In de Oekraïneoorlog staat het terugwinnen van al het
territorium, inclusief de Krim, bij Zelensky centraal. Dat gaat niet het juiste
pad zijn om naar vrede te gaan. Het is wel het pad naar een uiterst gevaarlijke
escalatie. Europa moet daaraan niet meedoen en het voortouw nemen naar
vredesbesprekingen. In mijn vorige
Oekraïne-
Rusland artikel noemde
ik de vele groepen die daar een rol gespeeld hebben. Nu een vollediger
opsomming. Germanen, Magyaren, wrede Tartaren, Ottomanen, Chazaren,
Wolga-Bulgaren, Bohemers, Turken, Slaven, Koemanen, Mongolen, Noormannen, Roes,
Ruriken, Troebelen, Balten, Bojaren, Oekraïners, Petsjenegen.
Rusland kent een extreem rijke historie. Mijn
indruk is dat westerse politici geen benul ervan hebben. Vele Russen kennen het
verloop ervan wel en vereren de mythische rijkdom ervan. Poetin grasduint erin
naar believen. Ik maak enkele opmerkingen erover zonder per se een correcte
historische volgorde aan te (kunnen) houden.
De Krim is de wieg van de Russische orthodoxie.
Rusland kent een rijke geschiedenis van vorstendommen, tsaren, opperheren, baskaks, dictators. Er lijkt
zelden een moment van vrede in het immens grote rijk. Telkens was er een stad
die weigerde de benodigde eerbied te betonen aan Mongoolse
hoogwaardigheidsbekleders met bloedige vergelding als gevolg. Er vinden
voortdurend veldslagen plaats die beslist worden door vastbeslotenheid,
sluwheid en het plaatsen van hinderlagen met winst aan Russische kant. Men ging
door met het vergaren van “wat Russisch gebied is.” In 2010 zegt patriarch
Kirill: “de veldslag bewees dat Rusland een dappere veer is die kan
terugspringen en elke tegenstander kan terugdrijven.” Karl Marx noemt het “de
bloedige slavernij van het Mongoolse moeras.”
Russen zijn geen Oost-Europeanen maar
West-Aziaten. Rusland was een arm land van invasies en verwoesting. Boeren
worden onder de knoet gehouden ter afdracht van geld. Ivan de Verschrikkelijk
kent geen genade, geen verzoening maar is toch vroom. Hij is heel maatgevend en
werkt nu nog door in de volksaard. Ivan zorgde voor pracht en praal in Moskou
via Italiaanse architecten. Ivan wantrouwde zijn eigen commandanten en liet ze
schaduwen. Rusland strompelde van crisis naar crisis , van hongersnoden en naar
boerenopstanden. De Russische tsaren zagen het land als een leger en zo
bestuurden ze het. Over de Krim hebben Engelsen en Fransen gestreden contra de
Ottomanen. Het Russische leger was slecht bewapend en opgeleid. Peter de Grote
was zeer geïnteresseerd in de Nederlandse architect en scheepstechnologie. Joden werden onderdrukt.
Michael Romanov werd in 1613 gekroond tot tsaar. In 1881 werd tsaar Alexander
vermoord. Romanov dynastie regeert tot 1917, meedogenloos afgeschoten.
Rusland werd in de 14de eeuw geteisterd door de
Zwarte Dood dat meer dan een kwart van de bevolking opeiste. Catherina de
Grote, Europese adel, probeerde Rusland te vereuropeaniseren, maar tevergeefs.
Ze riep tegenspraken op. Tsaar Paul I werd gewurgd. Invasie Napoleon werd in
1812 afgeslagen. Invasie Hitler werd afgeslagen. 1905: Russische revolutie.
Burgeroorlog met 150.000 oorlogsslachtoffers per maand. 1991: Einde Sovjet
Unie. In Oekraïne in 1932-1933 hongersnood vanwege Stalin met schatting 4 tot 7
miljoen doden.
Vorstenstad Kiev was het centrum van religie,
cultuur, identiteit. Kiev was de rijzende ster op het kruispunt van
verschillende staten en beschavingen. Het was de hoofdstad van een op handel en
veroveringen gebouwd land. Kiev is frequent geplunderd, afgebrand en weer
opgebouwd. Moskou is ook frequent geplunderd, in brand gestoken en weer opgebouwd
door de Gouden Hordes. De moordzuchtige Mongolen zijn verantwoordelijk voor de
opkomst van een onbetekenend klein dorpje van jachthutten: Moskou. Drie steden
waren elkaars concurrenten: Kiev, veel later Moskou en Novgorod. In 1325 werd
Moskou de geestelijke hoofdstad maar de politieke hoofdstad bleef Kiev. Rusland
is eeuwenlang veelvuldig belegerd en heeft zelf gebied veroverd.
In Poetin’s wereldbeeld wordt Rusland thans
belegerd. Hij ziet het Westen als gedegenereerd, vijandig en de wet voorschrijvend.
In mijn komend boek Kafkaistan ga ik uitgebreid in op de verhouding
Rusland-Oekraïne. We moeten ervan uitgaan dat de Russische beer buitengewoon
taai is. Geeft nooit op. Nu niet, nooit niet. De Russische bevolking begrijpt
dit na de Grote Vaderlandse oorlog met overheersing van Midden Europa. Rusland
heeft een lange traditie van gewelddadigheid en deinst nergens voor terug.
Daarmee moet rekening gehouden worden.
Het is de hoogste tijd dat het Westen gaat
inzien dat Oekraïne deze oorlog niet gaat winnen en territorium zal moeten
prijsgeven in ruil voor vrede en in ruil voor erkenning Oekraïne. Poetin ziet
een Oekraïnse aanval op de Krim als een existentiële bedreiging. Dat moeten we
dus NOOIT willen. Het verbaast me dat onze politieke denktank in Den Haag dit
niet inziet en onze politieke analisten evenmin.
Einde westerse wapenleveranties moet er komen.
Einde afslachten jonge mensenlevens. Dit zal Zelensky duidelijk gemaakt moeten
worden. Onze regering zal dit moeten inzien en een einde maken aan voortdurende
oorlogsretoriek. Omkeren naar vredesretoriek. Dat horen we nu nog helrmaal
niet, maar moet wel. Hier ligt een schone maar ultiem dringende opdracht voor
onze minister van Defensie Kajsa Ollongren. Begrijpt zij dat? Zo niet, dan
functie elders.