Wilders kan buiten Amerikaanse joden

Een van de beroemde uitspraken van Pim Fortuyn luidde: Ik zeg wat ik denk en ik doe wat ik zeg. Op het tweede deel van die zin kun je geen kritiek hebben, ofschoon elke politicus en elke minister geregeld iets zegt wat hij niet zal doen en soms ook dingen doet waarover hij nooit iets heeft gezegd.

Maar: het is niet nodig om altijd alles te zeggen wat je denkt. Het is soms verstandig om je mond te houden. Dierenleed is een van die zaken waarover je keihard kunt zijn, zoals de Partij voor de Dieren, maar het is elk weldenkend mens duidelijk dat de opstellingen van die partij marginaal zijn en voortkomen uit een mengeling van fictie, illusie, bijgeloof en op dieren geprojecteerde menselijke waarden en normen.

In de regel jagen we niet meer op dieren om ze te doden, in stukken te snijden en te eten. Dat doden en versnijden doen we achter gesloten deuren aangezien de omvang en wreedheid daarvan weerzinwekkend zijn. Toch is het maatschappelijk onmogelijk om daaraan een einde te maken. Het verschijnsel van de ‘rituele slacht’ is vergeleken daarmee een miniem verschijnsel, maar het brengt onrust teweeg. In de PVV draagt Dion Graus de gedachte uit dat dieren onttrokken moeten worden aan rituele slacht. De stap naar een verbod op alle slacht heeft, voor zover ik weet, hij nog niet gemaakt, wat vreemd is aangezien het verschil tussen normale en rituele slacht minimaal is.

Met die rituelen willen gelovigen het doden van het dier verheffen tot een sacrale daad. In vroege tijden kwam het eten van vlees zelden voor, en moest dus worden geritualiseerd. Voor mij, als agnost, hoeft dat allemaal niet, maar ik zie de waarde daarvan. Het wijden van voedsel en maaltijden, zoals het bidden vóór een maaltijd, heb ik altijd als iets verrijkends ervaren, en onderdeel daarvan is de rituele slacht.

Ze hoeven niet per se te botsen als je je mond houdt. Maar nu het verbod op rituele slacht in het programma van de PVV is beland, wordt Wilders gedwongen een standpunt in te nemen. Wat vindt hij van de ‘normale’, fabrieksmatige slacht? Van de bioindustrie? Wie tegen rituele slacht is, kan niet anders dan tegen het net zo wrede ‘normale’ slachten zijn. Het Fortuynse idee dat je moet zeggen wat je denkt, heeft Wilders op sleeptouw genomen. Het doet afbreuk aan zijn populariteit bij Joodse groepen in Amerika.

Over die Joden kom ik de wildste verhalen tegen in de Nederlandse pers. Soms zie ik namen van mensen die ik persoonlijk heb ontmoet, en bijna altijd worden ze feitelijk onjuist beschreven. Ik kom begrippen tegen als ‘de Joodse lobby’; dat klinkt angstaanjagend, maar die lobby is een uiterst versnipperd verschijnsel. Veel groepen proberen invloed uit te oefenen. De Arabische lobby is veel sterker, en veel beter gefinancierd, dan ‘de’ Joodse, die traditioneel sektarisch is. Wie twee Joden bij elkaar zet, krijgt drie meningen, en dat geldt ook voor al die Joodse clubjes.

De groepen die Wilders hebben omarmd, bestaan uit mensen die zich met name zorgen maken om antisemitisme in Europa. Het voortbestaan van Israël is zeker van belang voor hen, maar de essentie is de angst voor islamisering van Europa. Dat is, na Fortuyn, een issue van Wilders. Er zijn Amerikanen die denken dat Europa al reddeloos verloren is en dat het een kwestie van tijd is voordat alle vrouwen gesluierd door de Kalverstraat sluipen. In de loop der jaren heb ik op bijeenkomsten en in huiskamers in Amerika die angstige mensen ontmoet, en ik werd gewantrouwd wanneer ik beweerde dat er zorgelijke tendensen waren maar dat de Europese wet nog steeds niet door de sharia werd bepaald.

Het gaat hier bijna zonder uitzondering om bewogen, aardige, lieve mensen, met een levenshouding die sterk door de Holocaust, en de angst voor een herhaling daarvan, is bepaald. Sommigen slaan door in hun angsten, maar ik heb moeite hen te veroordelen of te bespotten. Ik begrijp waar die angsten vandaan komen, en wie de media in de Arabische en Iraanse media volgt, weet dat een herhaling van de Holocaust geen maffe illusie is.

Dit had Wilders moeten bedenken toen hij Graus’ opvatting volgde. Ook als Wilders sympathie heeft voor het idee dat de rituele slacht moet worden verboden, had hij, gezien zijn positie, zich er niet over hoeven uitlaten. Je hoeft niet altijd te zeggen wat je denkt. Wat je kunt concluderen is: kennelijk heeft hij de steun van die Joodse groepen in Amerika niet meer nodig.