Belgisch onderzoek toont aan: kinderen worden gokverslaafd (gemaakt)

Bij een echt casino kunnen ze natuurlijk niet terecht, omdat daar streng op leeftijd gecontroleerd wordt. En ze zouden maar wat snel opvallen. Spelen ze dan bij een online casino? Ook daar is gelukkig geen sprake van. En bij de plaatselijke sigarenboer zou het lastig moeten zijn voor een kind om aan krasloten of een totoformulier te komen.

Een derde van de kinderen tussen 10 en 12 jaar speelt kansspelen
En toch blijkt het gokken bij kinderen tussen de 10 en 12 jaar al heel goed ingeburgerd. Wat blijkt? Een derde van kinderen uit deze leeftijdscategorie weet precies hoe gokken werkt. Ze weten op jonge leeftijd al exact hoe opwindend een casino spel kan zijn en hoe je eerst moet inzetten op een spel om te kunnen winnen.

De grootste boosdoeners? Computerspelletjes en mobiele apps. In deze spelletjes zitten steeds meer gokspelletjes geïntegreerd, zoals dobbelen, aan de fruitautomaat te draaien of door een zwiep te geven aan het bekende rad van fortuin.

Zo leren ze spelenderwijs precies hoe casino spellen werken.

Een aantal schokkende uitkomsten uit het onderzoek:

Vooral het laatste verbaast ons enorm. Sigarenboeren mogen aan minderjarigen geen krasloten verkopen en dienen daar streng op toe te zien. Dat er weleens een 17-jarige door het net glipt kunnen wij nog wel begrijpen, maar een kind van tussen de 10 en 12 jaar oud zou toch op moeten vallen. Het kan niet anders dan dat winkeleigenaren er bewust voor kiezen om krasloten te verkopen aan minderjarigen.

Nu is dat laatste geen unicum. In Duitse gokhallen zien wij ook regelmatig jonge gastjes van niet ouder dan 15 hun zakgeld op de Book of Ra gokkast verspelen. Triest, en zorgelijk.

Verborgen gokspellen in computer games
Computer spelletjes zaten vroeger simpel in elkaar. Je kocht een spel voor een bepaald bedrag, speelde er uren, soms dagen op en als je het einde van het spel haalde, kocht je een nieuwe. Of je begon weer overnieuw, op een moeilijker level.

De hedendaagse spellen zitten veel ingenieuzer in elkaar en zijn ontworpen om de speler zoveel mogelijk geld uit de zakken te trekken. Door verder te spelen ontwikkelt jouw personage zich en krijgt hij betere eigenschappen - hij evolueert. Deze ontwikkeling kan je versnellen door missies vrij te spelen of door kisten te openen met mystery inhoud. Zo wordt je brein van vroeg af aan al getraind om een verband te leggen tussen acties en de (onvoorspelbare) uitkomst. Precies. Net als bij gokken.

Ook bestaat er de mogelijkheid om door zogenaamde microtransacties in het spel aankopen te doen. Een verbeterd poppetje, snellere en doeltreffender spelers in FIFA 2018 en extra powerups. Ook hier geldt: je betaalt echt geld in de hoop dat je er beter van wordt. Koop een mystery FIFA pack en open hem om te kijken welke spelers er in zitten. Meestal is het middelmaat en af en toe krijg een leuke, bovengemiddelde speler. En heel, heel af en toe zit er een speler tussen van het formaat Ronaldo of Messi. En als je die dan, tegen alle verhoudingen in, wint, dan wordt dat natuurlijk uitgebreid op alle Youtube kanalen gedeeld.

Een duidelijke parallel met loterijen en progressieve jackpot slots. Ook hier koop je een kans, maar ben je eigenlijk zo goed als kansloos.

Ouders hebben vaak niet door hun kinderen blootgesteld worden aan mechanismen die erg lijken op gokken. Met onschuldig lijkende microtransacties wordt hun kroost in wezen klaargestoomd voor het serieuze werk. Dat kan de deur wagenwijd openzetten voor gokverslavingen op latere leeftijd.

Kindercasino's in Nederland ter discussie
Recent werden in Nederland kamervragen gesteld over zogeheten kindercasino's, waaronder die van de firma Game State. Dit zijn high tech speelhallen, waar kinderen spelletjes kunnen spelen en tickets kunnen verdienen. Met deze tickets kunnen er weer prijzen worden gekocht. En uiteraard geldt: hoe mooier de prijs, hoe meer tickets het kost. Dat zet kinderen er al toe aan om vooral door te spelen.
Maar wat misschien nog zorgwekkender is: de spellen in deze kindercasino's doen niet onder voor echte gokspellen in een online casino.

Er zitten bonusgames in, mystery prijzen, jackpots en andere bewezen psychologische triggers. Vaak wordt de illusie gewekt dat de speler invloed kan uitoefenen op de uitkomst van het spel, door er interactieve elementen aan toe te voegen.

En als je steeds net naast de jackpot grijpt, dan lijkt het maar een kwestie van tijd wanneer je die hoofdprijs wel wint. Ook hier weer geldt een bekende gokkers-paradox: je brein wordt voor de gek gehouden door je het gevoel te geven dat je invloed kan uitoefenen op de uitkomst. Zo worden onafhankelijke resultaten van een spel door gokkers vertaald als samenhangende resultaten.

Net zoals een gokkast bonus waarbij je mag kiezen uit bepaalde symbolen en wordt beloond met prijzen. Het lijkt alsof je keuzes van invloed zijn op de eindprijs, maar deze is al lang door de gokkast bepaald.

"Kinderen worden opgeleid tot gokker'', zo foeterde voorzitter Feite Hofman van de Stichting Anonieme Gokkers en Omgeving Gokkers Nederland (AGOG) over deze kindercasino's, die tot op heden niet aangepakt worden.