Ruttes Turkije-rel heeft gewerkt: 95% stemmen geteld, VVD aan kop met 33 zetels, PVV tweede met 20

De VVD-leider kan tevreden met zichzelf zijn: zijn strategisch getimede rel met Turkije zorgt ervoor dat hij een derde kabinet in elkaar mag zetten.

Toen de bom afgelopen zaterdag barstte tussen Nederland en Turkije liet ik al weten: dat was het moment waarop Mark Rutte de verkiezingen vrijwel zeker won. Voor de eerste keer in zijn carriere bewees hij namelijk over een ruggengraat te beschikken én de bereidheid te hebben om andere landen -- en dan met name landen die het immigratie- en integratieprobleem verergeren -- aan te pakken. Daarnaast hollen kiezers altijd naar hun politieke leiders als er een internationale rel is. Dat is, lijkt het, de menselijke natuur.

Het enige verrassende aan de uitslag an sich is de voorsprong van de VVD op de PVV (en de andere partijen). Ik had gedacht dat die voorsprong beperkt zou worden tot een handvol zetels, maar niets is minder waar. Met 95% van de getelde stemmen heeft de VVD er namelijk 33 en de PVV, de nummer twee, 20. Dat is nogal een verschil.

- VVD: 33 zetels (-9)
- PVV: 20 (+5)
- CDA: 19 (+6)
- D66: 19 (+7)
- GroenLinks: 14 (+10)
- SP: 14 (-1)
- PvdA: 9 (-29)
- ChristenUnie: 5 (0)
- Partij voor de Dieren: 5 (+3)
- 50Plus: 4 (+2)
- DENK: 3 (+3)
- SGP: 3 (0)
- Forum voor Democratie: 2 (+2)

Eerlijk is eerlijk, voor Rutte is dat een bijzonder goede prestatie -- die hij weliswaar te danken heeft aan een goedkoop politiek trucje in de laatste week van de campagne, maar ja, ook dat soort dingen horen erbij. In het verleden hebben andere partijen gebruik gemaakt van dit soort problemen om de premiersbonus te verzilveren. Dat Rutte dat ook heeft gedaan is politiek gezien niet onlogisch.

Het gevolg hiervan is natuurlijk dat Rutte weer een kabinet in elkaar zal zetten. De meest logische combinatie zou een centrumcoalitie van VVD-CDA-D66-CU zijn, maar de meerderheid die daarmee gecreëerd wordt is vrij klein: 76 zetels. Dat maakt het niet onmogelijk dat er gekeken wordt naar de combinatie VVD-CDA-D66-GroenLinks, wat uitkomt op 85 zetels. Dat is een betere marge. Indien nodig kan daar de CU nog aan worden toegevoegd, waarmee het kabinet zou uitkomen op 90 zetels, maar wel afhankelijk is van de goodwill van maar liefst vijf partijen. Dat zal Rutte toch willen voorkomen, waardoor de eerdere twee opties echt aannemelijker zijn.

Wat dit betekent voor de toekomst van ons land is vrij helder: in principe kun je ervan uitgaan dat het volgende kabinet minder desastreus zal blijken te zijn dan Rutte II. Met name het CDA is een partij die goed rentmeesterschap ontzettend belangrijk vindt, waardoor de meest abominabele voorstellen van Rutte II het niet zouden halen in Rutte III. Dat is dus iets van winst.

Daar staat tegenover dat het volgende kabinet hoe dan ook niet echt rechts wordt. In principe had dat natuurlijk prima gekund met VVD, PVV, CDA, SGP en FvD (77 zetels), maar Rutte en Buma hebben al aangegeven dat niet te willen. Zonde, natuurlijk: bij de verkiezingen heeft links fors moeten inleveren. Als er ooit een moment was om een rechtse coalitie in elkaar te zetten dan is het nu. Als dat nu zou gebeuren hadden we ons op de borst kunnen kloppen en tevreden kunnen zijn.

Helaas is dat dus niet zo. Ook de komende vier jaar zullen we elke dag weer moeten knokken. Dat het kabinet Rutte III vrijwel zeker minder slecht wordt dan Rutte II is een schrale troost; het VVD-PvdA kabinet was zo abominabel, daar kan werkelijk geen enkele andere mogelijke coalitie tegenop. Nou ja, misschien een 100 procent links coalitie, maar die is niet eens mogelijk met deze verkiezingsuitslag.

Kortom, Ruttes Turkije-rel heeft gewerkt, er komt waarschijnlijk een centrumcoalitie van vier partijen met Rutte als premier, links heeft gisteren flink verloren, rechts heeft flink gewonnen, maar de komende vier jaar zullen wij van rechts gewoon weer elke dag keihard moeten knokken om onze ideeën voor het voetlicht te krijgen. Deze verkiezingen waren niet het einde van de oorlog, maar slechts één van de vele schermutselingen die ons te wachten stonden... en staan.

Op naar de toekomst en op naar verkiezingen die er wél toe leiden dat rechts een coalitie met elkaar vormt en links helemaal buitenspel zet.