Henk Kamp trekt een grens

Minister van Sociale Zaken Henk Kamp kwam afgelopen weekeinde met een opmerkelijke uitspraak over de noodzaak van verdere aanscherping van het ontslagrecht en de werkloosheidswet. Het opmerkelijke zat er uiteraard niet in dat Kamp zich openlijk voor verdere aanscherping uitspreekt; dat is nu eenmaal staand VVD-beleid. Het was vooral opmerkelijk omdat het hem als minister op dit beleidsterrein niet zal zijn ontgaan dat het regeerakkoord maatregelen op deze punten uitsluit. Verkiezingscampagneketelmuziek dus, om de achterban even te laten weten dat de vVD nog altijd voor zijn principes staat? Nee, het was meer dan dat.

De huidige gedoogcoalitie biedt de VVD vooral voordelen. De partij mag de premier leveren, kan veel van de eigen prioriteiten in beleidsdaden omzetten en daarbij ook nog eens de bestuurlijke eer voor die daden opeisen. Maar er is ook een strategisch probleem. Nu de PVV steeds meer in het bestuurlijke pak wordt ingenaaid en dus de wilde haren wat naar Haags model moet laten bijkammen, wordt het voor de kiezer steeds lastiger om VVD en PVV van elkaar te onderscheiden (de harde kern van PVV-aanhangers zal onmiddellijk 'Islam!' roepen, maar dat onderwerp interresseert de gemiddelde rechtse kiezer niet of nauwelijks. Op de onderwerpen die voor hen werkelijk tellen - immigratie, criminaliteit, begrotingsdiscipline - verschillen de twee partijen weinig van elkaar). Omdat ook op rechts inmiddels meer dan de helft van de kiezers zwevende is, moet de VVD dus af en toe iets doen om die kiezers een reden te geven juist op hem te stemmen. Sociale wetgeving is op dat punt nuttig, omdat het een duidelijke grens trekt tussen de twee partijen. Rechts staat de VVD, die de bestaande wetgeving grondig wil hervormen, links de PVV. Die laatste partij is op dit punt inderdaad zoals Martin Bosma claimt een erfgenaam van de Democratisch Socialisten '70. Doel van Kamps uitspraak was om de PVV uit de tent te lokken en zo de rechtse kiezer nog eens duidelijk te maken dat er maar een partij is bij wie de rechtse idealen werkelijk veilig zijn. En jawel, nog diezelfde dag reageerde Geert Wilders al met een onverbiddellijk veto. Operatie geslaagd dus.