Dit is het moment: het kabinet moet nú werk maken van kerncentrales!

Opeens staat kernenergie weer op de kaart. De VVD wil het, Arjan Lubach wil het, en de Duitsers hebben toch wel spijt dat ze hun centrales sluiten. De Energiewende is nou niet echt een doorslaand succes te noemen.

In de nucleaire wereld is er één element dat al jaren rondzingt: thorium. Dit metaal dat ruimschoots voorhanden is kan in theorie perfect gebruikt worden om energie op te wekken. Goedkope energie die altijd beschikbaar is. Het enige probleem: thoriumcentrales zijn nog niet uitontwikkeld.

Goedkope, altijd beschikbare energie. Dat is de basisvoorwaarde voor economische ontwikkeling. En het is iets dat zon- en windenergie per definitie niet kunnen leveren. Hoeveel windmolens je ook plaatst, op een windstille dag zullen ze niets produceren. Er zal dus altijd een vangnet moeten zijn, waardoor de conventionele centrales niet kunnen sluiten. Sterker nog: die zullen vaak harder moeten werken en daardoor minder zuinig zijn. Vergelijk het met een auto. Als die continu negentig kilometer per uur rijdt op de snelweg is hij heel zuinig. Rijdt diezelfde auto in de stad met continu optrekken en afremmen, dan is het verbruik veel hoger. Hetzelfde gebeurt er met een stroomnet waar veel windmolens op zijn aangesloten. De conventionele centrales zijn, afhankelijk van de windsnelheid, continu aan het optrekken en afremmen. En dat alleen maar om het net stabiel te houden, zodat het lichtje in uw koelkast aangaat als u het deurtje open doet. Het gevolg is niet heel verbazingwekkend: meer energiegebruik in de conventionele centrales.

Daarnaast is de opbrengst van wind en zon ook nog eens zeer minimaal, en op geen enkele manier voldoende om aan de vraag te voldoen. Als we van de fossiele brandstoffen af willen, en er zijn genoeg redenen waarom we dat willen, dan is nucleaire energie op dit moment de enige oplossing.

De traditionele kerncentrale, die betrouwbaar energie maakt uit uranium, heeft echter ook zo haar nadelen. Natuurlijk het bekende afvalprobleem, maar vooral ook de kans op ongelukken. Een extreem kleine kans, maar wel één met gigantische gevolgen. Een ontploffende centrale kan heel Nederland onleefbaar maken. Dat maakt zo'n centrale duur: de overheid zal dusdanige veiligheidsmaatregelen eisen dat alleen al het traject van vergunningsverlening iedere investeerder zal afschrikken. Zeker als je weet dat de overheid, zoals recent in Duitsland, van de ene op de andere dag kan besluiten dat kerncentrales gesloten moeten worden.

En toch willen we schone en betrouwbare energie. Maar we willen wel meer, zoals een kenniseconomie. En daar komt dit verhaal allemaal op één punt samen.

Het is mogelijk om een inherent veilige reactor te maken op basis van thorium. Zo'n reactor kan dankzij het ontwerp niet ontploffen. Ook produceert zo'n reactor nauwelijks afval, en kunnen er geen nucleaire wapens mee gemaakt worden. Dat was overigens exact de reden waarom men in Amerika stopte met het onderzoek naar thorium: het leger was juist erg gecharmeerd van plutonium voor haar kernwapens, en plutonium verkrijg je in een uraniumcentrale, niet in een thoriumcentrale.

Om zo'n inherent veilige centrale te kunnen bouwen moeten er echter nog wel wat hobbels worden genomen. Hobbels waarvoor heel veel geld, denkkracht en inventiviteit nodig zijn om die te nemen. Waarom zouden we dat als Nederland niet kunnen? Toen de Tweede Wereldoorlog begon, gingen Amerikanen zich bemoeien begon men het Manhattan-project. Om binnen een paar jaar de atoombom te kunnen maken. Mijn voorstel is om in Nederland een soortgelijk project te starten. Een Nederlands Manhattan-project, met als doelstelling het kunnen produceren van een schone, veilige, efficiënte en eenvoudig te produceren centrale.

