De euro blijft de gemoederen bezighouden. Scheidend CPB directeur Coen Teulings relativeerde in een interview met het Nederlands Dagblad het nut van de Nederlandse toetreding tot de eurozone. Hij zei dat de meeste voordelen van de Interne Markt ook wel zónder toetreding tot de euro gerealiseerd hadden kunnen worden. Waarom horen we deze ex post profeten niet eerder?
Teulings:
"Uit onze analyse blijkt dat als je de euro niet had ingevoerd en door was gegaan als handelsunie en die had uitgebreid, dan had je het leeuwendeel van de voordelen van de Europese integratie ook wel geïncasseerd."
Een waarheid als een koe, maar dat had elke gedegen monetaire econoom ex ante ook kunnen voorspellen. En die analyses waren ook beschikbaar. Zie ook hier en hier. Jammer dat berouw doorgaans na de zonde komt. Maar staat er ook niet in de bijbel, dat men beter ten halve kan keren, dan ten hele te dwalen?
Volgens Teulings is het verlaten van de eurozone nu een 'buitengewoon kostbare' aangelegenheid geworden. Hij zegt er alleen niet bij voor wie. En evenmin zegt hij erbij wat het kost om door te blijven modderen. Dat schiet dus niet zo op, want dat is het intrappen van open deuren. Wat mij bovendien stoort is, dat we meneer Teulings niet eerder hebben gehoord, dat we diens analyses nu pas te horen krijgen. Waarom is dat eigenlijk? Mocht het niet van de politiek? Maar het CPB is toch, evenals de ECB, op papier 'onafhankelijk'? Of ligt dat misschien 'genuanceerder'?
Hoe dan ook, het is nooit te laat om van een verkeerd pad af te gaan. Dat is altijd vele malen beter dan door te dwalen op een doodlopende weg. En die euro is zo'n doodlopende weg, zij leidt tot werkloosheid en ellende, tot ongewenste schuldverstrengeling en conflicten tussen Europese volken. Zij leidt, kortom, tot niets.
In datzelfde interview zegt Teulings, dat de heilige Brusselse drie procentsnorm terzijde geschoven moet worden. Rutte cum suis zouden het hebben moeten laten bij die zestien miljard bezuinigingen. Ook hier weer: waarom komt meneer Teulings niet eerder met deze wijsheid op de proppen? Dan hadden we die wekenlange Catshuis onderhandelingen ook niet nodig gehad en had Rutte I voluit kunnen doorpakken. Was ook veel beter geweest voor de reputatie van Rutte zelf. Maar dat is allemaal 'met de kennis van nu...'.
Maar toch even terug naar die euro, want dat is geen lichtzinnig onderwerp, maar een hele serieuze zaak. Immers, niet alleen onze financiële toekomst staat op het spel, ook onze soevereiniteit, onze zelfbeschikking, ja, in feite onze vrijheid. En die is sowieso onbetaalbaar. Uitspraken als 'uittreden wordt een buitengewoon kostbare aangelegenheid' zijn eigenlijk irrelevant. Want de essentie is, dat onze onafhankelijkheid als natiestaat Nederland op het spel staat. Dat is een zaak die natuurlijk elke Nederlander aangaat. Daarom snap ik werkelijk niet dat er parlementariërs zijn, ook en vooral die van "referendumpartij" Democraten zes-en-zestig, die menen dat voor deze heikele kwestie een representatieve democratie volstaat. Want het onderwerp zou te ingewikkeld zijn voor de doorsnee burger, of de juiste vraag zou niet kunnen worden gesteld. Nou, dat is niet zo, het wordt alleen ingewikkeld gemaakt. Lees dit rapport met Europese vergezichten maar eens.
