Hoera, meer middelen om bedrijfsfraudeurs aan te pakken

Het duurde even, maar minister Opstelten heeft eindelijk opgelet.

Ik herkeek van de week de film 'Margin call'. Het is een geweldig gelikte en realistische film over het begin van de financiële crisis in 2008. Jeremy Irons, Paul Bettany en Stanly Tucci spelen geen bank-executives, ze zijn het. Irons, de gesoigneerde antagonist met onweerstaanbare dictie en houding, is John Tuld, losjes gebaseerd op de laatste CEO van Lehman Brothers voor het faillissement, Richard Fuld, en wat minder op Merrill Lynch's laatste CEO voordat het overgenomen werd door Bank of America. Tuld heeft geen scrupules, is 'utterly ruthless' en wil zijn bank koste wat kost redden. Kijken dus.

Maar waar het om draait, is dat de bankiers in de film, die me tamelijk representatief lijkt voor een deel van de financiële sector, volstrekt onverantwoorde risico's nemen. Natuurlijk, topbankiers in de banken van nu nemen immense risico's om geld te verdienen en dat moeten we niet verbieden. Tenzij het risico zodanig is, dat het voortbestaan van de bank op het spel staat en de samenleving de bank uiteindelijk moet redden. Zeker niet als de hoofdverantwoordelijken met honderden miljoenen vertrekken, terwijl ze de belastingbelater met een miljardenschuld opzadelen.

Allemaal een discussie die we vijf jaar geleden voerden, maar anno 2013 blijkt minister Opstelten eindelijk bereid het muurtje tussen privépersoon en bestuurder gedeeltelijk weg te slaan. In de toekomst wordt het flink lastig om tussen 9 en 5 een graaiende wanbestuurder te zijn, de miljoenen buiten kantooruren op te souperen en nooit bezoek te krijgen van Justitie. Dat is nu natuurlijk al deels mogelijk door bij faillissement bijvoorbeeld de verantwoordelijke bestuurder in het geval van wanbestuur, aansprakelijk te stellen met zijn privévermogen. Maar Opstelten wil daar nu celstraf aan vastknopen, bovendien hoeft het bedrijf niet eerst failliet te gaan.