Oud PvdA-minister Ronald Plasterk en columnist voor de Telegraaf heeft een mooi stuk geschreven. “We zijn getuige van een opstand van de elite tegen het volk”, schrijft Plasterk. Hij citeert een uitspraak van de Amerikaanse historicus Christopher Lasch uit 1995: “De elite, die geld en informatie beheerst, die liefdadige instellingen en universiteiten bestuurt, die de culturele producties en het publieke debat in de hand heeft, is zelf het geloof in de westerse beschaving verloren. De elite laat de middenklasse in de steek, verdeelt het land en verraadt de democratie.” Plasterk kritiseert het stikstofbeleid van de regering. Hij spreekt vol begrip over het verzet van de boeren. Hij wijst NRC aan als “spreekbuis van de elite”. Hij haalt een onbeschofte uitspraak over de boeren aan van Hubert Smeets, NRC-journalist. Hij lijkt ongecontroleerde migratie af te wijzen. Hij lijkt steeds meer soevereiniteitsoverdracht aan Brussel geen goed idee te vinden. Kortom, hij lijkt zich diametraal te keren tegen de politieke elite die dit land haar de greep houdt.
Zelfs relativeert Plasterk de vermeende gevaren van het “populisme” dat over het algemeen wordt gezien als een doodzonde in bestuurlijk Den Haag: “‘Volksvertegenwoordigen’ wordt als populistisch beschouwd, terwijl je toch zou zeggen dat onze democratie erop gebaseerd is. Maar NRC spreekt volksvertegenwoordigers erop aan dat het hun taak is om hun achterban te disciplineren.”
De “gewone mensen in het land”, zoals Hans Wiegel placht te zeggen, lezen dit allemaal met heel veel genoegen. Plasterk’s stukje gaat viraal.
En toch, en toch. Plasterk heeft deze elite wel zélf in het zadel geholpen als PvdA-minister. En ook zie je nog geen concrete stappen bij hem om op de
PVV of
FVD te gaan stemmen. Waarom? Juist! Wilders is zo “grof”. Baudet is “geradicaliseerd”. Plasterk zal altijd wel een uitspraak van Wilders of Baudet weten te vinden die ongelukkig is, te radicaal of anderszins verkeerd. Hij blijft dus een beetje dromen van “als de PvdA nu eens zou veranderen”. En dat gaat niet gebeuren. Waarom zou men ook? De stukken van Plasterk blijven gebeden aan een god die, als de goden van Epicurus, niet luistert. Of brieven aan Sinterklaas.
(Artikel gaat verder onder de oproep ons te steunen in deze barre tijden)
Een oproep van de redactie: door de coronacrisis heeft DDS het, net als veel andere websites, ontzettend lastig. Wij willen alles gratis leesbaar houden voor iedereen, waardoor we voor onze inkomsten afhankelijk zijn van reclame. Maar bedrijven hebben financiële zorgen, en hebben dus niet veel te makken. Daar merken wij de gevolgen ook van. Vandaar onze oproep aan u, onze lezers: steun ons alsjeblieft! Via het betrouwbare Nederlandse BackMe-systeem kunt u maandelijks óf eenmalig doneren. Doe dat alstublieft, en help DDS in de lucht te blijven! Waarom is dit van belang? Dit is van belang, omdat zoals Plasterk denkt heel veel mensen denken. De meerderheid vooralsnog. Men heeft een heel pakket aan wensen, zoals je die aantreft in de partijprogramma’s van PVV, FVD, BVNL, JA21 en andere “rechtse” partijen. Maar tegelijkertijd durft men daar niet op te stemmen. Men wil die beperkingen op de migratie wel. Men sympathiseert wel met de boeren. En men heeft ook geen zin in een verdrievoudiging van de energierekening. Maar men durft niet te stemmen op de partijen die echte veranderingen gaan realiseren als zij politieke macht zouden krijgen. Immers onfatsoenlijk. Kan je niet mee aankomen bij collega’s. Of bij je familie. Of bij je vrouw. Of je schoonmoeder of waar dan ook.
Het blijft dus een beetje “flirten” met de verandering. Dromen over de verandering. En wensdromen viraal laten gaan. Stukjes delen is wel “stout”, maar blijft toch binnen de marges van het acceptabele.
Paul Cliteur is de schrijver van Moreel Esperanto: naar een autonome ethiek (2007): https://ap.lc/R89bY