Loonsverhogingen zijn non-oplossing

In DFT van vanochtend las ik tot mijn stomme verbazing dat diverse economen pleiten voor (forse) loonsverhogingen. Dat is dus een slecht idee.

Wat zeggen die economen tegen de krant? Ik citeer DFT:

Dit is echter een slecht idee, dat geen structurele oplossing biedt voor de oorzaak van de economische divergentie in het eurozonegebied. Deze aanpak zal juist leiden tot een structureel welvaartsverlies op termijn, import van inflatie uit het buitenland en levert evenmin een bijdrage aan het oplossen van de hoge werkloosheid, integendeel. Ook is het niet goed voor de koopkrachtontwikkeling op lange termijn, al zullen de mensen denken 'hé, hoe kan dat nou, want mijn inkomen gaat toch omhoog?' Maar ik zal u uitleggen waarom dat volksverlakkerij is. Met andere woorden: het is een heel onverstandig plan.

In dat artikel in DFT stelt ex DNB-directielid Hoogduin dat Nederland, in navolging van Duitsland, de lonen over de hele linie met 3 tot 3,5 procent moet verhogen. Een forse reële loonsverhoging dus, want de gerapporteerde inflatie bedraagt momenteel in Nederland slechts 0,9 procent. Hoogduin waarschuwt voor het risico van een deflatoire spiraal en pleit voor verhoging van de koopkracht. Dat ben ik natuurlijk met hem eens, maar ik verschil wezenlijk van mening over hoe die doelstelling bereikt moet worden.

Laten we eens teruggaan in de tijd, naar 24 november 1982 om precies te zijn. De Nederlandse economie stond er toendertijd, gelijk vandaag, uiterst belabberd voor. Hoge werkloosheid, forse overheidstekorten, geringe economische groei. Er moest dus dringend wat gebeuren. Daarom sloten het toenmalige kabinet Lubbers I, de werkgevers en vakbonden op die bewuste datum van 24 november 1982 een historisch akkoord, dat bekend kwam te staan onder de naam 'Het Akkoord van Wassenaar', genoemd naar de plaats van ondertekening. De essentie van dat akkoord was een langdurige loonmatiging, hervormingen van de sociale zekerheid, flinke bezuinigingen bij de overheid en bedrijfshervormingen. Dit pakket maatregelen bracht Nederland binnen enkele jaren het beoogde herstel. De gezamenlijke aanpak van de sociale partners had dus gewerkt.

Wat de economen nu voorstellen, in een vergelijkbare economische situatie als toen, is precies het omgekeerde. Maar, waarde heren, meer loon an sich schept geen banen en economische groei, dat doen investeringen. Maar ondernemers zullen alleen investeren als ze economisch perspectief op langere termijn zien. Moeten we daar dan niet eerst voor zorgen?

Wat we nodig hebben is geen interne revaluatie, maar een monetaire revaluatie, waarbij we onze rente juist kunnen prijzen en ook de koers van onze munt ten opzichte van die van het buitenland goed kunnen stellen. De interne revaluatie waar men voor pleit zal leiden tot een loon/prijs spiraal met een structureel welvaartsverlies tot gevolg. Om de Nederlandse burgers hun welverdiende koopkrachtsprong te geven is een monetaire revaluatie nodig, maar de eenheidseuro maakt dat onmogelijk. Wat moeten we dus doen? Die monetaire revaluatie wèl mogelijk maken. Dat kan door een terugkeer naar nationale munten, maar als we de euro willen behouden als gemeenschappelijke munt dan zullen we moeten kiezen voor een systeem als TMS (The Matheo Solution), waarbij een wisselkoersmechanisme én landenspecifiek rentebeleid binnen het europact mogelijk wordt gemaakt. Zie onder andere deze link voor een toelichting van TMS.

De interne revaluatie waar recent voor gepleit wordt in Duitsland, en nu dus ook hier in Nederland, komt voort uit de wens om de economieën van de eurozone naar elkaar toe te laten convergeren. In het zuiden is er inmiddels sprake van deflatoire tendensen ten gevolge van vraaguitval, die veroorzaakt werd door de interne devaluatie (loondalingen) in die zuidelijke landen van de eurozone. Deze correctie was ook hard nodig, want de lonen in die zuidelijke periferie zijn jarenlang fors gestegen zonder dat daar een economische basis voor was. Maar noch de interne devaluatie in het zuiden, noch de beoogde interne revaluatie in het noorden lossen de structurele economische verschillen tussen het zuiden en het noorden op. Dat kan alleen met een wisselkoersmechanisme en een landenspecifiek rentebeleid gerealiseerd worden.

Een monetaire revaluatie zal alle importen uit het buitenland voor ons goedkoper maken, waardoor de binnenlandse bestedingen direct een forse én structurele impuls zullen krijgen. Als gevolg daarvan zal er dan een gezonde lichte verschuiving plaatsvinden van buitenland-gerelateerd BBP naar binnenland-gerelateerd BBP.  Veel beter dus dan de voorgestelde interne revaluatie, die zal leiden tot een structureel welvaartsverlies en import van (excessieve) inflatie uit het buitenland.

We hebben al een keer met belastinggeld betaald om de banken te redden, nu betalen we nog een keer voor het zuiden om de illusie van die rampzalige eenheidseuro in stand te houden. Dergelijke voorstellen zouden verboden moeten worden.

Hier vindt u een overzicht van mijn columns en u kunt mij hier volgen op Twitter.