-Sid Lukkassen- 'Het cursusaanbod van FvD'

Ook heb ik stevig onderhandeld met het Renaissance Instituut, en ben tevreden met het resultaat. Naar eer en geweten is dit gewoon een uitstekende en doorwrochte cursus. FvD is een partij met een specifieke analyse van de moderniteit. Het denkraam van de moderniteit is echter niet te begrijpen zonder kennis van de Verlichting. Dat vergt weer kennis van de Renaissance en van hoe die periode contrasteert met de Middeleeuwen. Het geheel grijpt uiteindelijk terug op de klassieke Oudheid.

Veel van het recht in Europa stamt bijvoorbeeld van het Romeinse recht, en het concept van democratie is te herleiden tot de volksvergaderingen in het antieke Athene. Tegelijk waren de kritische reflecties op het functioneren van die democratie – door Socrates, Plato en Aristoteles – het startschot van de filosofie als discipline. Het is mijn rotsvaste overtuiging dat volksvertegenwoordigers ingewijd dienen te zijn in die canon. Het is een deel van onze cultuurgeschiedenis dat niet mag ontbreken. Hoe is de moderniteit te begrijpen zonder Machiavelli, Hobbes en Spinoza, laat staan het moderne begrip van nationale soevereiniteit?

De VVD probeert het bijvoorbeeld zonder te doen, is steeds meer een partij van netwerken en bitterballen, maar ik wil dat deze kennis deel is van onze politieke bovenbouw. Dát is de reden dat ik bij het Renaissance Instituut heb aangeklopt om deze cursus op te bouwen. Ik voel me dus wat op de ziel getrapt door de eenzijdige wijze waarop Chris Aalberts dit belicht. Het doet geen recht aan alle overwegingen die erachter zitten. Het is waardevol om die met u te delen.

Over FvD gaan er vurige meningen rond, zo blijkt ook uit dit stuk van Aalberts, en in het verlengde daarvan ook over het Renaissance Instituut. Maar om daar overheen te kunnen kijken, moet ik u meenemen in mijn persoonlijke verleden. Twee dingen heeft Aalberts namelijk wel adequaat vastgesteld. Ten eerste, ik ben docent oftewel lector geweest op de Radboud Universiteit Nijmegen. Ten tweede, een beetje cursusleider – dus in het algemeen, en niet specifiek in dit verband van FvD en het Renaissance Instituut – kost al snel duizend euro voor een dag.

Om op dat eerste punt in te gaan. Op de Radboud Universiteit waren de studenten enthousiast. Zo gaf ik een cursus over de filosofie van de geschiedenis en de speculatieve geschiedstheologie. Voordat ik begon lichtte ik de bestaande cursus door en heb sommige van de in-archaïsch-Duits-geschreven teksten, vervangen door minstens even goede Engelse en Nederlandstalige teksten. Onder meer Karl Popper, Francis Fukuyama en Ibn Khaldûn – drie belangrijke denkers over macht, maatschappij en de gang van de geschiedenis – voegde ik aan de canon toe.

De wokies zullen het ongetwijfeld allemaal knetter rechts vinden maar de ingewijde lezer zal hebben opgemerkt dat het hier gaat om een Jood, een Aziaat en een Berber. De studenten waren erg happy met de variëteit aan denkbeelden binnen de cursus en nadat de cursus was afgesloten hebben een aantal van hen nog mijn promotie bezocht. Een studente stelde daar voor dat ik actief zou worden voor Forum voor Democratie, met het argument dat de filosoof Frank Ankersmit dit ook had gedaan.

Maar er is meer te vertellen want ik heb niet alleen in Nijmegen gedoceerd, ook was ik jarenlang cursusleider bij het Humanistisch Verbond. Die cursussen heb ik zelf ontworpen en behandelen onder meer Dirck Volkertszoon Coornhert, Erasmus, Nietzsche en Spinoza. Vandaag ongetwijfeld allemaal 'foute blanke mannen geschiedenis' die zo snel mogelijk moet verdwijnen.

De afnemers van die cursus waren zeer enthousiast, vraag het maar na bij cursuscoördinator Ab Blaas uit Zeist. Op den duur kwam ook daar het deugpronken om de hoek kijken en bovendien was het een opdrogende doelgroep. Zodoende verzette ik mijn bakens en ontwierp een cursus 'filosoferen over integriteit' voor Bureau Integriteit Nederland. Ik gaf nog cursussen voor diverse volksuniversiteiten en daar zijn nog epische verhalen over. Een baas van een volksuniversiteit schoof, na een voorstelronde en een gloedvolle oratie over Spinoza, de cursusbundel over Spinoza aan de kant en haalde een frommelig blaadje uit zijn lade. Het was een artikel over de Seksuele Revolutie dat ik jaren terug had gepubliceerd op Civis Mundi. Hij vond dat mijn cursus daarover moest gaan, en zo gezegd, zo gedaan. Kortom cursussen geven zit in mijn bloed, evenals een grote liefde voor de kennis waarover het hier gaat. Jammer genoeg doet Chris Aalberts dit geen recht in zijn artikel.

