Politiek verval

De kern van de Nederlandse politiek is rot. Oude gevestigde partijen hebben hun gedachtegoed verkwanseld en klagen steen en been over het toenemend populisme. Probleem is alleen dat ze het huidige populisme en niet begrijpen en zelf hebben veroorzaakt. Alle gevestigde partijen verliezen ten kostte van nieuwe partijen, behalve D66. Wat is er aan de hand?

De PvdA is onherkenbaar geworden voor zelfs haar eigen kiezers. Door de coalitie met de VVD is het typische socialistische er wel af bij de PvdA. De partij kampt tevens met allerlei schandalen die in elke bestuurslaag van de PvdA voorkomen; van stelende raadsleden tot en met een censurerende voorzitten van het Europees Parlement, van voormalig bewindslieden zoals Kok en Bos die zich nu verrijken, tot en met excessieve declaraties van EU parlementsleden, het gebeurt allemaal bij de PvdA. Ze claimen voor referendum te zijn, maar maken dan de condities waaronder zo’n referendum kan plaatsvinden zodanig moeilijk dat het gewoon weer de zoveelste wassen neus is. De PvdA bedrijft politiek; het persoonlijke belang en het partijbelang vechten vaak om voorrang en ergens in de oud-papierbak op het hoofdkantoor aan de Amsterdamse grachtengordel ligt het belang van de kiezer weg te kwijnen.

Het CDA is een soort christelijk windvaantje geworden. Na de grote electorale nederlagen proberen ze van alles wat; soms zinvol, dan weer raakt het kant noch wal. Zoals haar achterban, lijkt het CDA te worstelen met de afnemende geloofbelijdenis. Frappant is echter wel dat dit niet geldt voor haar EU fractie, alhoewel die de ene religie hebben ingeruild voor de ander; christelijk voor de EU. Dit was vroeger niet zo’n probleem, want de traditionele CDA stemmers waren boeren die de landbouwsubsidies van de EU maar al te graag ontvingen. Nu het gros van de subsidies naar de boeren van de nieuw toegetreden EU landen gaat, zit het CDA zonder electoraal fundament. 

De VVD heeft net als de PvdA al haar principes overboord gegooid. Privacy betekent niets meer bij de VVD; ze zien liever de inzet van camera’s en drones. Decentraliseren kan er ook al niet meer vanaf. En de nivelleringspogingen waren als donderslag bij een heldere liberale hemel. Hoe deze partij zich nog liberaal durft te noemen is mij een mysterie. Zoals ik een tijdje geleden beschreven heb in deze column, is de partij niet alleen haar wortels aan het verloochenen, maar bedrijft het ook op grote schaal kiezersbedrog. De officiële lijn van de VVD is dat ze EU kritisch zijn, niet in vergezichten geloven en niets moeten hebben van een federale EU superstaat. Maar ondertussen steunt de VVD top Guy Verhofstadt, de grootse EU superstaatfanaat die er bestaat als voorzitter voor de Europese Commissie. Verder zit VVD in de ALDE fractie in het EU parlement. Daar heerst stemdiscipline, wat erop neerkomt dat het niet uitmaakt of een kiezer nu een stem uitbrengt op D66 of VVD, het geeft precies hetzelfde resultaat! Een stem op de VVD is een stem op de ALDE is een stem op D66 is een stem op Guy Verhofstadt. Als ik alle VVD-kiezers hiervan op de hoogte zouden zijn, dan zou het einde oefening worden voor de VVD top. 

De partij die juist profiteert van het verloochenen van het eigen gedachtegoed is D66. Dat zal wel meer te maken hebben met het vlees noch vis houding van de partij, waarmee het zich positioneert als electoraal afvoerputje. Als de kiezer de moeite zou doen om de statuten van de partij te lezen, dan zouden ze erachter komen dat de partij zowat volledig tegen haar eigen beginselen ingaat. Er is niets meer over van de partij die in 1966 begon met het doel democratische vernieuwing teweeg te brengen. Nu ze ook hun kroonjuweel, het referendum, de rug hebben toegekeerd, zijn ze de “D”, die staat voor Democraten, ook niet meer waardig. De partij zou nu eigenlijk Pechtold2006 of P06 moeten heten. Maar ja, zolang D66 omhoog gaat in de peilingen, hoeven we geen terugkeer naar kernwaarden te verwachten.

Aangezien de meeste ontheemde keizers liever niet in het D66 afvoerputje terecht wilden komen, heeft dit kansen gecreëerd voor nieuwe partijen. Progressief links kan nu terecht bij de SP en conservatief links bij de PVV. De christelijke kiezer verlaat de CDA Ark voor die van de CU of SGP. Zelfs de VVD heeft nu eindelijk een alternatief in de partij Artikel50 (disclaimer: ik sta op plek 2 van de kieslijst). De gevestigde orde klaagt dan ook over opkomend populisme, maar dit is een misdiagnose. Het is het stelselmatig negeren en bedriegen van de kiezer, die tot hun neergang heeft geleid. Het politieke landschap is dan ook als een soort jungle, waar het oude naar de grond stort en de voedingsbodem vormt voor vernieuwing. En dat is zo slecht nog niet.