'Frankrijk is een prachtig land, alleen jammer dat er Fransen wonen'.
Deze uitspraak over het land en haar inwoners wordt vaak gebezigd door niet-Fransen. Zelf ken ik Frankrijk behoorlijk goed. Een (ex) zwager woont en werkt er en ik ben er heel vaak geweest. Allerlei landstreken van één van de oudste staten van Europa heb ik meermaals bezocht en het is inderdaad een prachtig land. Maar ook enorm nationalistisch, of moet ik zeggen 'patriottisch'? Na de VS ken ik geen nationalistischer land dan Frankrijk.
Als we met kille, objectieve, economische ogen naar Frankrijk kijken dan is het land de nagel aan de doodskist van de euro en daarmee van de hele Europese Unie. Dat zal ik uitleggen.
Frankrijk is de nieuwe zieke man van Europa. Haar economie wil maar niet groeien, de productiviteit van haar industrie staat zelfs niet eens in de schaduw van de Duitse, haar bankwezen is corrupt en amoreel en de machtige vakbonden houden elke vernieuwing en hervorming tegen. Over de Franse landbouw en haar gigantische ambtenarenapparaat zullen we het maar helemaal niet hebben. Frankrijk is in economisch opzicht een tandeloos monster. Toch is haar politieke invloed nog steeds omgekeerd evenredig aan haar economische. Hoe is dat zo gekomen?
Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te voeren. Enerzijds heeft dat te maken met de afloop van de Tweede Wereldoorlog. Weliswaar hebben de Fransen de Duitsers niet verslagen (dat hebben de Russen en de Amerikanen gedaan, in die volgorde), anderzijds gaat hun belangrijkste concurrent op het Europese vasteland, Duitsland, nog altijd gebukt onder het na-oorlogs schaamtegevoel (merkwaardigerwijze vooral bij de jongere generaties aldaar), waardoor het geen vuist durft te maken tegen 'de Franse slag' waar het gaat over hervormingen doorvoeren. Duitsland is de melkkoe van Frankrijk. En omdat óók de huidige Nederlandse regering zich gedraagt als de bijwagen van Duitsland, is ook Nederland een Franse melkkoe geworden. En daarom blijven interne hervormingen in 'La Patrie' uit. Waar de Fransen echter wel hervormd (lees: doorgepakt) hebben is in de EU. De Fransen hebben de EU gemodelleerd naar hun eigen bestuursmodel van Franse snit. De EU kenmerkt zich inmiddels tot in detail door het Franse centralisme en étatisme. De hoofdtaal, waarin alle EU-stukken het eerst verschijnen is niet voor niets in het Frans en de hoofdzetel van het Europees parlement zetelt niet voor niets in Straatsburg. Maar die opgeven, omdat het jaarlijks tientallen miljoenen kost? Dat nooit natuurlijk.
Handig zijn ze ook die Fransen. Keer op keer op keer slaagt men erin om uitstel te verkrijgen van de Europese Commissie om te voldoen aan de 'Maastricht-criteria'. Waar Griekenland, Portugal, Cyprus, Spanje, ja zelfs Nederland op de vingers werden en worden getikt als ze niet voldoen aan de gestelde criteria, daar komen de Fransen er elke keer weer mee weg. En niemand die protesteert. Zelfs de overname door Frankrijk van de ECB -want zo mogen we dat intussen wel noemen- veroorzaakt geen rimpeling in de eurovijver. Ja, de Duitse Bundesbank president sputtert wat, mogelijk gesteund door zijn Finse en Nederlandse collega, maar ze worden gewoon overstemd. De ECB houdt al jarenlang de rente kunstmatig historisch laag om de Fransen (en de rest van het Latijnse blok) tegemoet te komen. L'Union Européene? C'est La France!
