Belastingen blijven ingewikkeld, en belastingen blijven hoog

In 1789 schreef de Amerikaanse 'founding father' Benjamin Franklin al dat in het leven er helemaal niets zeker is, behalve dat je op een gegeven moment zal komen te overlijden. En dat je belasting zal moeten betalen.

Beide fenomenen zijn uiteraard niet leuk, maar wel onvermijdelijk. Zaak dus, om die zo ordelijk mogelijk te laten verlaten. Of je in Nederland vredig kan sterven zal ik me nu niet over uitlaten, maar mijn lieve hemel - wat hebben we een puinhoop gemaakt van het belastingsstelsel. Je betaalt belasting op arbeid, op vermogen en op goederen. En alsof dat nog niet genoeg is, is alles ook nog eens verdeeld over verschillende belastingtarieven, inclusief aftrekposten en teruggaven. Daarnaast is ook nog een heel toeslagencircus opgetuigd, waar geld dat reeds betaald is als belasting weer terugvloeit naar de belastingbetaler. Omslachtiger kan haast niet.

De noodzaak is er dus: ons belastingstelsel moet radicaal versimpeld worden. En dat is een heel goed idee, dat dit kabinet onder leiding van staatssecretaris Eric Wiebes, probeert te realiseren. Maar aangezien dit project al meerdere malen vertraging heeft opgelopen, zijn reeds de eerste aanwijzingen te vinden dat de hervorming toch moeilijker verloopt dan gepland.

De reden hierachter is natuurlijk eenvoudig: coalitiepartijen VVD en PvdA hebben visies op belastingheffingen die haaks staan op elkaar. De VVD zal alleen belastingen willen innen om de uitgaven van de overheid te dekken. Verder niks meer, niks minder. Punt. De PvdA staat daar heel anders in: die ziet in belastingen ook een methode om wat 'ongelijkheden' en 'oneerlijkheden' aan te pakken, dus die willen nivellering, fiscale voortrekking van bepaalde groepen en het hele "sterker en socialer"-rataplan.

En als nog meer partijen zich gaan bemoeien met dit plan, zoals nu het geval lijkt, dan kan je dat versimpelde systeem wel helemaal op je buik schrijven. VVD en PvdA kunnen goed samenwerken met D66, CU en de SGP, maar wanneer we kijken naar wat dit vijftal partijen tot dusverre aan akkoorden presenteerde, dan zien we dat deze alliante steevast ingewikkelde en technocratische compromissen aflevert, die alleen nog door zeer goed ingelezen ambtenaren doorgrond kunnen worden.

Uiteindelijk zullen ze er wel uitkomen hoor, VVD en PvdA en de 'constructieve drie', maar alle compromissen in die belastinghervorming zullen ten koste gaan van de eenvoud. We zullen dus ook ná de hervorming nog met een ingewikkeld stelsel overblijven.