Nederland blijft vooralsnog democratische rechtsstaat: kabinet stelt invoering coronaspoedwet uit

Het kabinet zit met hun handen in het haar. Het zijn vrijwel allemaal managers-in-vredestijd. Hartstikke prima voor als het goed gaat met het land en als ervoor moet worden gezorgd dat het goed blijft gaan. Niet zo goed als het gaat om ad hoc beslissingen bij een (natuur-)ramp zoals het coronavirus. Minister Bruins was de eerste die liet zien dat hij de druk niet aankon (die ook enorm , laten we wel wezen) en bezweek. En hoewel de rest de rug wel overeind houdt, heeft niemand nog echt laten zien dat er op eigen initiatief bepaalde maatregelen zijn voorgesteld of genomen, die daadwerkelijk bij hebben gedragen aan het bestrijden van de coronacrisis.

Alles moet op basis van onderzoek, nog een keer gecheckt worden, gespind worden en in hapklare brokjes verpakt en geserveerd worden voor de Nederlandse bevolking. Het straalt wat dat betreft één en al onzekerheid uit. Niet omdat er al die tijd ook nog veel onzekerheid was (en is) over het coronavirus. Maar omdat men maatregelen, die zonder moeite makkelijk bij zouden dragen aan de bestrijding van het virus, niet durfde in te voeren.

En dat is waar het draait om een crisis. Herkennen (en erkennen) dat er voor deze situatie geen tot weinig regels en procedures zijn, noch een handboek. Daarom zijn er noodwetten en -maatregelen die een regering de ruimte geven, omdat er voor een crisis geen vaste wetten te maken vallen. Iedere crisis is namelijk uniek en dat betekent: 'all bets are off'. Een noodwet voorziet daarin en zegt eigenlijk: 'Er is een crisis, dus hier heb je de macht. Doe wat je moet doen en zorg dat je het oplost. Geef daarna de macht weer terug'. Bij die laatste stap gaat het, historisch gezien, nogal eens fout. Maar dat doet geen afbreuk aan de noodzaak voor zo'n noodwet.

Maar wat het kabinet hier aan het doen is, is héél anders. De crisis is bijna voorbij en omdat ze verwachten dat er een nieuwe golf aan kan komen, willen ze zich juridisch kunnen indekken. Maar zoals ik net als zei bij noodwetten en -toestanden: dat gaat nogal eens fout. En ik vraag me af of de nieuwe versie van de spoedwet zoveel beter gaat zijn. Die eerste was namelijk broddelwerk.