Jeanine Hennis-Plasschaert (VVD) is de zoveelste Defensieminister op rij die clasht met de Kamer vanwege de Joint Strike Fighter. De Joint Strike Figher bepaalt al ruim anderhalf decennium de relatie tussen
defensie en de Tweede Kamer. Met 2015 in het kielzog lijkt daar ook voorlopig
nog geen verandering in te komen:
Minister Hennis van Defensie is in de problemen gekomen door een gesprek met haar Amerikaanse collega over de JSF. Hennis zou in dit gesprek een afspraak met de Amerikaanse regering hebben gemaakt over de prijs van het toestel, melden bronnen aan de NOS.
Hennis sprak maanden geleden met toenmalig minister van Defensie Chuck Hagel over de kostenraming van Nederland voor de aanschaf van de JSF. Die is bij benadering 4,5 miljard euro voor 37 toestellen.
Hagel zou haar persoonlijk hebben gerustgesteld dat Nederland zich geen zorgen hoeft te maken dat de aanschaf meer gaat kosten. Volgens bronnen heeft Hennis dit opgevat als een garantie.
Toen D66-Kamerlid Hachchi Hennis hier op 13 november naar vroeg, ontkende de minister dat zij een garantieafspraak had. Ze vertelde ook niets over het verloop van haar gesprek met Hagel over de kostenraming.
Informeel kan je je afvragen wat de waarde van zo'n privé-toezegginkje van Chuck Hagel nu waard is. De man is niet al te lang geleden
met weinig ceremonie ontslagen. Maar formeel heeft Hennis gewoon
on the record verklaard dat er niets was dat ook maar in de buurt kwam van een garantieverklaring. En dus komt de minister in botsing met een eeuwenoud gebod die de verhouding tussen de Nederlandse regering en de Tweede Kamer regelt: gij zult het parlement niet voorliegen of informatie achterhouden.
SP-Kamerlid
Jasper van Dijk heeft al verklaard dat als de informatie van de NOS klopt, Hennis een groot probleem heeft. Dat D66-Kamerlid Wassila Hachchi zich bij hem gaat voegen ligt in de lijn der reden (Hennis deed de verklaring als antwoord op een vraag van de sociaal-liberaal).
Als D66, de SP (mogelijkerwijs aangevuld met PVV en CDA) de VVD-politica het vuur aan de schenen gaan leggen in een debat, is het nog maar de vraag of zij dat zal overleven. Hennis geldt niet als hoogvlieger of dossiertijger, en wordt eigenlijk al tijden een beetje ontzien door de Tweede Kamer in haar niet altijd optimale functioneren. Als die clementie ophoudt te bestaan is alles mogelijk; eerder zagen we al
dat Frans Weekers tot aftreden gedwongen werd nadat hij een uiterst gebrekkig optreden gaf in de Tweede Kamer naar aanleiding van 'toeslagengate.' Ook toen verenigde de oppositie zich tegen een bewindspersoon, die zich met alle snoeiharde kritiek geen enkele raad wist.
DDS zal de vinger aan de pols houden, maar het ziet er naar uit dat Hennis wel eens 2015 niet zou kunnen gaan halen. Ondanks dat ik een warm voorstander ben van de
JSF heeft de minister zichzelf enorm in de problemen gebracht door niet de gehele waarheid te spreken. Het is niet heel gek dat de Tweede Kamer daar mogelijkerwijs een consequentie aan gaat verbinden.
