Ontwikkelingsgeld voor Guatemala komt terecht bij marxistische guerrillas

Is het mogelijk dat jarenlang via slinkse constructies en dekmantels Nederlands en EU ontwikkelingsgeld is doorgesluisd naar marxistische guerrilla’s in Zuid-Amerika?

Afgelopen donderdag ging ik in mijn column in op de warme banden die de Venezolaanse chavista’s onderhouden met Zuid-Europese partijen als Podemos en Syriza, die miljoenen aan petrodollars ontvangen uit Venezuela. In dat kader had ik contact met een wetenschapper en journalist in Guatemala, Antón Toursinev. Hij vroeg mij om aandacht te besteden aan een andere misstand: het financieren van marxistische guerrilla’s in Guatemala met Nederlands- en EU-ontwikkelingsgeld.

Antón heeft daarover eind vorig jaar dit artikel geschreven. In zijn artikel gaat Antón eerst terug naar 1996, toen de regering van Guatemala onder druk van de internationale gemeenschap een Vredesakkoord sloot met de marxistische guerrillabeweging. Iemand kwam toen op het lumineuze idee om de guerrillabeweging om te bouwen tot NGO’s, die zich bezig houden met “mensenrechten”. Uiteraard ruimhartig gesubsidieerd door het Westen. En zo geschiedde. In totaal gaat het om minstens 135 miljoen euro aan EU-ontwikkelingsgeld. Voor de creatieve constructies die daarvoor gebruikt werden, moet u maar even het artikel van Antón lezen.

Het bizarre gevolg hiervan is dat deze zogenaamde NGO’s zélf terreuraanslagen en overvallen plegen of deze nabootsen, zodat ze in ieder geval iets te onderzoeken hebben en zodoende de subsidiestroom op gang houden. Ondertussen zijn ze een plaag voor ondernemers en goedwillende burgers in Guatemala, omdat ze iedere vorm van vooruitgang tegenhouden, zoals bijvoorbeeld het bouwen van wegen of waterkrachtcentrales. Dergelijke ontwikkelingen dwarsbomen zij middels intimidatie tot zelfs brute moorden op hele gezinnen. Doel is de bevolking afhankelijk te houden.

Het deed mij denken aan een artikel dat ik ooit las over rechtszaken in Afrika tegen schenders van mensenrechten, waarbij onschuldigen worden veroordeeld met behulp van omgekochte getuigen. Ook in dit geval gebeurt dat om westerse “mensenrechten”-subsidies binnen te halen. Maar het geval van Guatemala is nog ernstiger, omdat hier mogelijk indirect terreur wordt gesubsidieerd. Een naam die vaak in een negatieve context genoemd wordt is die van Daniel Pascual, een ex-guerrilla die tegenwoordig leider is van CUC, Comité de Unidad Campesina. Ook al een vanuit het buitenland gesponsorde club met een zogenaamd progressief geluid.

De afgelopen dagen heb ik meerdere mensen gesproken in Guatemala, die allemaal deze verhalen bevestigen en de Nederlandse regering vragen om een grondig onderzoek in te stellen naar de manier waarop dergelijke NGO’s opereren. Sinds 2013 is er overigens geen Nederlandse ambassade meer in Guatemala, de ambassade in Costa Rica heeft die taak overgenomen. Bij de gesprekken die ik voerde kwam ook de naam naar voren van de Nederlandse parlementariër Harry van Bommel. Hij zou één van de parlementariërs zijn geweest die in het verleden pleitte voor financiële steun aan dubieuze NGO’s in Guatemala.

Ook ondernemers en mensen uit de mediawereld in Guatemala die ik sprak, bevestigen deze verhalen. De ex-guerrilla’s, tegenwoordig “NGO bestuurders”, hebben met behulp van ontwikkelingsgeld hun organisaties versterkt, waarbij delen van het land een “no man’s land”zijn geworden, waar de regering geen toegang heeft. Vanuit deze no-go areas worden bedrijven en infrastructurele projecten gedwarsboomd, wordt drugshandel bedreven en worden werknemers van bonafide bedrijven geterroriseerd of vermoord. Vorig jaar werd zelfs een heel gezin om het leven gebracht waarvan de vader bij een cementfabriek werkzaam was.

Nu ik het toch heb over Nederlandse parlementariërs: een paar dagen geleden viel mijn oog op dit artikel waaruit blijkt dat onze eigen polder-guerrilla Tanja Nijmeijer Nederlandse parlementariërs heeft uitgenodigd om op Cuba met de marxistische terreurbeweging FARC in gesprek te gaan over de vredesonderhandelingen in Colombia. En wie is haantje de voorste om mee te doen: juist ja, dezelfde Harry van Bommel. Ook EU-parlementariër Hans van Baalen van de VVD toont interesse in de gesprekjes met terror-Tanja. Dat Van Baalen zich vrij makkelijk op het verkeerde sleeptouw laat nemen wisten we al na zijn hachelijke avonturen op het Maidan-plein met Guy Verhofstadt.

Ik zou zeggen, laten Harry en Hans dit soort reisjes maar op eigen kosten ondernemen als ze dat niet kunnen laten, maar zeker niet op kosten van de Nederlandse belastingbetaler! Beter zou zijn, als er eerst eens lering wordt getrokken uit fouten die gemaakt zijn bij het vredesproces in Guatemala.

Gelukkig zijn er ook nog parlementariërs met verantwoordelijkheidsgevoel, zoals Joram van Klaveren van VNL. Hem kwam de kwestie ook ter ore en Van Klaveren heeft inmiddels de volgende vragen gesteld aan de minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, over EU-steun voor guerrilla’s in Guatemala.

1. Bent u bekend met het artikel 'EU Nations Fund Guerrilla Violence in Guatemala'?

2. In hoeverre kunt u uitsluiten dat de bijna €2,5 miljoen die Nederland in 2013 en 2014 gaf aan Guatemala (deels) terecht is gekomen bij marxistische guerrilla’s?

3. Kunt u een overzicht geven van de NGO's die actief zijn in Guatemala en vanaf 1996 subsidie ontvingen van de Nederlandse overheid?

4. Hoeveel van de meer dan €10 miljoen die Nederland in het kader van het Midden-Amerika Programma uitgeeft, is bestemd voor NGO's in Guatemala? Graag een uitsplitsing per NGO, per land.

5. Kunt u ons een overzicht doen toekomen van alle financiële steun die in EU-verband naar NGO’s in Guatemala gaat?

Het zal waarschijnlijk enkele weken duren voordat de regering met een antwoord komt. De Dagelijkse Standaard zal deze zaak kritisch voor u volgen.