Slachtofferen SS'ers gaat veel te ver

Wil het Nationaal Comité 4 en 5 mei straks Hitler herdenken?

Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) vond het niet kunnen dat tijdens de dodenherdenking op de Dam in Amsterdam een gedicht zou worden voorgelezen over een man die zich aansloot bij de Waffen-SS. En gelijk hebben ze. Bij de dodenherdenking zouden de échte slachtoffers moeten worden herdacht. Een SS'er als slachtoffer neerzetten is absurd en bovendien niet de boodschap die we zouden moeten uitdragen. Na onder druk te zijn gezet door de Nederlandse burger heeft het Nationaal Comité 4 en 5 mei ook een stapje terug moeten doen, helaas wel onder protest.

Natuurlijk kunnen we met leuke postmoderne theorietjes wel beargumenteren dat een SS'er ook slachtoffer is. Één verkeerde keuze en je bent een willoos object in de dynamiek van een verdorven organisatie. Maar, buiten dat het geen recht doet aan de échte slachtoffers van WOII, is het ook niet realistisch om op deze manier naar SS'ers te kijken. Het is niet zomaar 'een verkeerde keuze' om je bij de SS aan te melden. En bovendien neem je jezelf als mens niet serieus als je je vanaf dat moment lijdzaam onderwerpt aan de omstandigheden.

De Tweede Wereldoorlog heeft zich met al zijn gruwelijkheden kunnen voltrekken, omdat er genoeg mensen waren die verkeerde keuzes maakten en te weinig die daartegen in opstand kwamen. Zo simpel is dat. Als we gaan denken dat SS'ers slachtoffers waren, dan bestaan er geen daders en kunnen we de hele oorlog reduceren tot een verschijnsel dat zich over de hoofden van de mensen voltrok.

Nee, zulke verschrikkelijke dingen kunnen alleen gebeuren omdat mensen foute keuzes maken. En je als vrijwilliger bij de SS aanmelden, is een foute keuze. Een keuze waarmee de persoon in kwestie heeft bijgedragen aan het lijden en de dood van talloze mensen. Een keuze waarvan we vandaag de dag nog steeds duidelijk moeten maken dat die niet goed te praten is.

Dodenherdenking moet niet alleen dienen als eerbetoon aan de slachtoffers, maar ook als waarschuwing voor de levende zielen om hun rug recht te houden en weerstand te bieden aan foute keuzes. Medelijden aan zwakke zielen die zich aansloten bij de SS, hoort daarom absoluut niet bij de dodenherdenking thuis. Laten we dus hopen dat het Comité het bij dit ene proefballonetje haalt en dat ze het over een paar jaar niet alsnog proberen.