Maar dan zijn we er niet want op basis van die positieve recensies vanuit het Humanistisch Verbond, kwam ik in contact met Erno Eskens namens de Internationale School voor de Wijsbegeerte. Hij beloofde dat ik daar een cursus zou geven over politieke filosofie, want dat was precies het deel dat nog ontbrak. Toen hoorde ik er niks meer over en belde nog een paar keer na. Ik kreeg geen enkele duidelijkheid en zelfs de hoorn werd naast de haak gelegd zodat ik alle gesprekken hoorde die daar werden gevoerd, echter ik werd ondanks alle gloedvolle beloften niet meer te woord gestaan. Toen viel het kwartje dat Het Grote Deugen weer zijn werk had gedaan. Erg spijtig dat Paul Cliteur die broodrover bij hem heeft laten promoveren. ISVW was gewoon een lekker draaiend bedrijf en wat er nog aan ontbrak was een titel.

Uit deze ervaringen had ik al twee belangrijke conclusies getrokken. Ten eerste dat het bar slecht is gesteld met de algemene interesse in politieke filosofie. Toch zijn het hele Westerse denken en alles wat eruit voortvloeit – de rechtstaat, representatieve democratie, de moderniteit, het liberalisme, mensenrechten – hierop gebaseerd. Bewater je de wortels niet, dan verschrompelt en sterft de boom. Ten tweede, in die instituties waar er nog wat aan vorming en kennisoverdracht gedaan wordt, is men in de greep van knetterhard deugen. De politieke correctheid heerst. Daarom moest ik mij gaan richten op politici, en dan het liefst de politici die toch al niet deugen, om zo de cancel culture te ontwijken in de uitoefening van mijn beroep.

Dan zien we de volgende problemen. De PVV profileert zich als buitenparlementaire partij, maar werkt – voor zover bekend – niet aan een buitenparlementair netwerk. Ze organiseren ook geen cursussen. Dan heb je de aanhangers van Annabel Nanninga en Joost Eerdmans. Dat zijn kneedbare pragmatisten en alles wat niet direct aansluit bij de belevingswereld van voetbalmoeders, wordt gezien als een electoraal risico en moet opdonderen. Exit Erasmus. De VVD heeft zijn eigen gesubsidieerde incrowd kliekje lopen bij de Haya van Somerenstichting. Zodoende moesten FvD en het Renaissance Instituut dit cursusaanbod scheppen. Toen ik akkoord kreeg maakte mijn hart een sprongetje!

Nu over het tweede punt dat Aalberts aansnijdt. De financiën. Het is de praktijk dat VNG – Vereniging Nederlandse Gemeenten – cursussen aanbiedt. Die nemen de raadsleden af, echt storm lopen ze nu ook weer niet. Inhoudelijk zijn ze doorgaans vooral gericht op processen en protocollen en meestal komen de cursisten om te netwerken. Die cursussen zijn ook niet goedkoop, dus het is onduidelijk waarom FvD slechter zou zijn dan VNG. Dat is een private lobbyclub voor gemeenten waar de raadsleden bij worden aangesloten zonder dat ze daar wat over te zeggen hebben. In Aalberts' stuk staat dat enkele raadsleden zijn afgesplitst van FvD. Probeer maar eens af te splitsen van VNG!

Het is onbegrijpelijk dat partijen als PVV en BVNL hun lidmaatschapsgeld laten afvloeien naar VNG, waar dergelijke cursussen worden ontwikkeld. VNG heeft bijvoorbeeld de Sustainable Development Goals op hun website staan. Zéker niet alle raadsleden kunnen zich daarin vinden. Het lijkt me sterk dat een PVV'er of iemand met vergelijkbare overtuigingen, zich verwelkomd zou voelen door het VNG-cursusaanbod. Dus daarom is het juist een uitmuntend idee om de cursussen voor raadsleden zelf te geven! Er is duidelijk een urgente politieke noodzaak toe.

Niet iedereen ziet het nog, tóch is dit de toekomst. Alle instituties voor Bildung en kennisbehoud zijn 'woke': alles is in de ban van deugen en cancel culture, of van oppervlakkige en nihilistische pragmatici. Dus als we onze canon in leven willen houden, dan moeten we dit zélf doen. Dat is de conclusie, en die had ik willen teruglezen in Aalberts' stuk!