Frankrijk, de islam, en de 'lessen' voor Nederland

Interessante post van Joost Niemöller vandaag op DDS, over een (nationalistische) conferentie in Parijs waarop tegen de islamisering van Frankrijk wordt opgeroepen. Vooral het filmpje van You Tube, waarop een hele straat vol biddende moslims valt te zien, wat elke vrijdag in Parijs schijnt te gebeuren, in dit geval op 25 december 2009, toevallig (?) ook Eerste Kerstdag, spreekt tot de verbeelding. Als zulke dingen kunnen gebeuren in de hoofdstad van de Franse republiek, die de scheiding tussen kerk en staat als geloofsartikel heeft in de nationale staatsideologie, geeft dat te denken. De PVV schitterde bij de conferentie in Parijs door afwezigheid (niet onbegrijpelijk: we spreken steeds slechter Frans), en de inspirator van het Zwitserse minarettenverbod was de ster van de dag, maar het laat zien dat de gebrekkige integratie van moslims niet alleen in Nederland speelt, maar een Europees en misschien zelfs mondiaal fenomeen is (zelfs in moslimlanden loopt het niet lekker met de 'integratie' van allerlei soorten moslimbroeders, die het de eigen vaak meer in materiële genoegens geïnteresseerde machthebbers bijzonder lastig maken).

Dat wisten we natuurlijk al. Maar een vergelijking tussen Frankrijk en Nederland is zinvol, omdat Frankrijk een andere achtergrond heeft als het om godsdienststrijd gaat (de Hugenoten zijn er bijvoorbeeld uitgekieperd), en dat strikte onderscheid tussen kerk en staat hanteert waar Nederland juist een verzuilingstraditie kent. Blijkbaar maakt dat toch niet veel uit, want de Franse politie kijkt bij de op straat (!) biddende moslims al net zo passief toe als de Nederlandse autoriteiten zouden doen. Beide landen hebben hun eigen koloniale ervaring met moslims, Nederland in Indië en Frankrijk vooral in Noord-Afrika, waarbij de Franse herinneringen aan de bloedige onafhankelijkheidsoorlog van Algerije die tot in de straten en metrotunnels van Parijs werd uitgevochten, nog redelijk vers zijn. De Vijfde Republiek van Charles de Gaulle dankte er zelfs zijn ontstaan aan en ik denk niet dat er onder doorsnee Fransen ook maar enige sympathie voor de islam bestaat. Die wordt evenzeer gehaat als gevreesd. Onder de Gaulle veranderde ook de Franse buitenlandse politiek, van beste westerse vriend van Israël (tot pakweg 1966) tot vriend van de Arabieren (vanaf de junioorlog in 1967). Pas onder de huidige president Nicolas Sarkozy, die keihard heeft uitgehaald tegen het 'tuig' dat de Franse voorsteden onveilig heeft gemaakt, is die houding weer veranderd. Frankrijk is onder Sarkozy pro-westerser en pro-Israëlischer dan het onder de (neo-)gaullisten George Pompidou en Jacques Chirac is geweest.

Het maakt voor de (gebrekkige) integratie van moslims in Frankrijk allemaal niks uit. En ook de keiharde lijn die in Zuid-Franse steden waar Le Pen (overigens ook een antisemiet) sterk is en veel Noord-Afrikaanse immigranten leven (Le Pen is eveneens een 'product' van de Algerijnse oorlog, die ook onder Fransen veel verbittering heeft veroorzaakt), heeft niet veel uitgehaald. Ik weet niet welke 'les' hieruit getrokken moet worden, misschien is die er wel niet. Maar de Franse ervaringen zouden ook Nederlandse beleidsmakers tot bescheidenheid kunnen stemmen. Een 'integratiebeleid' van bovenaf, goedschiks zoals de PvdA het wil of desnoods kwaadschiks a la de PVV, heeft op moslims buitengewoon weinig effect. Ik denk dat het doormodderen blijft, waarbij elk land zijn eigen tradities blijft volgen. En natuurlijk vraagt de uitdaging van de islam ook om een Europees antwoord. Maar juist als het om Europa gaat, geven de meeste islamkritische partijen niet thuis. Wellicht schuilt hier toch nog een puntje waarop Frankrijk 'voorop' loopt op Nederland: de kritiek op de islam komt in Frankrijk niet alleen van (nationalistisch) rechts, maar spreekt ook linkse groepen aan. Wil het Westen een gezamenlijke vuist maken tegen de islamitische duisternis, dan lijkt me dat een eerste voorwaarde. Want westerse staten waarin islamkritische partijen als een nationale splijtzwam optreden (zoals in Nederland), zijn helemaal aan de barbaren overgeleverd.