In zijn eerste column in 2020 bindt Jan Roos nog één keer de strijd aan met dé hype van 2019: je overal voor schamen in verband met het klimaat. Jan is er duidelijk over: "Ik schaam me zelf nergens voor... Waarom zou ik? Ik ben een mens!"
Voor een calvinistische samenleving als de onze zijn de zogenaamde klimaatproblemen een geschenk uit de hemel. Lekker lijden en jezelf zondig gedrag kwalijk nemen.
Het is dan ook niet voor niks dat aan het einde van vorig jaar de toevoeging '-schaamte' winnaar van het woord van het jaar werd. Er kwamen heel wat schaamtes voorbij. Het begon met vliegschaamte, toen vleesschaamte, daarna kregen we bezorgschaamte, gevolgd door babyschaamte. Ik zal er vast een heleboel niet genoemd hebben, want het gaat bijzonder hard met alles waar we ons zo vreselijk voor moeten schamen. De nieuwe religie, want dat is de klimaathysterie, heeft fanatieke aanhangers, die hun leven met veel poeha versoberen. Kijk mij eens streng in de leer zijn, stralen ze uit. Dat deze religieuzen de nieuwe messias hebben gevonden in een verward 17-jarig meisje uit Zweden, waarvan haar vader zegt dat haar activisme een soort medicijn is voor haar depressies en Asperger, maakt blijkbaar weinig uit. Haar moeder zegt zelfs dat Greta het onzichtbare CO2 kan zien. Zo zie je maar: net als bij elk geloof is er sprake van veel onverklaarbare wonderen (onzin) bij deze puberale halfgodin.
Ik schaam me zelf nergens voor. Natuurlijk ben ik bezorgd om het milieu, maar dat betekent niet dat ik me ga zitten schamen in een vliegtuig als ik eens per jaar vlieg. Wat ik merk is dat het vooral mensen zijn die de halve wereld rondvliegen, zoals Rob Jetten en Jesse Klaver, die vliegschaamte preken. Zo werd er laatst ook een GroenLinks-politica weggesleept door de politie bij een illegale demonstratie in de vertrekhal van Schiphol. Ze was heel erg tegen al dat gevlieg. Op haar Twitteraccount stond trots dat ze twee weken daarvoor in New York was geweest. Waarschijnlijk niet met de waterfiets.
Voor vlees eten schaam ik me ook niet. Waarom zou ik? Ik ben een mens, mensen eten vlees. Net of een koe zich moet schamen dat ie gras eet. Kijk, ik ben voorstander van goed vlees. De bioindustrie mag echt wel een tandje minder. Biologisch vlees is duur, maar ook een stuk lekkerder. Ik kies liever voor kwaliteit dan kwantiteit, maar me schamen omdat ik een speklapje eet? Ik zou niet weten waarom! Bezorgschaamte dan. Ik laat vrijwel nooit iets bezorgen. Maar ik koop ook bijna niks. Ik heb niet zo veel met spulletjes. Pas als mijn schoenen stuk zijn koop ik nieuwe. Dat is niet uit ideologie, ik vind shoppen gewoon geen moer aan.
Wij moeten ons ook schamen dat we ons voortplanten, wat de enige natuurlijke reden is voor ons bestaan op aarde. Dat ze in Nigeria twaalf kinderen nemen, dat is een probleem. Niet dat we hier een paar koters op aarde zetten. De Europese bevolking groeit nauwelijks, als je immigranten niet meerekent. We hebben juist nieuwe generaties nodig om dit continent te kunnen voorzetten. Als ik eerlijk ben lijkt het me een prima idee dat mensen die om hun waanbeelden geen kinderen willen dat vooral niet moeten doen. Hoe minder gekkies, hoe beter. En inderdaad er is sprake van overbevolking, dus doe het vooral niet. Maar schamen voor kinderen is bezopen.
Met dit alles is het wachten op de eerste klimaatzelfmoord. Er lopen immers al mensen bij de psychiatrie wegens klimaatstress. Die raken zo in de war van alle doemverhalen dat ze angstig trillensdop de bank zitten te huilen. Als ik een onheilsvoorspeller was, dan zou ik me daar wél voor schamen.