De afgelopen vijf dagen had ik een ultrakorte sabbatical in
Ierland. Even de stilte opzoeken om weer te kunnen lezen en schrijven (en wat rugby live te kijken - zonder de QR-code natuurlijk). Even opnieuw kalibreren als mens.
Opvallend was het goede weer, maar ook vooral de beleefdheid en vriendelijkheid van de Ieren. Iets wat mij heel bekend is. In Zuid-Afrika wordt respect en beleefdheid naar anderen er met de paplepel ingegoten en dan nog eens keihard benadrukt op school met strenge regels. Ik voelde me hierdoor ook direct comfortabel onder de Ieren - tien keer "sorry," "thank you so much" of "no, please, you go first" zeggen. Ik was helemaal happy. Het past bij mij, die beleefdheid en de zachtheid.
Ik herinner me goed hoe, de eerste paar dagen terug in Nederland (nu alweer 6 jaar geleden), oude dames me bijna ondersteboven liepen in de supermarkt. En ik maar "sorry" zeggen... en hoe ik beleefd iedereen die voor mij in de rij stond voor liet gaan als er een nieuwe kassa opende. Een gunst die ik nog niet heb mogen terugontvangen. Of hoe de Nederlandse directheid mij toch maar elke keer weer opnieuw verraste. Ik werd verteld hoe ik harder moest worden om in Nederland te overleven. Nou, I tried and failed. Het zit er gewoon niet in, die hardheid. Maar ik sta nog steeds overeind. Dus het valt uiteindelijk wel mee.
Maar wat ik wel weet is dat die ultra-beleefdheid een gehoorzaam volk creëert dat regels strengt naleeft om maar niemand anders ooit tot last te zijn. In Ierland zag ik hoe iedereen automatisch en bijna schaapachtig een mondkapje opzette als men van hun plaats opstond om naar het toilet te gaan. Nergens zag je mensen een beetje burgerlijke ongehoorzaamheid plegen door geen mondkapje te dragen. Ner-gens. Niemand die toch maar even zonder mondkapje snel de winkel binnenliep omdat hij dat ding in de auto was vergeten.
Dus bij terugkeer op Schiphol voelde ik trotsheid toen ik de hoeveelheid mensen zag die geen nutteloos mondkapje droeg op het vliegveld of in de trein. Op dat moment voelde ik weer een beetje hoop. Misschien is het juist die Nederlandse koppigheid en directheid die burgerlijke ongehoorzaamheid tegen onrechtvaardige of zinloze regels aanwakkert. We zijn misschien geen volk dat wekelijks staakt of revoluties pleegt, maar we verzetten ons op onze eigen, kleine manieren. Ja, het kan het schuren met andere culturen, maar het is uniek en lekker Hollands en geeft hoop voor de toekomst. Dus, hierbij een ode aan de Nederlandse onbeleefdheid. Lang mag het leven.