Zo'n project zal niet alleen een prachtig eindproduct opleveren, met dito export-kansen. Het zou daarmee ook een aantal van de grootste wereldproblemen oplossen. Stel je een wereld voor waar overal eenvoudig voldoende energie geleverd kan worden. Er is geen houtkap voor verwarming meer nodig, geen vervuilende bruinkool of steenkool meer, en zaken als desalinatie voor de winning van zoetwater worden eenvoudig realiseerbaar. Met goedkope energie is waterstof opeens rendabel voor de vervoersector. Kortom: de wereld zou extreem veel beter af zijn als er zo'n reactor zou bestaan.

Wind- en zonenergie slurpen op dit moment miljarden aan Nederlands belastinggeld op. Geld dat in de vorm van windmolens overal te zien is in ons landschap, maar waarvan de opbrengst nihil is. Wat nu als we daar nu mee zouden stoppen, en dat geld gaan besteden aan een grote internationale nucleaire campus? We praten over een budget van ongeveer twintig miljard per jaar. Een gigantisch bedrag.

Zo'n campus kan nieuw gebouwd worden, liefst ergens centraal in het land. Ik stel me een groot terrein voor met villawijken rondom een enorm research-complex met alle faciliteiten die je maar nodig kunt hebben. Een state-of-the-art complex, waarbij we de knapste koppen van over de hele wereld bij elkaar brengen met maar één doel: een veilige, schaalbare en efficiënte centrale ontwerpen. Een grote academische omgeving waar ieder beta-brein van gaat watertanden, voorzien van alle gemakken. Van de beste research-faciliteiten tot een fitness-centrum, van hoogwaardige horeca tot een zwembad. Een luxe paradijs dat haar gelijke niet kent, en dat alles om maar te zorgen dat we de knapste jongens en meisjes ter wereld bij elkaar krijgen.

Zoals de hippies massaal naar San Francisco trokken in de jaren zestig zullen we een omgeving bouwen waar de slimste mensen ter wereld naartoe komen om bij te dragen aan dit project dat een gigantische stap voorwaarts is in de ontwikkeling van de mensheid. En waarbij universiteiten, bedrijfsleven en overheid samenwerken met maar één doel voor ogen.

Geld kan en mag daarbij niet het probleem zijn. Als we willen kan zo'n campus binnen twee tot drie jaar uit de grond gestampt worden, en kunnen we voor 2030 de eerste centrales draaiende hebben. De historie heeft geleerd dat dit soort projecten kunnen werken. We moeten het alleen willen, en vervolgens ook doen. Maar waarom zouden we het niet willen?

De VVD zal voorstander moeten zijn, het is een boost voor de kenniseconomie, er wordt gebouwd, en het bedrijfsleven kan er garen bij spinnen. D66 roept altijd over de kennis-economie en het gevaar van CO2, hiermee kan men twee vliegen in één klap slaan. GroenLinks is bang voor CO2, dus kan haast niet tegen zijn. De PVV en FvD zijn voorstanders van kernenergie, en zullen staan te juichen. Daarmee is er al een ruime meerderheid voor het bouwen van deze campus.

De enige reden waarom dit plan niet opgepakt zou kunnen worden is dat de lobby's van de windhandel en olie-industrie roet in het eten gaat gooien. Maar laten we ons echt de kans om nu eens iets nieuws en vooruitstrevends te doen, en échte problemen kan oplossen, uit handen slaan door een stel lobbyisten?

De oproep is helder: Tweede Kamer, pleit voor die campus, make Holland great again! Het kan gewoon. Laat onze wereldberoemde architecten aan het werk gaan. Laat onze technische universiteiten weer voorop lopen in de wereld. En laat aan de wereld zien dat er op dit kleine stukje grond dingen gerealiseerd kunnen worden waar de rest van de wereld alleen maar van kan dromen.