Syp Wynia heeft zich compleet vastgebeten in het hele kabinetsdrama rondom het klimaatbeleid. Eens in de zoveel tijd zaagt hij alle onzinretoriek weer fijntjes doormidden en onderbouwt hij zijn speculaties en redeneringen met haast encyclopedische kennis en ervaring. Smullen dus!
Previously, on Climate-policy...
Wynia is van mening dat het kabinet-Rutte wel eens ten onder zou kunnen gaan aan het klimaatbeleid, sterker nog: het einde is nabij. Hij merkt op dat het klimaatakkoord er in juli 2018 al had moeten zijn. In de zomer van 2018 deed het CDA moeilijk, met kerst gooide Klaas Dijkhoff CO2-uitstoot in het eten toen hij sprak van een 'concept-akkoord'. De ChristenUnie pleitte voor een inkomensafhankelijke energierekening maar bleef redelijk op de achtergrond.
De rekening
Het grootste probleem voor alle betrokken (coalitie-)partijen is geld, voornamelijk bij wie de rekening komt te liggen. Planbureaus moesten de boel doorrekenen maar durfden het niet aan of lieten flinke onderdelen buiten beschouwing. De terechte zorgen over juist díe weggelaten aspecten, werden nog net niet weggelachen. 'Valt heus wel mee', 'zien we straks wel', 'doe niet zo pessimistisch', was de strekking in de Tweede Kamer: struisvogelbeleid.
Spanning in het kabinet
VVD en CDA komen er steeds meer achter dat er voor hun partij en achterban weinig te winnen valt met het klimaatakkoord. Het is voornamelijk D66, die in een concurrentiestrijd met GroenLinks nog net niet over lijken wil gaan om zichzelf verantwoordelijk te maken door Nederland de titel van 'Klimaatkoploper van Europa' binnen te laten slepen. Het probleem daarmee is alleen dat dit op zo'n beetje de minst effectieve manier lijkt te gaan gebeuren.
Geld speelt geen rol voor links!
D66 en GroenLinks proberen elkaar dus af te troeven, wat er mede voor heeft gezorgd dat de doelstellingen van het kabinet 'ambitieuzer' zijn dan de Europese afspraken. Linkse partijen willen voornamelijk zorgen dat grote CO2-uitstoters opdraaien voor de kosten maar lijken daarmee totaal geen oog te hebben voor de financiële gevolgen. Alleen al van het gas af halen van woningen zou makkelijk 500 miljard kunnen gaan kosten en een veelvoud daarvan is ook niet uit te sluiten.
Het frappante is dat, samen met het isoleren van huizen, dit twee van de minst logische investeringen zijn. Maatregelen als elektrische auto's, elektriciteitscentrales, fabrieken en landbouw zijn volgens Wynia per gespendeerde euro allemaal effectiever (wat niet wil zeggen dat deze wél effectief zijn).
...en effectiviteit ook niet!
Maar het wordt nog erger! Aardwarmte zou een uitkomst moeten bieden als alternatief voor gasverwarming. Het probleem hiermee is dat aardwarmte aardbevingsrisico's met zich meebrengt, wat juist heel de reden was van dit kabinet om van het gas af te gaan! Ook CO2 onder de (zee-)bodem stoppen is zo'n dure maatregel waar zo'n beetje ieder ander land met een boog omheen loopt, maar Nederland prima een nulletje meer of minder voor wil betalen!
Als klap op de vuurpijl komen Ed Nijpels en Diederik Samsom nog even met wat leuke plannen om de hoek kijken: de GGF. Om de burger te 'verleiden' zouden allerlei hypotheek-constructies mogelijk moeten worden gemaakt om woningen te verduurzamen, die gecompenseerd zouden moeten kunnen worden met lagere lasten door de dalende energierekening. De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten zien echter niets in dergelijke luchtfietserij en vinden het onverantwoord om hypotheken zomaar nog verder te verhogen zonder duidelijke garanties.
Het kabinet staat dus al langere tijd op gespannen voet en de spanning neemt als maar toe. Rutte-III zou inderdaad wel eens snel kunnen klappen!