Vorig jaar september, ten tijde van de Syriëcrisis, schreef ik op de Dagelijkse Standaard over de merkwaardige voorkeur voor Vladimir Poetin. Rechts had toen nog liever Bashar Al-Assad dan de 'naïeve' Barack Obama, die volgens critici wel een lesje Realpolitik kon gebruiken van het Kremlin. Zoiets zien we bij het huidige Krimspel weer.
Poetin, vorige maand weggehoond als homohater, geldt nu weer als meesterstrateeg. Op de website van Elsevier schrijft Afshin Ellian dat de Europese missionaire politiek de kern is van het conflict in Oekraïne. Niet de brutale machtspolitiek van het Kremlin is het probleem, maar de brave diplomaten uit Brussel met hun ronkende EU-retoriek. Vorige week schreef de professor nog dat homohaters (Poetin dus) graag angst zaaien om aan de macht te blijven en dat het goed was dat er wereldwijd aandacht was gekomen voor deze grove schending van de mensenrechten. Dat lijkt mij een schoolvoorbeeld van provocerende westerse missionaire politiek. Ik kan mijn gewaardeerde collega Ellian hier niet zo goed volgen. Moet de EU Poetin wel achter de broek zitten vanwege Russische homo's, maar niet vanwege het inpalmen van de Krim? Met realisme, laat staan Realpolitik, heeft dat niet veel te maken.
Op dezelfde website van Elsevier legt hoofdredacteur Arendo Joustra uit dat niet Rusland maar de EU met de provocaties in Oekraïne is begonnen. Wij dienen begrip te hebben voor het feit dat Rusland zijn belangen bedreigd ziet op de Krim, waar het een haven heeft voor de Zwarte Zeevloot. Het schiereiland maakt al sinds de achttiende eeuw deel uit van het Russische Rijk en Moskou is van oudsher uit op ijsvrije havens. Ook aan de Oostzee. Daarbij heeft de voormalige grootmacht Rusland het toch al zo moeilijk: de enclave Kaliningrad (het vroegere Königsberg in Oost-Pruisen), waar een deel van de Baltische vloot is gestationeerd, is door EU-gebied omringd. Geopolitiek gezien heeft Joustra gelijk en kunnen wij beter rekening houden met de frustraties van de Russische beer. Maar de Baltische EU-leden en ook Polen hebben minder begrip voor de Russische machtsaspiraties. Daar kunnen wij in Nederland gemakkelijk aan voorbij gaan, lekker veilig aan de Noordzee. Maar de EU heeft ook Midden- en Oost-Europese landgrenzen, en een lange onbeschermde grens met Finland. Het is toch vooral zaak dat Rusland die blijft respecteren, en dat bereik je niet door je helemaal te richten naar de strategische wensen van Moskou.
Dan hebben we Theodore Dalrymple, die in zijn Parijse huurflat gesproken heeft met zijn Oekraïense loodgieter (toen Frits Bolkestein nog eurocommissaris was kwamen die uit Polen). Dalrymple vertrouwt liever op de wijsheid van de man in de straat dan op EU-diplomaten. Van zijn loodgieter hoorde hij dat het in Oekraïne een corrupte bende is waar kleptocraten vrij spel hebben. Niet bepaald een nieuw inzicht, al is de laatste president Viktor Janoekovitsj door een opstandige menigte in Kiev onder applaus van Guy Verhofstadt en Hans van Baalen op de vlucht gejaagd. Tegelijk maakt Dalrymple zich vrolijk over de machteloosheid van de stuntelende West-Europese politici, die in Oekraïne weleens een poepje zullen ruiken. Leuk, zulke schimpscheuten nu het erom spant. U zou denken dat er tenminste bij het Oud Strijders Legioen nog mannen van stavast zijn? Nou, dat valt tegen. Op de zeer leesbare website OSL-Stavast vindt vaste columnist Ton Nijhof het eveneens een goed moment om de EU-bemoeienis met Oekraïne belachelijk te maken en verantwoordelijk te houden voor de huidige crisis. Er lijkt bijna heimwee uit te spreken naar ouderwetse machtspolitiek. Poetin wordt door rechts geen lieve jongen gevonden, maar hij dwingt als 'sterke man' wel respect af. Kom daar eens om bij onze slappe EU-diplomaten.
