-Frits Bosch- De Nobelprijs heeft als kwaliteitsstandaard met de prijs voor Acemoglu afgedaan

Ik heb nooit iets van hem gelezen en zal ook dat niet doen. Ik baseer me uitsluitend op zijn video’s, de uitgebreide beschouwing over zijn gedachtegoed in Wikipedia en reviews. Acemoglu meent dat de EU voor mondiale vrede heeft gezorgd. Dankzij de EU bestrijden de lidstaten elkaar niet langer, zoals in de twee wereldoorlogen. Dat is een aloud argument, dat niet bewezen kan worden. Naar mijn mening zouden zij ook zonder de EU elkaar niet meer te lijf gaan. Die fase hebben we al lang achter ons gelaten. Voorts meent hij dat de ‘enige weg voorwaarts voor de EU federalisatie is’. De EU moet een supranationale superstaat vormen meent hij.

Zoals bekend ben ik hier mordicus tegen. De kracht van ons oude continent zit in de pluriformiteit, niet in een dwangmatige eenheid ten gunste van het bedrijfsleven. De afgedwongen uniformiteit zorgt voor centrale planning vanuit Brussel, verdere soevereiniteitsoverdracht, einde natiestaat op weg naar autocratie. Ik zie niets in een Europese variant van de Sovjet Unie. Mark my words: zodra er een echt forse recessie komt is de euro ten einde. De euro bestaat enkel vanwege de rijkdom in het Noordwesten van Europa.

Voorts meent Acemoglu dat de visies van ex-president Donald Trump overeenkomen met die van Hugo Chavez, Vladimir Putin en Recep Erdogan. (De bekende auteur Anne Applebaum maakt het in ‘The Atlantic’ nog erger door Trump te vergelijke met Hitler, Stalin en Mussolini; hoe zot is dit want Trump was in zijn eerste termijn verre van een dictator).

Vervolgens brandt Acemoglu Trump tot de grond toe af in alle toonaarden. Acemoglu in Der Spiegel, 2019: “de visies van Republikeinse Partij en Donald Trump gelijken op die van de Nazi’s. Als Trump herkozen wordt zal dit het einde betekenen van de democratie in de VS.” En dit soort haat ontvangt de Nobelprijs 2024. Het toont wat voort soort lieden bij MIT zitten die dit prachtig vinden. Voor het Nobelprijscomité geldt idem. De haat van links zit heel diep.

Acemoglu krijgt de prijs vanwege zijn boek ‘Why nations fail’. Democraat Bill Gates noemt het boek ‘vaag en simplistisch’. Andere reviews vinden het geen goed antwoord geven op de probleemstelling en te veel in herhaling tredend. Wat mij opvalt is dat hij de gehele failed moslimwereld buiten beschouwing laat (Ruud Koopmans: ‘Het vervallen huis van de islam’) evenals de failed nations in Afrika.

Als we de ranglijst van circa 175 states op de Fragile States Index beschouwen, dan zien we onthutsend weinig naties die niet failed zijn. Die ‘goede’ naties liggen in de westerse wereld, plus Japan. Nederland scoort 9e, prima score. Anderen maken er blijkbaar een puinhoop van. Het toont aan hoe ongelooflijk lastig het is om een land een goed bestuur te geven en welvarend te maken. Vandaar dat anderen dolgraag hier naartoe komen, echter met de dreiging dat de naties die niet failed zijn dan afglijden naar failed. Dat zien we nu gebeuren. De autocratische landen zien dat maar wat graag.

Waarom landen failed zijn en anderen niet weten we niet nauwkeurig. Er kunnen vele redenen voor zijn. Het is bijvoorbeeld niet duidelijk waarom de Industriële Revolutie in Engeland begon en niet elders. Waarom was het Columbus die naar Amerika voer en niet omgekeerd? Waarom waren het Zuidoost Aziatische landen die zich plotseling hoog ontwikkelden en blijft Afrika achter. 100 jaar geleden waren Zuidoost Azië en Afrika beiden arm. Een take-off vond plaats in Zuidoost Azië, maar nog steeds niet in Afrika.

