Ik wil een moratorium op spoeddebatten
De afgelopen week hebben we in Den Haag gesoebat over het Torentjesoverleg van Geert Wilders, Mark Rutte en het Zeeuwse Statenlid Jan Robesin. Met een beetje pech had het debat echter ook pas over twee maanden kunnen plaats vinden.
'Pech' is misschien niet helemaal het goede woord. Als ik eerlijk ben, dan vond ik het hele toneelstuk een grote teleurstelling. Mark Rutte die als premier met een Zeeuw praat over de mogelijkheid om op één van de coalitiepartijen te stemmen, en Job Cohen begint te jankeballen alsof de wereld te klein is (dat krijg je ervan als je natuurlijke habitat een poppenkast is).
Het deed me met weemoed terugdenken aan een eerdere spoeddebat-kwestie, waarbij D66 naliet om een spoeddebat over toegenomen antisemitisme te steunen. Hoewel de noodzaak van het terugdringen van antisemitisme evident is, lijkt het me in de eerste plaats misplaatst om een spoeddebat aan te vragen over een kwestie die al jarenlang sluimert en waarin zich in de laatste paar dagen geen specifieke veranderingen hebben voorgedaan. In de tweede plaats is het dom, omdat er een bizar lange lijst aan nog te voeren spoeddebatten klaarligt.
De kwestie van afgelopen week, waarbij maar weer eens duidelijk werd dat voor elke wind van boven de drie decibel een spoeddebat wordt aangevraagd, maakt een hartekreet van CDA-kamerlid Pieter Omzigt extra relevant. Omzigt hoopt dat de wachtlijst verdwijnt en gaf zelf het goede voorbeeld door in de Tweede Kamer niet om een spoeddebat, maar om een brief van de minister te vragen. Tot onvrede van Kamervoorzitter Gerdi Verbeet, die vindt dat je in de Kamer niet om brieven vraagt.
Op het Binnenhof hoorde ik van de week iemand lachend het debat over de Zeeuwse bezoeker van het Torentje wegwuiven. "Ach, we hadden eigenlijk gehoopt dat het spoeddebat pas na 23 mei [de dag waarop voor de Senaat gestemd wordt, R.G.] zou plaatsvinden." Dat was niet het geval - de Kamer besloot dat dit een spoed-spoeddebat was en daarom werd het nog in dezelfde week gevoerd.
Als dit de gang van zaken is, dan wordt het tijd korte metten te maken met spoeddebatten. Sinds de invoering van ongeveer zeven jaar geleden, is er al kritiek op de gang van zaken. Ik heb begrepen dat een fractie die het helemaal beu was, wel eens heeft overwogen om voor te stellen spoeddebatten om vijf voor twaalf 's nachts te voeren. "Als het echt zo spoedeisend is, dan komt men er maar diep in de nacht voor terug", zo luidde de redenering. Dat voorstel heeft nooit de openbaarheid bereikt.
Zonder oplossing voor de wachtlijst, hebben we niets aan een systeem als het spoeddebat. Wat mij betreft mag het hele principe op de helling als de partijen niet met elkaar tot overeenstemming komen hoe er een objectieve maat voor spoedeisendheid kan worden vastgesteld. En tot die tijd rest niets dan een moratorium op het hele fenomeen. Dan kan de politiek zich weer met dingen bezighouden die er werkelijk toe doen.
