Polarisering van het klimaatdebat: een psychologische invalshoek

In een interessante column in 'Nature' vraagt Dan Kahan zich af waarom de klimaatdiscussie zo is gepolariseerd. Het thema klimaat is de laatste tijd behoorlijk gezakt op de hitlijst van problemen waarover de mensen zich zorgen maken. Vele opiniemakers schrijven dat toe aan de irrationaliteit van het publiek, dat volgens hen niet in staat zou zijn de implicaties van de klimaatwetenschap te begrijpen. Kahan heeft daarvoor echter ook een andere verklaring. Hij schrijft dat toe aan 'vervuilde' wetenschapscommunicatie.

Wie maakt zich dan daaraan schuldig? Dat is niet erg duidelijk in het stuk van Kahan. Maar het zullen de klimaatsceptici wel weer zijn.

Daarnaast acht hij ook het lakmoeskarakter van 'klimaat' van belang. Iemands opvattingen over 'klimaat' zouden ook worden bepaald door de waarden en normen van de maatschappelijke groep waarmee de betrokkene zich identificeert.

Why we are poles apart on climate change

The problem isn’t the public’s reasoning capacity; it’s the polluted science-communication environment that drives people apart, says Dan Kahan.

Understandably anxious to explain persistent controversy over climate change, the media have discovered a new culprit: the public. By piecing together bits of psychological research, many news reporters, opinion writers and bloggers have concluded that people are simply too irrational to recognize the implications of climate-change science.

This conclusion gets it half right. Studying things from a psychological angle does help to make sense of climate-change scepticism. But the true source of the problem, research suggests, is not that people are irrational. Instead, it is that their reasoning powers have become disabled by a polluted science-communication environment.

Maar de wens van individuen om bij een groep te horen speelt ook een grote rol.

Social-science research indicates that people with different cultural values — individualists compared with egalitarians, for example — disagree sharply about how serious a threat climate change is. People with different values draw different inferences from the same evidence. ...

Positions on climate change have come to signify the kind of person one is. People whose beliefs are at odds with those of the people with whom they share their basic cultural commitments risk being labelled as weird and obnoxious in the eyes of those on whom they depend for social and financial support.

So, if the cost of having a view of climate change that does not conform with the scientific consensus is zero, and the cost of having a view that is at odds with members of one’s cultural community can be high, what is a rational person to do? In that situation, it is perfectly sensible for individuals to be guided by modes of reasoning that connect their beliefs to ones that predominate in their group. Even people of modest scientific literacy will pick up relevant cues. Those who know more and who can reason more analytically will do a still better job, even if their group is wrong on the science.

Alweer een auteur die gelooft dat er zoiets als 'de' wetenschap is, die voor eeuwig in steen is gebeiteld en waarover geen legitieme verschillen van opvatting kunnen bestaan.

Maar de observatie dat afwijkende meningen tot uitstoting uit de groep kunnen leiden en dat vele mensen niet bereid zijn zo'n hoge prijs te betalen is m.i. juist. Dat overkwam milieuactivist Mark Lynas, die destijds een taart in het gezicht gooide van Bjørn Lomborg, de auteur van de 'Skeptical Environmentalist'. Maar evenals Lomborg, die destijds ook milieuactivist was, begon Lynas op een gegeven moment voor zichzelf te denken en werd hij onder meer pleitbezorger voor genetische modificatie en nucleaire energie – thema's die natuurlijk taboe waren in milieukringen. Hij werd dan ook geëxcommuniceerd en had het daar op het persoonlijke vlak erg moeilijk mee.

So whom should we ‘blame’ for the climate-change crisis? [Noot HL: Welke crisis?] To borrow a phrase, it’s the ‘science-communication environment, stupid’ — not stupid people.

People acquire their scientific knowledge by consulting others who share their values and whom they therefore trust and understand. Usually, this strategy works just fine. We live in a science-communication environment richly stocked with accessible, consequential facts. As a result, groups with different values routinely converge on the best evidence for, say, the value of adding fluoride to water, or the harmlessness of mobile-phone radiation. The trouble starts when this communication environment fills up with toxic partisan meanings — ones that effectively announce that ‘if you are one of us, believe this; otherwise, we’ll know you are one of them’. In that situation, ordinary individuals’ lives will go better if their perceptions of societal risk conform with those of their group. ...

Overcoming this dilemma requires collective strategies to protect the quality of the science-communication environment from the pollution of divisive cultural meanings. Psychology — along with anthropology, sociology, political science and economics — will play a part. But to apply the insights that social science has already given us, we will have to be smart enough to avoid reducing what we learn to catchy simplifications.

Lees verder hier.

Het is een interessante maar wel wat vreemde analyse. De polarisering zou dus dienen te worden toegeschreven aan het feit dat de: 'communication environment [is filled] up with toxic partisan meanings'. In onze samenleving bestaan er legitieme verschillen van opvatting over tal van thema's. Daarover vindt dan een maatschappelijk debat plaats. Toch zou niemand het in zijn hoofd halen om de argumenten die in zo'n discussie worden uitgewisseld als 'giftige partijdige opvattingen' te kwalificeren. Waarom zou dat dan wel ten aanzien van klimaat het geval moeten zijn? 

En dan bepleit de auteur het opstellen van 'collectieve strategieën' om de kwaliteit van de wetenschapscommunicatiesfeer te vrijwaren van de vervuiling van verdeeldheid zaaiende culturele opvattingen. 

Kortom, daar istie weer: de totalitaire verleiding.

Binnen de kring van Nederlandse klimaatsceptici zijn ook mensen met een linkse en groene achtergrond actief. Ik neem aan dat zij zich bij deze analyse van Kahan wat ongemakkelijk voelen. Voor hen prevaleert de toepassing van de wetenschappelijke methode, inclusief toetsing van hypothesen aan feiten. Maar hoe peuter je dat nu een psycholoog als Kahan aan het verstand?