Er is een beetje verwarring ontstaan over het bezoek van premier Rutte aan Suriname. En wat hij daar zou gaan beloven over een “slavernijfonds”. Zo schrijft Bloomberg: “The Dutch government is said to be planning to apologize for its historic role in slave trade and set up a fund for projects that aim to raise awareness about the legacy of slavery.” Dat fonds zou dan worden aangekondigd nadat aan het einde van het jaar excuses zouden worden aangeboden voor het Nederlandse slavernijverleden. Het gerucht gaat dat het zou gaan om een fonds “as big as 200 million euros ($204 million)”. Het ministerie van Rutte heeft echter aangegeven geen commentaar te leveren op de geruchten.
Bloomberg zegt: “the Netherlands would be among the first on the continent to set aside money as an apology for slavery”.
Verwarrend allemaal. Wat zou hier nu van waar zijn? Eerlijk gezegd kan ik mij niet voorstellen dat tijdens deze energiecrisis en algehele malaise in het land onze liberale premier zulke gekke beloftes zal gaan doen. 200 miljoen. Dat is nogal wat. Alsof het geld ons op de rug groeit. Sinterklaas spelen onder deze omstandigheden, geen denken aan. Er moet iets anders achter dit gerucht zitten. Volgens mij het volgende.
Rutte gaat die excuses wel aanbieden, maar hij begrijpt natuurlijk ook wel dat hij geen 200 miljoen kan gaan weggeven uit de schatkist. Wat hij dus gaat doen, is het volgende. Dat is dan ook tevens de ei-van-Columbus-oplossing voor de slavernijkwestie.
Rutte gaat een crowdfunding opzetten. Hij gaat tegen het Nederlandse volk zeggen dat, als liberaal, hij gelooft in de vrijheid van geweten. Als liberaal kent Rutte art. 18 van de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens: “Eenieder heeft recht op vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst”.
Het gaat nu over dat geweten. Sommige mensen weten dat zij een persoonlijke familiegeschiedenis hebben van slavernijverleden. Vaak zijn dat mensen afkomstig uit rijke families, soms van adel. Die mensen hebben nu last van hun geweten. Als voorbeeld kan je denken aan de Volkskrant-journalist Graaf Schimmelpenninck. Die man heeft veel geld. Hij vermoedt, zelfs weet, dat dit te maken heeft met onoirbare praktijken die zijn voorouders hebben uitgeoefend. Hij zou dat graag goedmaken. Rutte gaat dat nu voor hem regelen. Hij gaat nu tegen hem zeggen: “Sander, ik heb een oplossing voor jouw probleem. Jij kan bijdragen aan het slavernijfonds”.
Dat slavernijfonds gaat dus mensen gelukkig maken. Alles op basis van vrijwilligheid natuurlijk.
Bloomsberg zegt ook: “ABN said its predecessor Hope & Co. was actively involved in the day-to-day business of plantations. Another predecessor, Mees en Zoonen, brokered insurance for slave ships and shipments of goods harvested by enslaved people.”
Ook dat gaat Rutte in orde maken. Niet door ABN de spaarcentjes van de arme sloebers onder hun cliënten te laten afpakken, maar door – alles geheel op basis van vrijwilligheid – de leden van de raden van bestuur van hun gewetensproblemen af te helpen. Die mogen hun 50% van hun enorme bonussen in dat slavernijfonds gaan storten. Ook daarvan wordt iedereen blij.
Er is nog iemand anders die Rutte heel blij gaat maken met het slavernijfonds, namelijk Klaas Knot. “European Central Bank Governing Council member Klaas Knot, who is also president of the Dutch Central Bank, addressed his apology to the descendants of enslaved people and announced a fund to finance projects worth 5 million euros over the next 10 years in the Netherlands, Suriname and the Caribbean.”
Rutte weet dat Knot als DNB-president een salaris krijgt van 324.402 euro. Knot weet niet zo goed wat hij met zijn geld aan moet en hij loopt tegenwoordig rond in gekke glimmende maatpakken. Maar Knot is ook een man met een gouden hart en Rutte weet dat. Ook Knot gaat Rutte dus blij maken met dat slavernijfonds. Alles op basis van vrijwilligheid.
(Artikel gaat verder onder de oproep ons te steunen in deze barre tijden)
Een oproep van de redactie: door de coronacrisis, de energiecrisis, de inflatiecrisis ´én de koopkrachtcrisis heeft DDS het ontzettend lastig. Wij willen alles gratis leesbaar houden voor iedereen, waardoor we voor onze inkomsten afhankelijk zijn van reclame. Maar bedrijven hebben financiële zorgen, en hebben dus niet veel te makken. Daar merken wij de gevolgen ook van. Vandaar onze oproep aan u, onze lezers: steun ons alsjeblieft! Via het betrouwbare Nederlandse BackMe-systeem kunt u maandelijks óf eenmalig doneren. Doe dat alstublieft, en help DDS in de lucht te blijven!
Tenslotte onze Surinaamse vrienden. Ook die gaat Rutte blij maken. Hoe? In Suriname maakte men zich enige zorgen dat Rutte die 20 miljoen zou laten opbrengen door mensen die nu hun elektriciteitsrekening niet kunnen betalen. Mensen die helemaal niets met slavernij te maken hebben. Zijzelf niet, maar ook hun voorvaderen niet. Daar hadden ze in Suriname geen goed gevoel bij. “Zo maak je ons tot nieuwe slavenhouders”, hadden ze tegen Mark gezegd.
Maar ook onze Surinaamse vrienden gaat Rutte gelukkig maken. Hij gaat ze dat systeem van crowdfunding uitleggen. Dat het allemaal gebaseerd is op vrijwilligheid. En dat de sterkste schouders de zwaarste lasten gaan dragen. En dan zal iedereen erg blij zijn. Zo blij zelfs dat sommigen zeggen: “kan Mark niet bij ons komen als hij klaar is in Nederland? Want hij is een wijs man.”
Paul Cliteur is de schrijver van De filosofie van mensenrechten (1997): https://ap.lc/SBx7l