De groene gekte raast door België: fabriek wordt overgehaast gedwongen te sluiten, banen staan op de tocht

Onze zuiderburen hebben al een tijd last van de groene gekte. Dat leidt tot allerlei rare politieke besluiten. Neem bijvoorbeeld de gedwongen sluiting van de 3M fabriek in Zwijndrecht, vlakbij de grens met ons land. De fabriek produceert zogeheten 'forever chemicals', die worden gebruikt in allerlei producten die je vast zelf ook gebruikt af en toe, van Post It Notes tot teflon anti-aanbakpannen. De belangrijkste toepassing is overigens niet dit soort huishoudelijke artikelen maar auto-onderdelen en medische producten.

Het probleem met de fabriek ontstond toen in de nabije omgeving te hoge waarden van de zogeheten PFOS (de chemicaliën die de basis vormen voor het productieproces) werden gevonden. De politieke conclusie was snel getrokken: dat zal wel door de fabriek komen. Nog voordat het onderzoek op gang was gekomen, had de betrokken minister, Zuhal Demir (N-Va) al besloten de fabriek te dwingen de productie stil te leggen. Zogenaamd uit ‘voorzorg’, in werkelijkheid natuurlijk vooral omdat dit soort ‘daadkracht’ het goed doet bij bezorgde kiezers.

Het probleem met het besluit is dat de wetenschappelijke onderbouwing niet deugt. Er is niet aangetoond dat de aanwezigheid van schadelijke PFOS-stoffen in de omgeving te maken heeft met de aanwezigheid van de fabriek. Dat lijkt evident maar het is het niet: de fabriek kan aantonen dat de jaarlijkse uitstoot extreem laag is. De aanwezige stoffen zijn van oudere datum, de productie ervan was al in het jaar 2000 beëindigd.

De aanwezigheid heeft dus niets te maken met huidige productieprocessen. Sterker nog: er zijn aanwijzingen dat het vastgestelde probleem van dezelfde omvang is als in andere gebieden (waar dus geen fabriek staat). De Vlaamse regering gaat dat nu alsnog laten onderzoeken.

Normaal gesproken zou je eerst dit onderzoek afwachten voor je een besluit neemt. Maar dat is het probleem met het voorzorgsbeginsel zoals politici als Demir het gebruiken: ze handelen eerst en checken daarna pas of er wel een reden voor was. Intussen zal de al dan niet tijdelijke sluiting wel tot banenverlies leiden, niet alleen bij de fabriek zelf maar ook bij de leveranciers en afnemers (oa de autoindustrie). Maar goed, tegen de tijd dat dit naar buiten komt is de politieke vogel allang weer gevlogen. Door naar het volgende relletje waar men goede sier kan maken met het sluiten van deze of gene fabriek. Uit stembejag, pardon: uit voorzorg uiteraard.