Gripen veel riskanter dan JSF

Wonderlijk dat waarheidsvinding ineens overboord wordt gegooid als het gaat om de JSF. Journalisten en politici ruiken een relletje en dan worden alle registers open getrokken. De VVD had natuurlijk beter moeten weten tijdens de kabinetsformatie. Sinds het dossier in 2002 werd gepolitiseerd door Frans Timmermans (zie de lezenswaardige reconstructie door Eric Vrijsen in Elsevier), houdt de PvdA dit dossier altijd onder de arm om de coalitiepartner onder druk te zetten. Geholpen door willige journalisten, die nooit ook maar één kritische kanttekening plaatsen bij de alternatieven of argumenten van tegenstanders, die in de loop der jaren stuk voor stuk zijn gelogenstraft.

Een objectieve beoordeling van het F-35-programma met hoor en wederhoor is zeldzaam. Dezer dagen doen alleen de regionale kranten een poging. Geen enkele journalist of analist durft zich te buigen over de mogelijkheid dat de voorstanders van de JSF gewoon gelijk hebben. Terwijl de bewijzen daarvoor zich langzamerhand torenhoog opstapelen. Dit jaar wordt dan ook in alle opzichten politiek spannend. Nu nog kan de PvdA rekenen op de welwillendheid van de media en de onwetendheid van de burger, maar in de loop van 2014 zal die kritiek gewoon hol en ongeloofwaardig klinken. Er vliegen dan al meer F-35’s dan er ooit van de Gripen New Generation zullen worden gebouwd. Eind dit jaar al 50 met 120 in aanbouw. Herinnert u zich de kritiek van de PvdA nog? De JSF is een papieren vliegtuig; hij wordt onbetaalbaar; Obama zal het programma stoppen, enz. Niets is uitgekomen.

Integendeel. Het programma heeft van de Amerikaanse regering de hoogste prioriteit gekregen en de F-35 blijkt wel degelijk het beste vliegtuig voor de beste prijs te zijn. De JSF wordt niet alleen het belangrijkste gevechtsvliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht, marine en Korps Mariniers (die een eigen luchtvloot hebben), maar na 2022 ook het enige Westerse toestel in productie. Een monopoliepositie en Nederland is nu nog in de positie om daar een graantje van mee te pikken. Over enkele jaren zal men zich afvragen hoe het mogelijk is dat dit project zo verkeerd is beoordeeld in ons land. Ik heb daarvoor drie verklaringen: de buitengewoon slechte communicatie door het Pentagon en Defensie, de knappe lobby van Saab dat vecht voor zijn voortbestaan, maar daarin helaas niet zal slagen, en tenslotte de totale afwezigheid van een JSF-lobby in ons land. Het bedrijfsleven en de vakbonden (die in 2002 het project nog in paginagrote advertenties steunden) mengen zich niet of nauwelijks in de discussie vanwege de politieke gevoeligheden. Er is geen enkele bekende Nederlander die het heeft opgenomen voor de JSF. Daarom doe ik het maar bij gebrek aan beter. Omdat stoppen dramatische gevolgen zal hebben voor de krijgsmacht en de Nederlandse industrie. Het voortbestaan van de luchtvaartindustrie staat op het spel. Fokker is eigendom van durfkapitalist Candover, die zijn investering hoe dan ook zal verzilveren. Fokker heeft bijna 5 miljard aan raamcontracten, maar kan deze alleen verzilveren als Nederland de JSF koopt. Alternatief is het verplaatsen van de productie naar een Fokker-fabriek in een ander land, dat wel de JSF koopt. Fokker heeft al een vestiging in Izmir (Turkije) en kan ook in de VS aan de slag. De PvdA heeft heel handig de vraag ingestoken “Hoeveel banen komen erbij door de JSF?”. Dit is een onzinnige vraag voor ondernemers. Zonder nieuw product geen toekomst. De vraag zou moeten luiden: “Hoeveel werkgelegenheid bij de luchtvaartindustrie, MKB en kennisinstellingen verdwijnt er als we niet meedoen met de JSF?” Het JSF-programma levert 75.000 manjaren werk op. De Nederlandse aanschaf zal zich terugbetalen in loonbelasting, btw en andere opbrengsten.Het testprogramma is op verzoek van de Amerikaanse rekenkamer twee jaar verlengd en zal in 2017 worden afgesloten. Maar het Amerikaanse Korps Mariniers vindt dat overbodig en zal de JSF al in 2015 in gebruik nemen. Waarom wachten op software 3.0 als 2.0 al zoveel beter is dan wat je nu hebt? De JSF kan al zoveel meer dan andere vliegtuigen en er is al zoveel informatie, dat de mariniers (en de Israëli’s ) zo snel mogelijk ermee willen vliegen en vechten.

Zwitsers referendum
Vraag je de tegenstanders naar een alternatief, dan komt men met de Gripen New Generation op de proppen. Ik vind dat wel aardig, want ik heb dat vliegtuig zelf in 2005 als alternatief naar voren geschoven, toen de PvdA tweedehands Eurofighters van de Britten en de Duitsers wilde overnemen. Volgens mij wil de PvdA dat nog steeds, omdat Frans Timmermans daarmee goede sier kan maken in Europa. De Gripen NG wordt tegenwoordig Gripen-E genoemd. Er komt waarschijnlijk helemaal geen nieuw vliegtuig, maar een midlife update van de bestaande vloot van 100 Gripens-C. Het Zweedse parlement heeft ingestemd met de modernisering van 60 Gripens, echter op voorwaarde dat Zwitserland 22 nieuwe exemplaren koopt. Daarmee staat toekomst van de Gripen-E op losse schroeven, want in 2014 wordt in Zwitserland een referendum over de Gripen gehouden. Opiniepeilingen geven aan dat de bevolking de Gripen-deal weg zal stemmen. Zwitserland moet voor 22 Gripens niet minder dan 2,4 miljard euro neertellen. Alles wijst erop dat Zwitserland genoegen zal nemen met 22 opgeknapte Gripens. Saab kondigt met veel bombarie aan dat de toekomst van de Gripen-E is zeker gesteld met een ontwikkelingsbudget van 10,7 miljard kronen,1,2 miljard euro. Dit is echter veel te weinig, want er is minimaal 4 miljard nodig is voor de ontwikkeling van de Gripen-E. Zie deze link.

Dit bewijst dat Zweden mikt op een bescheiden midlife update van de bestaande Gripen-vloot. Einde Saab als zelfstandige vliegtuigbouwer. Overigens loopt in alle landen die de Gripen-C/D hebben gekocht (Tsjechie, Hongarije, Zuid-Afrika, Thailand) een onderzoek of proces i.v.m. corruptie. Concluderend: met de Gripen raken we qua risico’s, prijs en onzekerheden van de regen in de drup. Mocht de JSF het niet halen, dan hoeven de Nederlandse journalisten niet te treuren. In hun behoefte aan sensatie en slecht nieuws wordt door de Gripen ruimschoots voorzien. Een voorproefje met onderstaande links. Maar lees eerst wat de nieuwe projectleider Bogdan, die door tegenstanders veelvuldig als criticaster is aangehaald, werkelijk over de F-35 heeft gezegd:

Thelocal.se (Engelstalige Zweedse site over Gripen)

tagesanzeiger.ch (Zwitserse Duitstalige krant)