Het tegenhouden van onze bankiers

De politieke elites werden gedreven door fantasieën over een nieuwe federatie en over de creatie van een nieuwe supranationale bureaucratie die door hen kon worden geleid. Globalisering betekende dat we groot moesten zijn, beweerden ze.

Wie in Brussel rondkijkt, ziet gigantische glanzende gebouwen die uitdrukking moeten geven aan de nieuwe globale status van mensen als Van Rompuy en Barroso. Overal liggen de bouwkranen stil, maar niet in Brussel.

En wat wilden de bankiers? Die waren op zoek naar nieuwe inkomstenstromen en het vergroten van hun bonussen. Ik weet het, dit zijn simplificaties, maar in essentie komt het hier op neer. We zijn op sleeptouw genomen door machtsgroepen met hun eigen codes en waarden die nauwelijks meer een afspiegeling vormen van de ideeën en belangen van meerderheid van de volken die zij zeggen te representeren.

Een ambitieuze politicus kan alleen carrière maken wanneer hij binnen een politieke hiërarchie voldoende aanhang vindt, en die hiërarchieën hebben hun eigen kenmerken. Eén daarvan is het geloof in de euro en het heil van de Europese federatie die in het verschiet ligt. Wie daarvan afwijkt, wordt verketterd en kan een carrière op zijn buik schrijven.

Een groot deel van de media deelt het Europese geloof. Het wemelt in Brussel van onderzoekscentra en mediaclubjes – allemaal gesubsidieerd door de EU. Wie op het plein voor het hoofdgebouw van de EU staat, wordt geconfronteerd met misselijkmakende slogans over het heil van Europa. Ik had de slogantechniek sinds mijn bezoeken aan het voormalige Oostblok niet meer gezien. De propagandisten van de EU weten dat wij, burgers, ernstige twijfel hebben over het heil van de EU. Dus nemen ze hun toevlucht tot ouderwetse, socialistisch aandoende propaganda.

Veel van ons zelfbeschikkingsrecht is naar Brussel gevloeid. Daar worden nieuwe wetten aangenomen waaraan onze wetten ondergeschikt zijn. Wordt er druk gediscussieerd? Zeker. Maar van een echte oppositie is in het Europees Parlement geen sprake. Bijna alle afgevaardigden delen het geloof in de historische missie van de EU, en mochten ze daaraan twijfelen dan is de ruime honorering een goede reden om die twijfel te begraven.

De problemen van de zuidelijke economieën zijn niet begonnen met de invoering van de euro. Ze bestaan daar al eeuwen. De euro heeft die problemen naar onze huistafel gebracht. Ook een redelijk ogende man als Jeroen Dijsselbloem beweert zonder met de ogen te knipperen dat Griekenland en Cyprus hun concurrentiepositie moeten verbeteren. Dat is de kreet die we sinds het uitbreken van de crises continu horen. Het is loze retoriek.

De Grieken en Cyprioten kunnen alleen via devaluatie hun economieën aantrekkelijker maken, niet via de productie van goederen die de wereldmarkt wil hebben, zoals de Duitsers dat kunnen, want die goederen produceren zij niet. Een vakantie naar Griekenland is duur geworden. Mensen die op de kleintjes moeten letten, en wie is dat tegenwoordig niet, gaan naar Turkije.

De tactiek van de Europese politici is het creëren van onomkeerbare processen. De euro is ingevoerd, en het is duidelijk dat de problemen die door die invoering zijn veroorzaakt het hele continent naar adem doen happen. Maar het afschaffen van de euro is net zo gevaarlijk – dat is de bedoeling ook.

Weinig kopstukken zul je horen zeggen dat de invoering een rampzalige gebeurtenis was. Het geloof in de euro is een van de geloofsartikelen van de hedendaagse politicus. Het is zo goed als ondenkbaar om politicus te zijn en niet in de euro te geloven. Ja, het is een vorm van geloof. De euro heeft niets te maken met rationeel, functioneel opereren. Het gaat om de creatie van een enorme Europese verzorgingsstaat. Maar wij kunnen onze eigen verzorgingsstaat al niet betalen, laat staan die van de zuidelijke landen erbij.

Inmiddels krijgt de omvang van de Nederlandse werkloosheid zuidelijke trekken. Terwijl de werkloosheid explodeert moeten we volgens onze premier geld uitgeven. Wie durft dat? En wie kan bij een bank geld lenen wanneer dat geld er niet is? Zoals de socialistische planeconomie aan haar eigen ambities ten onder is gegaan, zo zal de verzorgingsstaat, die een humane variant is van die planeconomie, ook ten onder gaan. We zitten momenteel midden in die implosie. Sinds de Tweede Wereldoorlog hebben ambitieuze politici de functie van de staat dramatisch uitgebreid. Elk aspect van de samenleving wilde de staat reguleren, aanpassen, uitbreiden of beperken. De staat ging zich met alles bemoeien. En beloofde zijn burger veiligheid, gezondheid, educatie, huizen, vakanties, ja, zelfs geluk. Wat op nationaal niveau gebeurde, moest ook op Europees niveau. Koste wat het kost. Dus kwam er de magische euro.