Over Femke Halsema's opvolgster Jolande Sap is de afgelopen week behoorlijk wat geschreven. In principe kan Sap het natuurlijk moeilijk slechter doen dan Halsema die in haar 12-jarig leiderschap nooit enig electoraal succes heeft geboekt (en daar is het in de politiek uiteindelijk toch allemaal om te doen). Zoals het er nu naar uitziet zit GroenLinks al tijden aan haar electoraal maximum van 10 zetels en zal het taak zijn voor Sap om dat zetelaantal te consolideren. Sap lijkt dat ook wel te begrijpen en stuurt daarom in alle openheid aan op een fusie van GroenLinks met de PvdA en/of D66.
Waar de wens tot fusie vanuit machtspolitiek-oogpunt dus een verstandige lijkt te zijn, begaat Sap op een ander vlak een kapitale blunder. Want waar Halsema toch vooral voluit op het sociaal-culturele orgel ging, geeft Sap aan dat GroenLinks het wat haar betreft - en aangezien zij de politiek leider is, zal dat dan ook wel gebeuren - de nadruk op de sociaal-economische vraagstukken zal leggen. In een
interview met
NRC Handelsblad benadrukt zij dat nog maar eens:
De jaren nul stonden heel erg in het teken van de Twin Towers en Pim Fortuyn. Het ging over de rechtsstaat, het waren de jaren van de sociaal-culturele debatten. (...) Maar de komende jaren zal het gaan over het verdelingsvraagstuk, de hervorming en verduurzaming van economie.
Zo'n uitspraak komt op mij over als het wensdenken van een econome en de gewezen financieel expert van GroenLinks. Wellicht begrijpelijk, maar Sap geeft daarmee wel een enorm brevet van onvermogen af als het aankomt op het aanvoelen van de tijdsgeest. Het is waar dat het eerste decennium van deze eeuw is gedomineerd door vraagstukken van sociaal-culturele aard; niets wijst er echter op dat dat de komende jaren zal veranderen. De enorme winst van de PVV bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen doet juist vermoeden dat het sociaal-culturele debat nu pas goed op gang komt: de taboes zijn het afgelopen decennium definitief doorbroken, het echte debat kan beginnen. Bovendien fungeert de winst van de PVV als hete adem in de nek van de andere partijen die hen dwingt stelling te nemen op sociaal-cultureel terrein.
Waar de uitspraken van Sap wellicht nog wel het meest aan doen denken, is het hautaine gedrag van de linkse leiders richting Geert Wilders tijdens de afgelopen verkiezingsdebatten. Links hoongelach viel Wilders keer op keer ten deel als hij weer eens de problemen rondom de integratie, immigratie en islam aankaartte. De leiders op links verzekerde ons dat het deze verkiezingen toch echt om de economie ging en dat de kiezer immigratie-moe was. Hoe dat eindigde, weten we allemaal...