Klaverhoax gefileerd I: In de realiteit nauwelijks oplossingen voor 9 megaton CO2-reductie

In 2015 bepaalde de rechter dat de uitstoot van broeikasgassen in 2020 met 25 procent moet zijn gedaald ten opzichte van referentiejaar 1990. Om aan dit Urgenda-vonnis te voldoen moet Nederland in minder dan twee jaar nog minstens 9 megaton aan CO2 uitstoot besparen. GroenLinks wil dit bereiken door per direct vier van de vijf Nederlandse kolencentrales te sluiten. Zo wil men voorkomen dat Nederland verandert in 'een bananenrepubliek', zoals jurist Minnesma, van klimaatzaak Urgenda, het verwoord.

Drie van de kolencentrales die GroenLinks beoogt te sluiten zijn ‘splinternieuw’ te noemen, gezien ze pas in 2015 in bedrijf zijn. Ze dienen allen te voldoen aan de RIE en behoren daarmee tot een van de schoonste centrales ter wereld. Ook de Hemweg-kolencentrale in Amsterdam, waarvan sluiting in 2024 staat gepland, dient te voldoen aan de richtlijn, vanwege de actualisatieverplichtingen. Op wereldschaal, waar het klimaat ‘probleem’ zich afspeelt, betekent dat dat het sluiten van kolencentrales in Nederland slechts een vorm is van symboolpolitiek, omdat de grootste milieuverontreinigende kolencentrales elders in de wereld gewoonweg nog voor vele jaren open mogen blijven.

Het lijkt erop dat niet langer de staat van onze leefomgeving primeert bij het nastreven van de klimaatdoelen, maar dat Nederland in de ban is geraakt van groene bananen: als de cijfertjes op papier maar kloppen dan doen we het goed. Klaver zegt daarover: “Inmiddels is het gat zo groot dat de overheid zijn verplichting naar het klimaat en naar haar burgers alleen nog met onconventionele ingrepen kan nakomen.” Oftewel zelfs ondoordachte plannen komen in aanmerking, tegen élke kostprijs.

Ging het in het Urgenda-vonnis niet ook over billijkheid en redelijkheid? In hoeverre reikt de zorgplicht van de Staat om haar burgers in alle billijkheid en redelijkheid te beschermen tegen deze irrationale waanzin aangejaagd door de Urgenda deugmens? Dit ondoordachte initiatief tot sluiting van de centrales wil Klaver bekostigen met de 1,9 miljard aan reserveringen die tot 2030 zijn ingeboekt om de bijstook van biomassa in de kolencentrales te subsidiëren. Gezien subsidies niet uit de lucht komen vallen, vraag je je af op wie zijn bordje deze rekening komt. Een rekening die niet in elf jaar dient te worden voldaan, maar nu in één keer.

De stroomvoorziening van de kolencentrales zou dan deels moeten worden opgevangen door het heropenen van gascentrales. Daarover wordt met geen woord gerept over kosten, terwijl ook dat niet gratis is. Voor onze overige stroombehoeften stelt Klaver voor stroom te importeren vanuit Noorwegen en Duitsland. Dit terwijl de NOS berichtte dat Duitsland in het licht van de Energiewende zijn kolencentrales wil sluiten, die op dit moment nog goed zijn voor een derde van de stroombehoefte van Duitsland zelf. En garanties dat er schonere stroom wordt ingevoerd in ruil voor de sluiting van de Nederlandse kolencentrales worden ook niet gegeven.

Als Nederland besluit de kolencentrales te sluiten, houdt dat ook in dat we de Europese doelstelling voor hernieuwbare energie van 14 procent in 2020 niet gaan halen. Door creatief boekhouden wordt het bijstoken van biomassa namelijk gezien als het opwekken van hernieuwbare energie. Oftewel het lijkt erop dat die groene bananen toch eerder bruin zullen blijven. Hoe kunnen we dan wel 9 ton CO2 uitstoot besparen? Minnesma stelde als alternatief 40 andere maatregelen voor.

