Erg zonde hoe je een volk zich ziet spoeden richting de bloederige bek van een likkebaardende haai.
Toen er in IJsland een nieuwe, centrumrechtse regering aantrad was het eerste wat de kersverse minister-president deed een retourtje Brussel boeken. Enige doel van de reis: de Van Rompuys en Schulzen van deze wereld laten weten dat IJsland de onderhandelingen tot toetreding tot de Europese Unie in de koelkast zet. Afgelopen week werd ookde definitieve genadeklap gegeven: het
hele toetredingsverzoek werd ingetrokken.
Mooi, zou je denken. IJsland, een vulkanisch maar prachtig eiland met slechts 300.000 inwoners, zou volledig onder de voet worden gelopen door de miljardenmoloch die Brussel heet. Van het economische herstel dat IJsland nu geniet zou met een fikse bijdrage aan de Europese bureaucratie een stuk minder terecht komen. Was IJsland ook nog bij de euro gegaan, dan hadden landen als Nederland, Duitsland en Finland niet alleen een nieuwe zwakke broeder erbij gehad die aan het bailout-infuus moest, maar ook was
het rustige, doch gestage herstel van de IJslandse economie in groot gevaar gekomen.
Bovendien zijn de IJslanders als eilandbewoners in de Atlantische Oceaan radicaal gesteld op hun eigen vrijheid, nog veel meer dan de Britten. IJslanders die zich verplicht moeten confirmeren aan allerlei Europese richtlijnen is vragen om ruzie in de tent. Dat kan nooit lang goed gaan.
Al met al was het dus erg verstandig van premier Davíð Gunnlaugsson om af te zien van EU-lidmaatschap van zijn beeldschone eiland. Toch zijn óók in het trotse en onafhankelijke IJsland schijnbaar voldoende eurofielen te vinden.
Verbijsterend:
Voor de vierde achtereenvolgende dag verzamelden zich gisteren demonstranten voor het IJslandse parlement om te protesteren tegen het besluit van de regering om de toetredingsonderhandelingen met de EU te stoppen. De demonstranten eisen voortzetting van de onderhandelingen en een referendum over het resultaat. Die onderhandelingen, gestart in 2009 onder de vorige regering, zijn door de nieuwe centrum-rechtse regering in september vorig jaar voorlopig gestopt. Tegen eerdere beloftes in is er over deze kwestie geen referendum gehouden. En dat is wat de demonstranten deze week het meest steekt nadat de regering vorige week het parlement had voorgesteld definitief af te zien van het EU-lidmaatschap.
Goed, demonstranten en tegenstanders heb je natuurlijk altijd. Maar ze beïnvloeden wél de nationale consensus:
De meerderheid van de IJslanders staat met de huidige regering nogal sceptisch tegenover de EU vanwege het visserijbeleid in Europa en de afhandeling van de bankencrisis uit 2008 door Groot-Brittanië en Nederland. Maar het aantal tegenstanders is het afgelopen jaar volgens opiniepeilingen al wel gedaald van 63% naar 50%.
Al met al zal ik de IJslanders toch willen oproepen het hoofd koel te houden. Met de pooltemperaturen aldaar zou dat niet al te moeilijk moeten zijn. Een toetreding tot de knechtende Unie van Brussel betekent een toetreding tot een verband waar het kleine, trotse IJsland niks in de melk te brokkelen heeft, en permanent zal moeten dansen naar de pijpen van Duitsland en Frankrijk. Daarnaast zal de opkrabbelende IJslandse economie weer terugzakken in een recessie en kunnen de burgers wel dag zeggen tegen hun politieke cultuur met een veelvoud aan referenda.
Kortom, IJsland, blijf gewoon IJsland. Zo ben je op je best.