Breinkracht van landen verklaart de eurocrisis

Waarom is het ene land rijk en het andere land arm? De Schotse econoom Adam Smith kwam in 1776 al een flink eind in de goede richting in zijn beroemde boek “The wealth of nations”: rijke landen hadden meer vaardigheden dan arme landen. Nederland was in de 17e eeuw het rijkste Europese land omdat we de beste windmolens hadden, sneller schepen konden bouwen en de in Nederland gekaakte haring niet in de tonnen bedierf.

De Britse psycholoog Richard Lynn en de Finse politicoloog Tatu Vanhanen gingen verder waar Adam Smith ophield in hun invloedrijke boek "IQ and the wealth of nations", waarvan recent een vervolg verscheen “Intelligence: A unifying construct for the social sciences”. Vaardigheden leer je op school en op de werkvloer en mensen met een hoog IQ leren meer en sneller dan mensen met een laag IQ. Lynn en Vanhanen berekenden voor elk land van de wereld het IQ. Ze berekenden voor elk land van de wereld ook de economische ontwikkeling van de laatste 200 jaar. Land-IQ en economische ontwikkeling bleken zeer sterk samen te hangen, maar zeker niet perfect. Het gemiddelde IQ in de wereld is 85 en het Nederlandse IQ van 100 ligt ver boven het wereldgemiddelde.

Bijna alle landen met een hoog IQ zijn rijk en bijna alle landen met een laag IQ zijn arm. China is een uitzondering. China heeft een hoog IQ (106), maar door het communistische systeem is er lange tijd geen vrije markt geweest en is het land veel armer dan bijvoorbeeld Singapore (107), dat grotendeels Chinees is maar wel al lange tijd een vrije markt heeft. Saoedi-Arabië is ook een uitzondering. Het heeft een IQ van slechts 80, maar Westerse ingenieurs met een hoog IQ zorgen voor de olierijkdom. Zouden alle landen ter wereld een vrije markt hebben en zouden de oliebronnen gelijkelijk over de wereld verdeeld zijn, dan zou land-IQ economische ontwikkeling nog sterker voorspellen. Kortom, er is niet zo gek veel ruimte meer voor de honderden andere verklaringen, zoals uitbuiting, kapitalisme en klimaatverschillen. Met een combinatie van land-IQ, vrije markt en olie kun je de economische ontwikkeling van landen bijna perfect voorspellen.

Als er rechtvaardigheid is dan ontvangen Lynn en Vanhanen een Nobelprijs voor het beantwoorden van een van de meest fundamentele vragen in de economie.

Waarom zijn landen met een hoog IQ zo succesvol? Het antwoord is het grote aantal hoogbegaafden. Hoogbegaafden –mensen met een IQ van 130 of hoger – bedenken de meeste briljante ideeën die een land rijk maken. Een promotie in de natuurkunde en de wiskunde is voornamelijk weggelegd voor hoogbegaafden, en het is bekend dat economische vooruitgang wordt gedreven door technologische vernieuwing.

In een land met een IQ van 100 is 2,3% hoogbegaafd. In een land met een IQ van 85 is 0,13% hoogbegaafd. In een land met een IQ van 100 heb je dus 18 keer zo veel hoogbegaafden dan in een land met een IQ van 85. Op een bevolking van 16.740.000 heeft Nederland een reservoir van 385.000 personen met een IQ van 130 of hoger. In een land met een IQ van 85 zijn dat er maar 22.000. Nederland beschikt over 63.612 personen met een IQ van 140 of hoger – denk aan hoogleraren natuurkunde en wiskunde. In een land met een IQ van 85 zijn dat er maar 1.674 – 38 keer zo weinig. In een land met een IQ van 85 komen mensen met een IQ van 150 of hoger – denk aan winnaars van de Nobelprijs in de natuurkunde – vrijwel niet voor.

Spierkracht is steeds minder belangrijk en breinkracht steeds meer in onze informatiemaatschappij. Mensen met een laag IQ kunnen niet meer hun spieren gebruiken op de boerderij. In Amerika is het zelfs bij de wet verboden om met een IQ onder de 80 in het leger te dienen. Een IQ onder de 80 is een groot risico voor werkloosheid. In Nederland heeft 9% van de bevolking een IQ van 80 of lager, maar bij een land met een IQ van 85 heeft 37% een IQ van 80 of lager.

De meeste ministers en staatssecretarissen in Nederland zijn hoogbegaafd, uitzonderingen als Ella Vogelaar en Karin Adelmund natuurlijk daar gelaten. Een hoog IQ kan jammer genoeg ook samengaan met een hoge mate van wereldvreemdheid. Sommige ideeën zijn zo absurd, dat alleen mensen met een hoog IQ ze verkondigen, en dit hoge IQ stelt ze in staat hun absurde plannen ten uitvoer te brengen. Mensen met een IQ van 90 hebben vaak een realistische kijk op de wereld, gebaseerd op hun eigen ervaringen.

De landen-IQ’s kunnen ook de eurocrisis verklaren. Vier Europese landen met lagere IQ’s zijn Cyprus (91), Griekenland (92), Ierland (93), en Portugal (95). Italië en Spanje hebben een IQ van 97, maar er zit een adder onder het gras. Het noorden van Italië heeft een IQ van ongeveer 102 en het zuidelijke Sicilië een IQ van 89. De verschillen in IQ tussen het noorden van Italië en het zuiden van Italië zijn dus bijna net zo groot als de verschillen in IQ tussen Nederlanders (100) en immigranten uit Suriname, de Antillen, Marokko en Turkije (85). Het zuiden van Spanje is verreweg het economisch zwakste deel van het land en de IQ-scores zijn, net als in het zuiden van Italië, wat je normaliter in arme ontwikkelingslanden vindt. De Noord-Europese landen zoals Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië en Finland hebben daarentegen een IQ van ongeveer 100.

Het beeld is duidelijk: landen in de eurozone met een lager IQ of met grote delen van het land met een lager IQ hebben moeite economisch het hoofd boven water te houden. Ze krijgen geld uit de landen in de eurozone met een hoog IQ en een bloeiende economie.