Dit is waarom kiezers stemden zoals zij deden tijdens PS2019, een analyse van Maurice de Hond

Maurice de Hond analyseerde de resultaten van de 10.000 respondenten die hem vertelden waarom zij hun stem uitbrachten. Volgens De Hond 'kan goed getoond worden dat een combinatie van twee variabelen een grote invloed hebben op het stemgedrag.' Dat is volgens de analist enerzijds de electorale links-rechts verdeling en 'het feit of individuen zich zorgen maken om hun financiële situatie'.

Zowel op links als op rechts maken kiezers zich zorgen. Voor linkse kiezers is dat aantal net iets hoger (47%) dan bij de rechtse kiezers (42%), maar het verschil lijkt te klein om het te bestempelen als significant. Hieronder de verdeling van kiezers op de links-rechts schaal, gebaseerd op zelf-identificatie vragen.

[caption id="attachment_223818" align="aligncenter" width="900"] De 10.000 respondenten bepaalden zelf of zij 'links' of 'rechts' zijn. Op basis van deze verdeling ziet u hierboven hoeveel 'linkse' en 'rechtse' kiezers elke partij heeft aangetrokken. Bron: © 2019 www.peil.nl / Maurice de Hond-Dennis Brouwer[/caption]

Op de bovenstaande afbeelding is duidelijk te zien dat de klassiek-linkse partijen ook meer linkse kiezers trekken terwijl de rechtse partijen hetzelfde patroon volgen voor rechtse kiezers. Voornamelijk Forum voor Democratie, VVD, PVV, GroenLinks, SP en PvdA zijn aantrekkelijk voor linkse of rechtse kiezers.

Volgens De Hond 'spiegelen' GroenLinks en Forum voor Democratie elkaar. D66, CDA, ChristenUnie en 50Plus trekken van alle zijden van het spectrum kiezers. Als we de gegevens van De Hond over de financiële kopzorgen van kiezers bekijken zien we duidelijk dat zowel bij rechts als links zorgen bestaan.

De kosten van het Klimaatakkoord en de afkoelende economie zijn natuurlijk van invloed hierop. Hieronder de gegevens:

[caption id="attachment_223821" align="aligncenter" width="750"] Welke kiezers maken zich zorgen om de financiële situatie? Bron: © 2019 www.peil.nl / Maurice de Hond-Dennis Brouwer[/caption]

En als we de bovenstaande tabel bekijken valt het natuurlijk direct op: zowel ter linkerzijde als ter rechterzijde maken kiezers zich zorgen. Met name FVD,- en PVV kiezers, maar in mindere mate ook 50Plus-, GroenLinks-, SP-, PvdA- en PvdD kiezers. Kiezers van de regeringspartijen, de personen die dus op de 'status quo' stemmen, maken zich het minste zorgen.

Met name VVD'ers en D66'ers zitten er blijkbaar warmpjes bij. En rijden ongetwijfeld rond in door GroenLinks-kiezers gesubsidieerde Tesla's... De Hond stelt dat enerzijds de zorgen om financiën (koopkracht, red.) en de zelf-identificatie op de schaal van links-rechts van invloed waren op de uiteindelijke keuze van kiesgerechtigden.

Ook ziet De Hond iets opmerkelijks. Forum voor Democratie trekt namelijk ook linkse kiezers! Daarmee bestaat de mogelijkheid dat de partij van Baudet uitgroeit tot een grote middenpartij. Al is het nog te vroeg om die hoop te koesteren. De Hond:

Ten slotte delen wij met u de overwegingen van kiezers met betrekking tot diverse deelgebieden zoals veiligheid, zorg en provinciale kwesties:

[caption id="attachment_223831" align="aligncenter" width="911"] Kiezersverdeling per partij en per onderwerp. Bron: © 2019 www.peil.nl / Maurice de Hond-Dennis Brouwer[/caption]

Opvallend aan de bovenstaande afbeelding is natuurlijk dat FVD-kiezers immigratie en integratie belangrijkere onderwerpen vinden dan PVV-kiezers! En ook de 'basisonderwerpen' als veiligheid en zorg scoren hoog op de prioriteitenlijstjes van FVD-kiezers. Voor GroenLinks-kiezers spelen met name overwegingen over klimaatverandering een rol.