Het is en blijft bizar.
De ombudsman van het
NRC Handelsblad is terug van vakantie. Daarom heeft hij zich dit weekend over de zaak-Pieter Omtzigt geborgen. U weet wel: de NRC opende onlangs de aanval op het kritische
CDA-kamerlid omdat hij een 'nepgetuige' zogenaamd naar voren had geschoven bij een bijeenkomst over vlucht MH17. Het artikel van de NRC sloeg nergens op, maar daarna maakte de fopkrant het nog erger door een redactioneel Commentaar te plaatsen waarin gesteld werd dat Omtzigts positie "onhoudbaar" geworden was en hij dus moest oprotten.
Volgens de ombudsman van de NRC zijn er
flink wat fouten gemaakt door de krant:
Om met dat wederhoor te beginnen: dat verdient zeker geen schoonheidsprijs. Omtzigt werd op vrijdagochtend, een dag voor publicatie, door Heck gebeld en verrast met vragen over deze kwestie. Hij kreeg zijn citaten ter inzage, die hij fiatteerde.
Maar zo’n fors en brisant gebracht verhaal, met potentieel grote reputatieschade, moet als het maar enigszins kan zo vroeg mogelijk en compleet met betrokkenen worden doorgesproken.
Let wel, dat "citaat" waar de ombudsman het over heeft betreft één zinnetje. Nog minder indrukwekkend dan dat wordt het niet. Omtzigt had totaal geen inzage. In dit opzicht verdient de handelswijze van NRC niet alleen "geen schoonheidsprijs," het is een journalistiek schandaal. Er was feitelijk helemaal geen sprake van wederhoor. De ombudsman geeft dat ook in zoveel woorden toe, maar bagatelliseert het vervolgens.
[M]et de zware presentatie en context die de krant eraan gaf – een scherp nieuwsbericht, een Kremlin-cartoon en, vooral, op dinsdag een snoeihard Commentaar waarin het Kamerlid een „intrigant’’ werd genoemd en zijn positie ronduit „onhoudbaar’’ heette – werd het kader juist zeer interpretatief en veroordelend.
Vervolgens geeft meneer toe dat de indruk ontstond van een "gerichte campagne". De
indruk? Ho eens even! Hij werd uitgescholden voor "intrigant," ze riepen om zijn aftreden, ze vergeleken hem met een kinderverkrachter (Abrahams) en dan kwam er ook nog eens volstrekt
onzinnige column overheen van ene Joshua Livestro. Er was niet alleen een "indruk" van een "gerichte campagne," het
was een gerichte campagne!
En dan nog iets. De ombudsman geeft toe dat hij en het NRC veel brieven hebben gekregen van lezers "die zich afvragen waarom de krant 'campagne voert' tegen een gewaardeerd en kritische Tweede Kamerlid." Maar die brieven werden nooit gepubliceerd door de NRC. Je zou denken dat de ombudsman daar ook het één en ander van vindt, maar nee, daar laat hij zich verder niet over uit.
Oh, en dan hebben we het nog niet eens gehad over de ontlastende woorden van Hella Hueck en Marieke de Hoon. Zij werden wél gehoord door de nepjournalisten van de NRC, maar hun verklaringen dat Omtzigt het probleem probeerde te verkleinen paste niet in het verhaal, waardoor ze die opmerkingen maar lekker weglieten.
De ombudsman concludeert:
Kortom, was dit ‘nepnieuws’? Nee. Ik vond het een relevante reconstructie, maar één die vragen openliet. Presentatie, context en het vervolg dat de krant eraan geeft zijn dan extra belangrijk. Meer terughoudendheid of minder haast met het Commentaar, en juist meer berichtgeving over de inhoudelijke reacties op het stuk en over de vraag wat de krant nu wel en niet wilde beweren, had de indruk van een gerichte campagne, mogelijk, kunnen voorkomen.
Natuurlijk was de manier waarop de NRC het presenteerde wel degelijk nepnieuws. De ombudsman doet net alsof de auteurs van het stuk -- Heck en Kouwenhoven -- alleen maar wilden laten zien "hoe een activist erin slaagt met behulp van het Kamerlid een punt naar voren te brengen." Maar dat is je reinste flauwekul. Dat was de inzet van het artikel helemaal niet. Het was overduidelijk de bedoeling om Omtzigt neer te zetten als een "intrigant" (die term werd later letterlijk gebruikt in het redactionele Commentaar van de krant) en agent van het Kremlin die bewust verwarring zaaide over MH17. En vervolgens werd er om zijn hoofd geroepen -- iets wat de krant normaal nooit doet.
Maar ach, voor een ombudsman is het natuurlijk veel prettiger om daar even aan voorbij te gaan... zodat hij en de NRC toch maar niet met een formeel excuus hoeven te komen.
