Alert! Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid: "digitale veiligheid onder druk"
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) komt vandaag met woorden waar naar geluisterd mag worden. Volgens de organisatie is de digitale dreiging voor de veiligheid van ICT-systemen 'permanent' en loopt Nederland het risico dat systemen langdurig uitvallen, bijvoorbeeld door cyberoorlogvoering. Als dat gebeurt kunnen Nederlandse huishoudens zonder gas, elektriciteit of water komen te zitten.
De zorgen zijn dus reëel.
In het recente persbericht laat de NCTV weten dat de dreiging groter is dan verwacht doordat men volledig is overgestapt op digitale systemen, zonder de analoge systemen in stand te houden. Dat laatste is zorgelijker dan het lijkt. Het betekent concreet dat wanneer de IT-infrastructuur uitvalt dat Nederlanders op zoek moeten naar alternatieve instrumenten om systemen te organiseren. Het betekent: opnieuw leren werken met analoge systemen en dat kost tijd.
De NCTV stelt:
"De digitale dreiging voor de nationale veiligheid is permanent. Vrijwel alle vitale processen en systemen in Nederland zijn deels of volledig gedigitaliseerd waarbij er nauwelijks terugvalopties of analoge alternatieven zijn."
Een analoog systeem kan prima werken, maar vele verdwenen vanwege neurotisch Angelsaksisch denken, waar ook Mona Keijzer (CDA) weleens problemen mee schijnt te hebben. Analoge systemen waren in het verleden overigens zéér waardevol. Denk bijvoorbeeld aan het 'Dowding system' van het Engelse Fighter Command ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Dowding was een informatiesysteem dat de Britse luchtvaartgeneraals in staat stelde geïnformeerde besluiten te nemen op tactisch niveau:
Dowding system, een analoog informatiesysteem
[caption id="attachment_228482" align="aligncenter" width="400"]
Het Britse Fighter Command van de RAF gebruikte analoge informatiesystemen om geïnformeerde beslissingen te nemen ten tijde van de Slag om Engeland (1940). Veel van dergelijke informatiesystemen zijn gedigitaliseerd zonder analoge 'back-up'. Het zogenaamde 'Dowding system'. Bron: Wikimedia Commons / Royal Air Force / Imperial War Museum[/caption]
In het geval van het Dowding systeem vond natuurlijk ook communicatie plaats via communicatiesystemen, zoals ook in het geval van het internet het geval is, maar op een kleinere schaal. De digitale systemen via het internet lopen volgens de NCTV dus het meeste gevaar. Behalve dat er geen analoge back-up systemen zijn is er ook te weinig aandacht voor het concept 'weerbaarheid' volgens de NCTV:
"Weerbaarheid is het belangrijkste instrument om risico’s te verminderen, aangezien het beïnvloeden van dreiging en afhankelijkheid te complex is. Organisaties worden nog steeds succesvol aangevallen met eenvoudige methoden. Incidenten hadden voorkomen kunnen worden en schade had beperkter kunnen zijn door het nemen van basismaatregelen."
Deze observaties van NCTV zijn toch wel zorgwekkend. Het zou goed zijn als de Tweede Kamer gaat nadenken wat zij kan doen om de digitale veiligheid te verbeteren.
