Er lijkt de afgelopen periode een kentering te zijn geweest met betrekking tot het ministerie van Defensie. Jarenlang is er structureel bezuinigd op een van deze belangrijkste posten van de Nederlandse overheid. In een soort waas van verstandsverbijstering was de Nederlandse politiek zich gaan gedragen als een soort hippie. Grote oorlogen zouden niet meer komen, pacifisme voerde de boventoon en Defensie was een mooie post om miljarden vandaan te halen in het voordeel van onze immer dijende overheid.
CU-Kamerlid Voordewind: „We moeten proberen te vermijden dat het defensiebudget te veel een speelbal wordt van politieke prioriteiten voor de korte termijn. Als we het als kabinet en Kamer eens kunnen worden over een langetermijnvisie, moet die voor een periode van minstens een jaar of tien, vijftien vastgelegd kunnen worden.” Voordewind wil hiermee voorkomen dat Defensie opnieuw zo zwaar te lijden krijgt onder bezuinigingen als in de afgelopen twintig jaar is gebeurd.
Voordewind heeft voor zijn voorstel het ‘Zweedse model’ voor ogen. Als er in het Zweedse politieke bestel overeenstemming is bereikt over de defensieplannen, worden deze voor een periode van 15 jaar vastgelegd. Ook landen als Denemarken en Nieuw-Zeeland kennen zo’n systeem. Een ’Zweeds’ defensiebudget is tijdens de vorige kabinetsperiode al voorgesteld door toenmalig PvdA-Kamerlid Eijsink. Voordewind denkt aan een fonds als waaruit de Staat grote infrastructurele plannen betaalt.
Het punt is alleen, als het voor zo lang wordt vastgesteld, dat het dan misschien in de toekomst ontoereikend blijkt te zijn. Het is minder vatbaar voor politieke volatiliteit, heel goed, maar het nadeel is dus inderdaad dat als er een nog betere visie komt voor Defensie, dat de plannen dan moeilijk zijn aan te passen. Zoals ik al eerder betoogde, is het misschien beter om in de Grondwet een minimum op te nemen als het gaat om de uitgaven aan Defensie, zoals twee procent van de totale uitgaven.
Al met al is dit in elk geval een goede propositie en eentje waar een groot deel van de Tweede Kamer het mee eens kan zijn. Dan kunnen we eindelijk een holistische visie opstellen aangaande Defensie, zodat structurele en duurzame verbeteringen geïmplementeerd kunnen worden.