De doorsnee burgers van Nederland, laten we hen Jan en An noemen, kan heel wel worden bevraagd of hij of zij wil dat de onafhankelijkheid van ons land opgegeven moet worden ten gunste van een federaal Europa. Dat is een simpele vraag: 'Wilt u dat Nederland opgaat in een federaal verband á la Van Rompuy, of wilt u dat Nederland onafhankelijk blijft? Ja, ik wil dat Nederland opgaat in een federale unie of nee, ik wil dat Nederland onafhankelijk blijft. Wat is daar complex of ingewikkeld aan? Dit is natuurlijk de hamvraag, want als de meerderheid van de bevolking NEE zegt, dan is dat hele EURO circus, van Banken Unie tot Begrotings Unie een zinloze aangelegenheid. Tijd en geldverspilling, nog los van het feit, of 'de euro' kan werken of niet.
Maar die one-size-fits-all-euro kán niet werken. Dat hebben talloze economen vóór mij ook al aangetoond. En werkelijk, men hoeft toch geen raketgeleerde of Harvard econoom te zijn om dat in te zien? One-size-fits-none, dat is gewoon de waarheid. En daarom moeten we -met de kennis van nu- stoppen met dit mislukte monetaire experiment. Het leidt nergens toe. Ja, richting afgrond. Financieel, economisch en sociaal. Een peilloos diepe put van ellende.
Maar de euro believers trekken zich niets aan van de writings on the wall. Zij gaan onverdroten door met hun politieke project. Onze Jeroen gaat zelfs zover, dat hij een aanpassing van het Verdrag niet nodig vindt als de ECB het toezicht op de beoogde Banken Unie zou gaan voeren. Dat vind ik heel erg vreemd van deze minister, want de Verdragen zijn daarover klip en klaar. Banken toezicht door de -politiek onafhankelijke- ECB vereist een aanpassing van het Verdrag van Lissabon. Klaar. Minister Timmermans van Buitenlandse Zaken gaat zelfs zover door te zeggen dat de EU in tijden van crises geen stilstand kan gebruiken en vreest voor een ingrijpende wijziging. Dat is wat hij zegt, maar wat hij bedoelt is, dat hij vreest dat landen, bijvoorbeeld Nederland, dan zullen afhaken. Een terechte vrees denk ik, en heel verstandig. Jan en An laten zich geen knollen voor citroenen verkopen. Jan en An zijn minder onnozel dan waarvoor zij door onze politieke elite versleten worden, zij voelen heel goed aan of ze worden bedonderd of niet. En Jan en An wórden bedonderd. En de politieke elite wéét dat. Daarom mag er ook geen referendum komen over de hierboven gestelde hamvraag.
Democratie? We zijn terechtgekomen in een heuse dictatuur van eurocraten. Heeft u weleens geluisterd naar de 'charismatische' Olli Rehn? U weet wel, de begrotingswaakhond van de Europese Commissie. Aan hem zijn Rutte en Jeroen verantwoording verschuldigd over de Nederlandse begroting. Ik denk, dat als het NOS journaal opent met deze toespraak van meneer Rehn, de hele twaalf minuten lang, dat het Nederlandse volk haar conclusies heeft getrokken. Ik hoef u niet uit te leggen welke conclusies dat zullen zijn.
We moeten eruit, linksom of rechtsom. Vrijheid en onafhankelijkheid zijn onbetaalbaar. De plannen voor een federale Unie zijn onhaalbaar, want de verschillen zijn te groot en de mensen willen het niet. En daarom vond ik dat interview van meneer Teulings wel zo prettig, omdat hij zei, en ik citeer hem nog maar een keer:
"Uit onze analyse blijkt dat als je de euro niet had ingevoerd en door was gegaan als handelsunie en die had uitgebreid, dan had je het leeuwendeel van de voordelen van de Europese integratie ook wel geïncasseerd."
Waarvan akte. We hebben die euro dus helemaal niet nodig om toch als 'Europa' aan de internationale onderhandelingstafel plaats te kunnen nemen.
Willen Mark en Jeroen, en vooral kale Frans, daar bij de volgende top eens een keer aan denken?