Waardoor? Ik hoorde laatst iemand die naar Congo was geweest: “werkelijk niets werkt daar. Niets klopt daar.” Hoe komt dat? Ik houd het er op dat alle mensen in principe gelijkwaardig zijn, maar niet gelijk. De mensen in Zuidoost Azië hebben een zekere ‘drive’ weten te ontwikkelen met hard werken, zoals westerlingen die ook hebben. Die drive, ambitie, talent, focus ontberen Afrikanen blijkbaar.

Waarom komen Joden bovendrijven? Zij hebben een enorme drive, gekoppeld aan intellect, inzicht en hard werken. Hoe kan het dat Israel, qua oppervlakte drie keer niks, zich zo geweldig ontwikkeld heeft, en alles eromheen failed is? Je hebt ‘t of je hebt ‘t niet, maar zij hebben het. Maar dit wordt ‘controversieel’ gevonden en rechts. Dream on!

Naar mijn mening is ‘drive’ belangrijk en dat kan geholpen worden door religie, zoals in ons wereld gebeurd is door Protestantisme, met name Calvinisme. Er ontstaan dan ‘waanzinnig gave landen’. Maar pas op: ze zijn een ‘teer vaasje’. Er hoeft dan maar een paar decennia desastreus beleid plaats te vinden en wat in eeuwen is opgebouwd verdwijnt dan als sneeuw voor de zon. Dat is ook een reden dat bijvoorbeeld een land als Japan weinig vreemde culturen in het land toelaat om het tere vaasje heel te houden.

In Japan kun je je portemonnee ergens vergeten en ze komen het je nabrengen. Dat is toch wel een prettige ervaring. Het devies luidt dus: wees uiterst voorzichtig met het beleid op straffe van failed. In Nederland is hiermee een loopje genomen naar mijn mening. Dat is ook de reden dat ik hier er regelmatig voor waarschuw: onze democratie en de waarde van onze natiestaat zien we afbrokkelen. Laat dit niet verder gebeuren! Roep hier een halt aan toe. Het probleem is echter dat als een neerwaartse trend eenmaal is ingezet, deze trend uiterst moeilijk te keren is. We zien dat nu levensecht voor ons.

Voorts meent Acemoglu dat het beleid van Atatürk “een voortzetting is van het Ottoman Empire. De hervormers hebben het Ottomaanse model voortgezet” Ik ken Turkije goed; ik heb er gewerkt voor Unilever. Dat Atatürk’s beleid voor een seculier Turkije, gericht op het Westen, een verlengde is van het moslim Ottoman Empire, is een gotspe. Wat een schandelijke veronderstelling van deze Armeniër. Hoe durft deze onverlaat dat te stellen. Ik kan me begrijpen dat hij met deze opvattingen buiten Turkije doceert. Turkse intellectuelen zijn niet blij met hem.

Acemoglu maakt zich druk over de ongelijkheid in de westerse wereld. Hij ontvangt 11 miljoen dollar van de Nobelprijs comité voor zijn werk. Hij zal dat geld ongetwijfeld doneren aan de armen in de VS, niet dan? Helaas zit ik niet in het Nobelprijs comité. Mijn keuze zou zijn emeritus hoogleraar economie Thomas Sowell, Stanford University. Naar mijn mening is hij de grootste econoom van deze tijd, maar genegeerd door dit soort comité’s. De briljante visies van deze ex-Marxist zijn lang niet altijd politiek correct. Ik heb al zijn grandioze werk gelezen en ben hem daar erkentelijk voor. Eigenlijk mag hij blij zijn dat hij geen Nobel prijs krijgt. De Nobelprijs heeft voor mij als kwaliteitsstandaard afgedaan.