Zo kunnen we met zijn allen op de snelweg het gaspedaal minder hard indrukken. In de berichtgeving zinderen geluiden door om de maximumsnelheid van 130 naar 100 kilometer per uur te verlagen. Dat dit gaat helpen is een illusie. Wie sinds de verhoging van de maximumsnelheid toch 120 kilometer per uur is blijven rijden, ervaart namelijk elke keer weer als hij op de snelweg rijdt dat zelfs met 120 nog vele auto’s worden ingehaald. Oftewel vele auto’s rijden niet eens 120.

Het nadeel van een verlaging van de maximumsnelheid naar 100 is ook dat automobilisten de provinciale wegen kunnen gaan verkiezen boven de snelweg, omdat binnendoor rijden vaak korter is dan via de snelweg. En gezien de brandstofprijzen zijn gestegen sinds dat het economisch weer goed gaat, wordt dat dan wel heel aantrekkelijk. Op een grote tank rij je zo maar een paar honderd kilometers extra door de lagere snelheid en kortere afstand. Dus ook dit is slechts een ‘papieren oplossing’ en zonder snelheidsbegrenzing niet meetbaar. Om van de verslechtering van de luchtkwaliteit in bewoonde gebieden nog maar te zwijgen.

Ook RTL Z rekende nog enkele andere scenario’s aan ons voor. Een autoloze zondag zou ons een besparing van 1,2 megaton kunnen opleveren. Klinkt leuk, maar mensen in het buitengebied willen ook nog een keertje op familiebezoek of een dagje weg en betrouwbaar, bereikbaar en betaalbaar openbaar vervoer ontbreekt daar veelal. Een derde van de Nederlanders zal zo (sociaal) worden achtergesteld ten opzichte van de rest van Nederland. En als je heel eerlijk bent, de meeste kilometers worden toch doordeweeks gemaakt. Een doordeweekse thuiswerk-/onderwijsdag op dinsdag zou dan veel effectiever zijn.

Andere door RTLZ doorberekende maatregelen zijn niet te controleren en dus niet aantoonbaar effectief. Resteert nog één oplossing waarmee we direct een klapper van minstens 9 megaton kunnen maken. Nederland kan namelijk ‘carbon credits’ in het buitenland kopen. Door credits te kopen in een land elders ter wereld, bijvoorbeeld China, India, Ghana, Ethiopië of Suriname, kan dat land het geld besteden om de CO2 uitstoot daar ter plekke te verlagen. Zo kunnen bijvoorbeeld fietspaden worden aangelegd, het openbaar vervoer verduurzaamd, duurzame landbouw gestimuleerd en mensen verzekerd van schoon water, voeding en onderwijs waardoor ze niet overgaan tot het illegaal kappen van bossen of het het smelten van oude bedrading ten behoeve van koperwinning.

Zo zouden we volgens RTL Z voor 90 miljoen euro 9 megaton kunnen besparen. Een schijntje ten opzichte van het onconventionele plan van Klaver. Door op deze manier te investeren in het buitenland, draag je niet alleen bij aan een schonere wereld, maar geef je mensen ook een toekomstperspectief in het land waar ze het liefst willen zijn, zodat ze niet op een bootje hoeven rond te dobberen richting Europa. De enige verantwoordelijkheid die je dan nog hebt als Nederland, is toe te zien dat die 90 miljoen niet verdwijnt in malafide handen, maar daadwerkelijk geïnvesteerd wordt in een gezonder toekomstperspectief voor gewone mensen. Daarvoor dient het kostenplaatje van een paar waarnemers echt niet zo hoog te zijn.

Op deze manier kunnen we ervoor zorgen dat het einde van bananenrepublieken over de gehele wereld nabij is en dat er geen nieuwe bij komen omdat een betaalbare betrouwbare sociale energievoorziening in Nederland al bij het grof vuil wordt gezet, voordat er een betrouwbaar, betaalbaar warm en sociaal alternatief klaar staat.