Let wel, het gaat hier niet om mallotige EU-haters zoals je ze veel op rechtse websites aantreft. Ellian is gevlucht uit Iran en onze belangrijkste islamcriticus, die ons geleerd heeft de eigen westerse waarden niet te verloochenen. Joustra is de verstandigste hoofdredacteur van Nederland, met wie ik het bijna altijd eens ben. Dalrymple maakte in Nederland naam als (Brits) criticus van de verzorgingsstaat, waarbij hij links verweet altijd begrip te hebben voor arme sloebers die nooit op hun persoonlijke verantwoordelijkheid worden aangesproken. Het OSL is nog steeds verbonden met de naam van Prosper Ego, die boven de grote vredesdemonstraties tegen de plaatsing van Amerikaanse kruisraketten in de jaren tachtig een reclamevliegtuigje liet hangen met de tekst Veel Liefs uit Moskou! Zelfs Mient-Jan Faber geeft nu toe dat het anti-kernwapenprotest allemaal flauwekul was.
Waar links voortschrijdend inzicht toont, is rechts de Europese weg kwijt. Jazeker, de Europese diplomatie heeft zich in het verleden vaak door eigen overmoed laten meeslepen. Denk aan het uitbreken van de Joegoslavische successieoorlogen, toen Brussel in juli 1991 een 'troïka' bestaande uit de Luxemburger Jacques Poos, een Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken die ook nachtclubeigenaar was, en onze eigen Hans van den Broek, naar Slovenië stuurde om de krijgsheren op de Balkan even mores te leren. Dat was een bespottelijke onderschatting van wat daar speelde. Maar er was toen zo kort na de val van de Berlijnse Muur en de daverende Amerikaanse overwinning in de Golfoorlog sprake van westerse euforie. Van zulke euforie, laat staan euroforie, is nu geen sprake. Integendeel, Frans Timmermans, onze PvdA-minister van Buitenlandse Zaken, heeft al laten weten liever niet met economische sancties te willen beginnen. Niet goed voor onze handelsbelangen en hij wil Rusland graag nog een kans geven, net als rechtse critici, die zich bij voorbaat al bij een Russische inlijving van de Krim hebben neergelegd. Want Europa is slap en verslaafd aan het Russische gas en moet maar helemaal geen eisen stellen en zich zonder misbaar bij de machtspolitieke realiteit neerleggen.
Mij verbaast dit verraad van rechts. Althans, ik dacht dat rechts de partij was van de rug recht houden, zeker in tijden van crisis. Dan komt het op het juiste onderscheidingsvermogen aan. Maar wat zien we nu? Ik bespeur eerder zelfhaat en buigen voor Moskou. Of meent fatsoenlijk rechts met de PVV ineens ook dat de EU een soort 'EUSSR' geworden is die onze vrijheid bedreigt? Daar denken ze in Polen, de Baltische staten en het westelijk deel van Oekraïne heel anders over. Ze zijn daar ook veel nationalistischer dan wij, en prefereren als echte ervaringsdeskundigen een lidmaatschap van de EU boven elk samenwerkingsverband met Rusland. Vraag maar aan Poolse en Oekraïense loodgieters.
Het ontbreekt in het Westen nooit aan critici in het eigen kamp. We zien hier de rechtse variant van het linkse 'weg-met-ons'. Wat veel erger is, omdat rechts zulk verraad altijd heeft gehekeld en van mening is dat je in crisistijd achter de eigen leiders moet staan. Zulke loyaliteit aan het democratische Westen, dat dus ook weleens linkse regeringen heeft, is nu ver te zoeken. (Valt ook niet mee met een VVD-minister van Defensie die tijdens een weekend van hoogspanning gewoon carnaval viert in haar strategische thuisbasis Zuid-Limburg.) Er is iets heel erg mis met het conservatisme van nu als aan de knoet van Poetin de voorkeur wordt gegeven boven het altijd moeizame diplomatengeploeter in Brussel, dat ten onrechte voor missionaire politiek wordt gehouden. Mensen die zo denken verwarren ideaal en werkelijkheid, weten niet hoe de EU werkt, en hebben dringend een cursus hedendaagse Europese Realpolitik nodig. Anders produceren ze straks alleen nog laffe scheten in een netje. Daar was stevig rechts dacht ik niet voor bedoeld.