"Terroristische aanslagen hebben alles te maken met de islam"

Edwin Bakker, terrrorismedeskundige aan de Universiteit Leiden, heeft geen geduld met mensen die beweren dat er geen connectie bestaat tussen de islam en terrorisme.

Op Nu.nl legt deze expert uit dat de mannen achter de aanslag op Charlie Hebdo, en een dag later de gijzelingsactie in een supermarkt én de bezetting van een drukkerij, niet gedreven werden door economische rancune, maar door hun geloof.

Ik heb het al vaker gezegd, maar ik herhaal het voor de goede orde nog maar een keer. Mainstream Islam tolereert geweld, de Radicale Islam propageert het. Er is een reden dat we het over de 'Radicale Islam' hebben en niet over de 'Radicale economisch achtergestelden': dit soort terroristen baseren zich op hun versie van de islam, die - heel eng! - wel degelijk een relatie heeft met de mainstream versie.

Als moslims de islam werkelijk 'tolerant, modern en individualistisch' willen maken - en ja, dat is nodig om die religie te moderniseren en op een normale manier te laten functioneren, niet alleen in het Midden-Oosten maar ook in het Westen - moeten ze een aantal dingen doen:

1. De hadith en de sunna (de handelingen en uitspraken van de profeet Mohammed) moeten stuk voor stuk overboord worden gegooid, of op zijn minst gezien worden als de woorden en daden van een politicus in de 7e eeuw; niet meer, niet minder. Ze moeten dus in ieder geval in hun historische context te worden gezet. Op dit moment durven mainstream moslims dat niet aan: velen zien Mohammed als de perfecte mens die in zoveel mogelijk manieren nagebootst moet worden. Beetje vervelend aangezien de moderne wereld in niets op het Arabië van de 7e eeuw lijkt.

Lees verder op pagina 2: hoe de islam van zichzelf gered kan worden... en het Westen van de islam.

2. De Ijtihad moet in ere hersteld worden. Let wel, ik schrijf Ijtihad, niet jihad. Ijtihad is het recht van moslims om de koran zélf te interpreteren. Daar is aanleiding genoeg voor: de koran zelf ontkent dat er een kaste van experts is die beslist wat de islam is (en mag zijn). Iedere christen en jood heeft het recht - in het jodendom zelfs de plicht! - om het eigenlijk intellect te gebruiken en 'heilige boeken' te interpreteren. Moslims moeten dit recht voor zichzelf opeisen.

Let wel, ze moeten dat dus afdwingen. Als de gemiddelde moslim lekker blijft wachten tot hij toestemming krijgt van de zelfverklaarde leiders gebeurt dit nooit.

3. Gerelateerd aan de Ijtihad is het volgende punt: vrouwen moeten veel meer rechten krijgen in de islamitische gemeenschap (in ons land en daar buiten). Geen enkel geloof, geen enkele maatschappij en geen enkele gemeenschap, kan werkelijk vrij en democratisch zijn als vrouwen stelselmatig onderdrukt worden. Hoewel het moeilijk is om dit te veranderen in een land als Saoedi-Arabië - waar vrouwen keihard gestraft worden als ze voor zichzelf denken te kunnen zorgen door bijvoorbeeld een eenmanszaak op te richten - geldt dat niet voor moslima's in het Westen. Zij kunnen zonder al te grote problemen voor zichzelf beginnen, een goede opleiding genieten, een carriere najagen, en andere moslima's aanmoedigen om hetzelfde te doen. Daarbij moeten zij gesteund worden door moslimmannen; help hen financieel en spiritueel door hun rechten te verdedigen. Daarbij kunnen zij zich baseren op de mensenrechten (als God werkelijk goed is wil Hij, lijkt mij, dat iedereen gelukkig is) én op de geschiedenis van de islam zelf. Mohammeds eerste vrouw Khadidja was bijvoorbeeld een succesvolle zakenvrouw die hém ten huwelijk vroeg, niet andersom.

4. Het zal een ieder die de koran leest opvallen dat het heilige boek van de islam zwaar leunt op de Talmoed en op de Bijbel. Moslims moeten de moed daarom hebben - en het verstand - om die boeken open te slaan en serieus te lezen. Volgens de Koran zijn beide boeken geïnspireerd door God (hoewel er verdraaiingen in zouden staan). Er valt dus het één en ander van te leren voor moslims; de Koran zelf is alles behalve volledig.

5. Soefis moeten een prominente rol krijgen in de islam. Op dit moment zijn zij zwaar gemarginaliseerd terwijl juist zij (meestal) voorstanders zijn van een tolerante versie van de islam waarbij de koran op spirituele in plaats van op letterlijke wijze geïnterpreteerd wordt. Nee, zij moeten niet bekend komen te staan als 'de priesters van de islam' (niemand mag die rol hebben), maar ze kunnen wel degelijk veel moslims adviseren en inspireren.

Een zesde punt kan daar aan worden toegevoegd - dat de Koran geïnspireerd is door God, maar niet letterlijk door Gabriël aan Mohammed gegeven is - maar dat wordt eigenlijk al onderkend door punt 2: de Ijtihad.

Als moslims de islam van zichzelf willen redden en het Westen van de islam moeten ze bovengenoemde punten onmiddellijk claimen. Als dat niet wordt gedaan valt er wat mij betreft niets meer aan te redden en zal er niet alleen meer islamitisch geweld plaatsvinden, maar zal de islam uiteindelijk ook ten onder gaan - puur en alleen omdat een religie waarin geweld, onderdrukking van vrouwen, en fundamentalisme zo'n prominente rol spelen de moderniteit niet kan overleven.