Marine goed bezig bij bestrijding piraterij

Maar Nederland zou Nederland niet zijn als de aandacht niet vooral uitging naar de twee piraten die bij deze bevrijdingsactie het leven lieten. Nederland en zijn krijgsmacht, het blijft toch een problematische relatie. We zijn er meestal als de kippen bij zodra waar ook ter wereld in internationaal verband militair wordt opgetreden, maar vaak slaat in de politiek en bij de media de paniek toe als het eerste schot valt.

Wie herinnert zich niet de ambivalente aanpak van onze inzet in Bosnië. De soldaten kregen aanvankelijk geen kogelwerende vesten mee. Wel pantserwagens, maar dan zonder het kanon waarmee deze standaard waren uitgerust. Dit allemaal om te voorkomen dat ons militaire vertoon aldaar escalerend zou werken. En dan hadden we ook nog die onverkwikkelijke affaire 'Eric O.'.

Uitgerekend toen er wel flink op los werd geknald bleken we de foute oorlog in te zijn gerommeld. Zo koos Nederland in NAVO-verband tijdens de Kosovo-oorlog op dubieuze gronden partij voor de roversbenden van het UÇK en mochten onze F-16's doelen in Joegoslavië bombarderen, waarbij veel burgers om het leven kwamen. Ook in Afghanistan is door de Nederlandse troepen soms hevig gevochten. Maar hoewel de intenties daar misschien wel bonafide waren, deugde de strategie niet en waren we betrokken geraakt bij een oorlog die niet te winnen is.

Na al deze treurnis doet het deugd dat de marine in het kader van NAVO-operatie Ocean Shield uitstekend werk doet in het belang van de veiligheid op zee. Het bestrijden van piraterij is van oudsher bij uitstek een taak van de marine. Bijna twee eeuwen geleden, bijvoorbeeld, bombardeerden schepen van een Engels-Nederlands vlootverband Algiers plat om de Barbarijse zeerovers daar een lesje te leren (zie bovenstaande afbeelding).

Ook goed nieuws is dat sinds kort mariniers kunnen worden gestationeerd aan boord van zeeschepen die bijzonder kwestbaar zijn voor aanvallen van piraten. Minister Eimert van Middelkoop (ChristenUnie) van het kabinet Balkenende-Bos wilde daar nooit aan, onder meer omdat hij bang was dat dit - alweer - escalerend zou werken. U weet wel, dat was dezelfde minister die trots verklaarde dat hij zich aan de dienstplicht had weten te onttrekken door zich te laten afkeuren.

Ondanks alle inspanningen - van de NAVO en van andere marines in de Indische Oceaan - weten piraten nog steeds toe te slaan. Daarom zoekt de koopvaardij naar middelen om in geval van nood ook zelf te kunnen optreden. Men bewapent zich of men huurt particuliere beveiligers in. Het beleid in Nederland en andere landen is terughoudend in het toestaan van deze noodmaatregelen.

Over dat bewapenen zond Nieuwsuur onlangs een interessante reportage uit [item begint op tijdstip 25:25]. Hieruit bleek dat ondanks het terughoudende beleid wel - zij het mondjesmaat - wapenvergunningen worden afgegeven. Het toestaan van particuliere beveiliging is op de lange baan geschoven door - naar goed Haags gebruik - een commissie in te stellen die hierop gaat studeren.

Blijft over de vraag: wat te doen met gevangen genomen piraten? Tot voor kort werden die vaak voor berechting naar Kenia gebracht, maar dat land heeft te kennen gegeven deze taak niet langer aan te kunnen. Onduidelijk is hoe het verder moet. Maar alles - zelfs vrijlaten - is beter dan de piraten berechten in Nederland met zijn milde strafklimaat.

Een straf van maximaal negen jaar (twaalf voor de aanvoerder), die bovendien - als het al tot een veroordeling komt - in de praktijk ongetwijfeld een stuk lager zal uitvallen, en onze relatief luxueuze gevangenissen, daar gaat natuurlijk geen afschrikkende werking van uit. Lage gevangenisstraffen zijn ook uit een oogpunt van  onschadelijkmaking weinig effectief. Om maar te zwijgen over de vraag of betrokkenen na het uitzitten van hun straf nog wel kunnen worden uitgezet.

Dat lossen de Amerikanen in ieder geval heel wat effectiever op. In de Verenigde Staten werden onlangs enkele Somalische piraten veroordeeld tot levenslang plus tachtig jaar.

Update (woensdag 6 april)

Op de site van Elsevier vandaag aandacht voor de piraterij, een ernstig probleem dat door de Nederlandse media volgens Elsevier wordt gebagatelliseerd. En verder:

"Geweldsinstructie veel te voorzichtig"; leren we het nooit?