Achterkamertjespolitiek: Nederlandse gemeenten overtreden massaal de wet

Het is zorgwekkend dat gemeenten steeds geheimzinniger worden. "Hoewel transparantie formeel hoogtij viert, staat de praktijk daar haaks op," zegt Michiel de Vries, professor bestuurskunde aan de Radboud Universiteit tegen de Stentor. Het feit dat zoveel gemeenten achterkamertjesvergaderingen houden, is een directe schending van de principes van onze democratische rechtsstaat.

Annemarie Drahmann, universitair hoofddocent bestuursrecht aan de Universiteit Leiden, benadrukt dat de openbaarheid van bestuur een zeer belangrijk fundament is van de democratische rechtsstaat. Gemeenten die achter gesloten deuren vergaderen, ondermijnen dit fundament. De argumenten die gemeenten aandragen, zoals ‘informele’ of ‘technische’ bijeenkomsten, zijn simpelweg niet geldig. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld om beleid voor te bereiden of om ambtenaren te beschermen, maar dat rechtvaardigt het sluiten van de deuren niet.

Het is ronduit schandalig dat gemeenten zich achter deze excuses verschuilen om hun vergaderingen voor het publiek te verbergen. De wet is duidelijk: openbaar tenzij. Alleen in uitzonderlijke situaties, zoals wanneer bedrijfs- of fabricagegegevens op straat komen te liggen of als het financiële belangen van de gemeente schaadt, mag er achter gesloten deuren vergaderd worden. Maar zelfs deze uitzonderingen worden misbruikt om lastige burgers op afstand te houden.

Deze trend is niet alleen zorgwekkend, maar ook een duidelijke indicatie dat de overheid steeds verder verwijderd raakt van de burgers die zij zou moeten dienen. Het is niet aanvaardbaar dat wethouders en raadsleden zich onttrekken aan publieke controle door in achterkamertjes te vergaderen. Transparantie is essentieel voor een gezonde democratie, en het gebrek daaraan zet de geloofwaardigheid van de overheid op het spel.

Gemeenten die zich schuldig maken aan deze schimmige praktijken moeten onmiddellijk stoppen met deze achterkamertjespolitiek. Burgers hebben het recht om te weten wat er in hun gemeente speelt en hoe beslissingen worden genomen. Het verbergen van deze processen ondermijnt het vertrouwen in de overheid en schaadt de fundamenten van onze democratische samenleving.