Het is nog te vroeg om de rekening op te maken van de energiepolitieke fall-out van de schade aan de Japanse kernreactoren als gevolg van de recente aardbevingen en de tsunami. De commentaren van deskundigen en de media variëren.
Voor de anti-kernenergie lobby kwam de ramp als een godsgeschenk. De spandoeken kunnen weer van zolder worden gehaald en de demonstranten kunnen weer met frisse moed hun traditionele activiteiten hervatten.
Voor de nucleaire energiesector, die een renaissance leek te beleven, vormen de betrokken gebeurtenissen een tegenslag. Hoe zwaar die tegenslag zal blijken te zijn, is op dit moment nog niet te beoordelen, eens te meer niet daar er maar geen einde aan de ellende bij Fukushima lijkt te komen.
Sommige deskundigen laten geruststellende geluiden horen. Zie bijvoorbeeld
hier. Maar Japan evacueert uit voorzorg toch maar honderdduizenden burgers uit de verre omtrek van de reactors. Of dit vergelijkbaar is met de Mexicaanse grieppaniek, die, achteraf gezien, sterk leek te zijn gehypet, moet nog blijken. Maar men kan het de autoriteiten nauwelijks kwalijk nemen. Als ze die maatregelen niet zouden nemen en er zou iets mis gaan, worden ze aan de schandpaal genageld. In een positief scenario kraait er nauwelijks een haan naar de enorme kosten die onnodig zijn gemaakt.
In gebieden met geringe tectonische activiteit en de afwezigheid van tsunamis loopt men natuurlijk aanmerkelijk minder risico's dan in gebieden waar dat wèl het geval is. Maar toch maakt men zich ook dáár zorgen. In Duitsland heeft bondkanselier Merkel, met een politieke kniebuiging naar de tegenstanders van kernenergie, besloten per direct zeven oude kerncentrales voor drie maanden te sluiten. Zwitserland heeft de vergunningverlening voor nieuwe kerncentrales opgeschort. Eurocommissaris Günther Oettinger heeft de Europese energieministers uitgenodigd voor een bijeenkomst in Brussel om de toestand te bespreken. Hij wil weten wat de nucleaire problemen in Japan voor een effect zullen hebben op de EU.
Minister Maxime Verhagen heeft verklaard dat de gebeurtenissen in Japan uiteraard zullen worden meegewogen in het licht van de aanstaande vergunningverlening voor de bouw van nieuwe Nederlandse kerncentrales in de komende kabinetsperiode. Verwacht wordt dat in 2015 daarmee een aanvang kan worden gemaakt. Verhagen heeft voorts verklaard dat Borssele is gebouwd om een aardbeving van 5,2 op de schaal van Richter te weerstaan. Deze waarde is gebaseerd op de zwaarste beving die ooit door het KNMI in Nederland is geregistreerd, verhoogd met een veiligheidsmarge. De centrale is tevens in staat om hoog water van meer dan 7,3 meter boven NAP te weerstaan, hetgeen eens in de miljoen jaar zou kunnen voorkomen.
In het licht van de recente gebeurtenissen lijken de spectaculaire vondsten van nieuw (onconventioneel) schaliegas een geluk bij een ongeluk.
In 'The Globe and Mail' rapporteert Eric Reguly:
Neither new nuclear, coal with carbon capture and sequestration, wind nor solar are economic, said John Rowe, CEO of Exelon, in a speech on March 8 in Washington. One of the biggest U.S. power companies, with 17 nuclear plants and a broad portfolio of hydro, wind and solar facilities, Exelon says gas plants are the future. Natural gas is queen. It is domestically abundant and is the bridge to the future, Mr. Rowe said. He noted that new conventional and shale gas discoveries have increased U.S. gas supplies by about 60 per cent, making the United States the worlds third largest gas producer, after the Middle East and Russia. Shale gas could alter the European energy mix, too. Shale gas has been found in Poland, Germany, Ukraine and a few other countries. Exxon Mobil, ConocoPhillips and Chevron are working on shale exploration projects in southeast Poland.
De door velen gevreesde fossiele brandstofpiek is dus nog weer even een eeuwtje uitgesteld. Maar verwacht niet dat dat alarmisten van allerlei pluimage zal weerhouden van hun jeremiades ter zake. Immers, het is veel te fijn om een alarmist te zijn.
Maar dat alles valt natuurlijk in het niet bij het menselijk leed dat de Japanners thans moeten dragen na te zijn getroffen door de verwoestende krachten van de natuur. Daarbij past slechts intens medeleven.