CJO start rechtszaak tegen Herman Brusselmans om grensoverschrijdende haat

In het Humo-artikel, gepubliceerd in augustus, schreef Brusselmans iets wat elke rechtgeaarde lezer de rillingen zou bezorgen: “Ik zie een beeld van een schreeuwende Palestijnse jongen die ontroostbaar huilt om zijn moeder die onder het puin ligt, en ik stel me voor dat die jongen mijn eigen zoon Roman is, en de moeder mijn eigen vriendin Lena, en ik word zo woedend dat ik een puntig mes recht in de keel van elke Jood die ik ontmoet wil steken.” Het is niets minder dan een doodsbedreiging, gericht tegen een hele bevolkingsgroep. En het ergste? Humo vond het prima om deze tekst op hun pagina’s te laten staan, ondanks de geschokte reacties van Joden in België en ver daarbuiten.

Pas na aanzienlijke druk werd het artikel ingetrokken. Maar toen was de schade al aangericht. Het kwaad was geschied, en de haat verspreid. Daarom hebben het CJO en de EJA nu besloten om juridische stappen te nemen, niet alleen in België, maar ook in Nederland, waar het tijdschrift vrij verkrijgbaar is. En terecht: dit soort teksten mogen nooit zonder gevolgen blijven.

Chanan Hertzberger, voorzitter van het CJO, was duidelijk in zijn verklaring. Volgens hem verspreidde Brusselmans niet zomaar haat, maar grensoverschrijdende haat, ondersteund door Humo, die fungeerde als koerier voor deze walgelijke boodschap. „De onverantwoordelijkheid en het gebrek aan oordeel bij Humo – gezien de recordstijgingen in antisemitisme in Europa sinds 7 oktober – zijn verbijsterend. Hun terughoudendheid om het artikel in te trekken, maakt hen niet tot hoeders van de vrijheid van meningsuiting, maar tot gewillige medeplichtigen. Dit kan niet doorgaan. En wij bij het CJO zullen dit niet laten gebeuren.”

Het is moeilijk om niet mee te gaan in de verontwaardiging van Hertzberger. Dit gaat niet over het beperken van de vrijheid van meningsuiting, dit gaat over het oproepen tot geweld. En dat kan en mag nooit door de beugel. Toch zijn er, zoals altijd, figuren die hun eigen interpretatie aan deze zaak geven.

Ongehoord Nieuws verslaggever en stand-up comedian Jonathan Krispijn ziet het echter anders. Op X liet hij zijn eigen ongezouten mening horen: "Een columnist vervolgen. Zijn zij wel goed bij hun hoofd?" Het is de bekende reflex: zodra er iets gebeurt waarbij iemand verantwoordelijk wordt gehouden voor zijn uitspraken, wordt er meteen geroepen dat de vrijheid van meningsuiting in gevaar is. Maar hoe zit het dan met de vrijheid van mensen om niet bedreigd te worden op basis van hun afkomst of religie? Hoe zit het met de verantwoordelijkheid die bij die vrijheid hoort?

Natuurlijk is de vrijheid van meningsuiting een groot goed, en moet deze altijd beschermd worden. Maar die vrijheid houdt op waar geweld en bedreigingen beginnen. En dat is precies waar deze uitspraak van Brusselmans onder valt. Zijn oproep tot geweld was expliciet en gericht tegen een bevolkingsgroep, en dat mag niet onbestraft blijven.

De rechtszaak tegen Herman Brusselmans en Humo gaat niet alleen over een column, het gaat over waar we de grens trekken in onze samenleving. Ja, we moeten waken over de vrijheid van meningsuiting, maar diezelfde vrijheid betekent niet dat alles zomaar gezegd kan worden zonder consequenties. Vrijheid zonder verantwoordelijkheid is geen vrijheid, het is een carte blanche voor haat en chaos. Laat de rechter dit maar toetsen. We zijn erg benieuwd naar de uitspraak.