De bedoeling van al dit tijdgerek is de volgende. Zoals u weet, heeft Parijs en dus ook Brussel, besloten dat er een heuse Europese bankenunie moet komen. Zogezegd om de Europese systeembanken te behoeden voor een herhaling van de crisis. Het heet dat de banken voor elkaar instaan: één voor allen, allen voor een. Alle bancaire schulden zullen voortaan gedeeld worden. Onze naïeve minister-president Rutte verdedigde de bankenunie ooit, door te zeggen dat als een Nederlandse (systeem-)bank in de toekomst in de problemen mocht komen, dat dan de Spaanse banken mede zullen instaan voor de verliezen (in plaats van onze belastingbetalers). Dat is natuurlijk hilarisch. Want met welk nationaal belastinggeld zijn ABN-AMRO/Fortis en SNS genationaliseerd? Uitsluitend het Nederlandse! Dit, terwijl ook de Nederlandse belastingbetaler al een belangrijk deel van de rekening heeft betaald voor het redden van de Griekse, Portugese, Cypriotische en Spaanse bankensector en dat zal blijven doen.
Waarom is verder die datum in de titel van dit stuk zo belangrijk? Omdat 1 januari 2016 de datum is waarop de bankenunie formeel van start gaat. Nu vinden er zogenaamde 'Asset Quality Reviews' plaats, een duur woord voor 'balansonderzoek' en daarna volgen de stresstesten, een ander woord voor 'hoe zorgen we ervoor dat we een geloofwaardig verhaal hebben dat de overblijvende banken gezond zijn'? Mijn voorspelling: er zullen enkele (kleinere) banken 'geofferd' worden in de komende stresstesten om de boel geloofwaardig te laten klinken, maar de grootste problemen zullen niet zichtbaar worden gemaakt. Die worden pas zichtbaar in de jaren ná 2016, dus nadat de bankenunie (lees: de schuld- en aansprakelijkheidsverstrengeling) een feit is. Dan zullen de gaten opgevuld moeten worden. Niet alleen in de Spaanse bankensector, maar vooral die in Frankrijk! Niet met dat miezerige 55 miljard fondsje dat vanaf 2016 in acht jaar gevuld moet worden door de banken, maar door het ESM, dat, als puntje bij paaltje komt, min of meer volledig gefinancierd zal moeten worden door de belastingbetalers in Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Finland, want bij de Club Med-landen valt niets te halen.
Uiteraard zal dit gevolgd worden door een geleidelijke invoering van Europese staatsobligaties ('eurobonds'), in de Brusselse wandelgangen liefkozend aangeduid als 'stabiliteitsobligaties', want niet alleen de Franse bankensector is failliet, maar natuurlijk ook de Franse Staat zelf. De Europese schuldenberg is dan van iedereen en dus van niemand. Geen wonder dat er al stemmen opgaan voor een apart eurozoneparlement, want niet-euro landen ontspringen deze macabere schuldendans. Vooral de Duitsers zullen de pineut zijn, maar ook ons land, de Oostenrijkers en de Finnen zullen mogen betalen.
En uit welke hoek dacht u dat het recent door eurocommissaris Laszlo Andor gelanceerde plan voor een Europese werkloosheidsverzekering kwam? Inderdaad, ook dat plan kwam oorspronkelijk uit een Franse koker, meer concreet uit die van Pierre Moscovici, inderdaad de Franse begrotingstsaar van de nieuwe Europese Commissie.
En het gaat ze allemaal nog lukken ook, die Fransen. Er komt begin november een nieuwe Europese Commissie, in december gevolgd door een nieuwe voorzitter van de Raad (de Pool Tusk) en vóórdat die Commissie goed en wel ingewerkt is zitten we medio volgend jaar. Dan volgt er eerst een maandenlang reces en dan is het alweer bijna 2016. Kortom, mission accomplished.
U vindt mij een zwartkijker? Ik noem het realisme. Wacht maar af.
Hier vindt u een overzicht van mijn columns en u kunt mij hier volgen op Twitter.