Het huwelijk maakt meer kapot dan je lief is

Een goed huwelijk. Hoe meer getrouwde mensen ik leer kennen, hoe minder vertrouwen ik erin heb dat het bestaat. Het echtscheidingspercentage loopt inmiddels hard richting de 40 procent, terwijl niet eens iedereen met onverzoenbare onenigheid in de echtelijke sponde overgaat tot scheiding. Mannen raken in de problemen door het steeds nadrukkelijker aanwezige fenomeen 'alimentatie'.

Waar huwelijken sneuvelen, gaan kinderen kapot. Per milieu verschillen de effecten op kinderen, dat wel. In Amsterdam Oud-Zuid wordt zoonlief gewoon omgekocht. Net zo gemakkelijk, en het scheelt gedoe. Het leert kinderen flexibel omgaan met problemen en dat is best nuttig. In minder welgestelde kringen zijn de problemen groter. Vechtende ouders beschadigen onder meer de capaciteit van kinderen om mensen te vertrouwen, met alle gevolgen vandien. Volwassen mensen die elkaar het licht in de ogen niet gunnen, vind ik eerlijk gezegd nog tot daaraan toe. De positie van kinderen maakt het voor mij een wezenlijk ander probleem. Het wordt tijd om onze visie op het gezinsleven te herzien.

Uit moreel oogpunt heb ik er een groot probleem mee dat de huwelijksmoraal onder druk staat. Mensen zijn niet meer 'principieel monogaam'. Huwelijkse onenigheid leidt zodoende tot buitenhuiselijke avonturen en dat staat haaks op de huwelijkse trouw. Als je met elkaar trouwt, zoek je het antwoord op je dierlijke behoeftes binnenshuis. Wil je eigenlijk helemaal niet met elkaar leven, trouw dan gewoon niet.

En ja, dat gebeurt al. Mensen die niet trouwen, worden niet minder gelukkig in het leven dan mensen die wél trouwen. In sommige kringen wordt er echter een probleem gemaakt van seks voor het huwelijk. Als er helemaal geen huwelijk komt, kun je moeilijk spreken van seks voor het huwelijk. Helaas heeft de nieuw ontstane situatie van mensen die met elkaar oud willen worden zonder een bezoekje te brengen aan de burgerlijke stand, niet geleid tot een nieuwe moraal.

Hoewel seks voor het huwelijk nog steeds een taboe is, zou men zijn pijlen eens opnieuw moeten richten. Juist het beeld dat mensen van het huwelijk hebben, zorgt voor grote problemen. De uitdrukking 'keeping up with the Joneses' is niet alleen uitgevonden voor Vinex-bewoners die met afgunst naar de Volvo S60 van de buurman kijken. De uitdrukking gaat ook over mensen die het idee hebben een slecht huwelijk te hebben omdat iedereen om hen heen wél een goed huwelijk heeft. Hoewel dat helemaal niet waar is, zorgt het wel voor nieuwe spanningen die leiden tot nieuwe scheidingen. Intussen heeft het andere vooroordeel - dat een huwelijk zonder kinderen ook per definitie slecht is - voor een onomkeerbare situatie gezorgd. 

Ik zie genoeg redenen voor een herijking van de moraal van het gezinsleven. Daarvoor is een altaar helemaal niet meer nodig. Mensen die bereid zijn hun leven met elkaar te delen, inclusief de bijbehorende onenigheid, zijn mij net zo dierbaar als ze besluiten niet te trouwen. Er zijn genoeg manieren om te voorkomen dat je op de voorste rij komt te zitten als God kinderen uitdeelt. Door anticonceptie voorkomen we dat mensen kinderen krijgen als ze nog helemaal niet klaar zijn voor het samen op zich nemen van de zware taak van opvoeder. Maar dan gaan moeten we wel eindelijk een keer afrekenen met ontrouw.