Hoe zeer ik de linkse term 'institutioneel racisme' ook haat, de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst is er misschien wel het beste voorbeeld van. Bij de afdeling Toeslagen gingen ze met een algoritme op fraudejacht. Dat algoritme bleek voornamelijk mensen met een migratieachtergrond eruit te pikken als fraudeurs, maar deed dat op basis van de informatie die het tot zich kreeg. De ambtenaren namen die selectie echter voor absolute waarheid aan, ook al ging het soms slechts om een formulier met de verkeerde datum, en grepen vervolgens kei- en keihard in! De 'fraudeurs' kregen vervolgens niet eens de kans om zich te verdedigen of werden zelfs actief tegengewerkt. Er moest kennelijk resultaat worden geboekt, ook als dat onschuldige slachtoffers zou betekenen.
Er werd ontkend, gedraaid en gelogen. Mogelijk bewijsmateriaal verdween zelfs in de shredder. En toen de fouten eindelijk werden toegegeven, werd het er nog niet veel beter op. Gedupeerden kregen na lang te hebben moeten zeuren hun dossiers voor inzage. Alleen werden die zwartgelakt toegestuurd. Om díé fout vervolgens te herstellen werden de dossiers nóg een keer verstuurd, maar bevatten dit keer compleet witte pagina's. Het autisme van de Toeslagen-ambtenaren kende geen grenzen!
Ondanks al die rottigheid begon het er wel een beetje op te lijken dat er nu écht zou worden gecompenseerd. Ook leken alle lijken (en dat waren er veel!) inmiddels wel uit de kast. En dan duikt er dus ineens zo'n memo op waaruit blijkt dat men in 2017 al wist dat dit niet door de beugel kon.
En direct komen de smoesjes weer. De memo zou niet zijn gelezen omdat, zo zegt Van Huffelen, ‘het signaal helaas niet de aandacht heeft gekregen die het verdiende’. Maar nu blijkt dus dat de leidinggevenden die de memo hebben ontvangen, deze willens en wetens hebben genegeerd. Lekker doorgaan met beleid waarvan je wéét dat het fout is en je uiteindelijk alleen maar verder in de problemen brengt. Diverse onderdelen van de overheid hebben trouwens bewust meegeholpen aan het in stand houden van deze praktijken en het proberen te verijdelen van een degelijk onderzoek. Dat was voor veel mensen misschien al wel duidelijk, maar deze memo schijnt daar nu nog maar eens een keer extra veel licht op. En terecht, wat een schandalige praktijken!