Jesse Klaver heeft er alles aan gedaan om de gesprekken te laten mislukken. En dat is gelukt. Jesse, bedankt!
In De Telegraaf van vandaag een heldere uitleg over de mislukte formatiegesprekken tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Het meest opzienbarende aan het relaas van Wouter de Winther is dat het volstrekt helder is dat GroenLinks, niet de VVD of zelfs maar het CDA, de gesprekken bewust in het honderd heeft laten lopen. Iedere keer dat de onderhandelaars dachten dat een akkoord erin zat gooide Jesse Klaver een nieuwe eis op tafel. Hij ging steeds verder, eiste steeds meer toezeggingen, en brak uiteindelijk de gesprekken maar helemaal af. Ondertussen bleven Mark Rutte, Sybrand Buma en zelfs Alexander Pechtold verbaasd achter.
Bij aanvang van deze tweede ronde onderhandelde Rutte direct met Klaver; hij was daarvoor gemandateerd door CDA en D66. De twee mannen spraken maar liefst acht uur met elkaar, maar een oplossing voor het probleem kwam er niet. Achteraf legde Rutte in een conference call met Buma en Pechtold uit wat er gebeurd was: Klaver wilde dat Rutte nieuwe Turkije-deals, die erop gericht zijn om 'vluchtelingen' op te vangen in de eigen regio, zou afschieten. Voor de andere partijen was dat onacceptabel; het is voor VVD, CDA en D66 juist van groot belang dat die mensen in de eigen regio worden opgevangen zodat ze niet naar Nederland hoeven te komen.
Vervolgens kwamen de vier partijen bij elkaar om er alsnog samen uit te komen. Informateur Herman Tjeenk Willink had een topdiplomaat uitgenodigd die Klaver zou uitleggen wat de Turkije-deal precies inhoudt. Alle pijnpunten werden besproken. Uiteindelijk was iedereen het erover eens dat het een goed idee was. Ja, zelfs Klaver. Als dit het was, aldus de GroenLinks-leider, kon hij daar alsnog mee akkoord gaan.
De andere onderhandelaars begrepen er niets van. Waarom nu opeens wel? Er was werkelijk helemaal niets veranderd. Was Klaver een spelletje aan het spelen of is meneer bipolair? De volgende dag werd het antwoord duidelijk: toen de onderhandelaars de puntjes op de i wilden zetten om alles te regelen lieten Klaver en zijn secondant Kathalijne Buitenweg weten dat het allemaal toch heel anders moest.
GroenLinks legde naar verluidt toen een nieuwe eis op tafel, namelijk dat er tot 25.000 migranten extra in Nederland zouden moeten worden opgevangen. Dit zou gaan om oorlogsvluchtelingen uit Afrika, die altijd in Europa zouden moeten kunnen aankloppen.
Met andere woorden, Klaver eiste onbeperkte immigratie uit Afrika.
Iedereen was geschokt. Deze eis kon nooit ingewilligd worden. En wat bleek? Afgelopen zondag liet Klaver opeens weten dat hij die eis toch maar van tafel veegde. Daarom gingen de onderhandelaars gisteren (maandag) toch nog met iets van goede moed terug naar het Catshuis. Maar daar bleek dat Klaver opeens besloten had dat hij teksten die toch echt volkomen helder waren in hun betekenis "dubbel" wilde "interpreteren." Voor GroenLinks was de hele gedachte achter de Turkije-deals -- mensen opvangen in hun eigen regio en ze dus niet naar Nederland halen -- volkomen onacceptabel. Het gedoe zou dus weer van voren af aan beginnen.
Dat is het moment waarop de gesprekken dan eindelijk klapten. Klaver weigerde om water bij de wijn te doen, en zelfs als hij dat wel wilde zou hij zijn partij (van, voor en door losgeslagen politiekcorrecte wegkijkers) niet meekrijgen.
En zo eindigde ook deze formatieronde dus in mineur; niet omdat de andere partijen er niet uit wilden komen, maar omdat Klaver het einde eiste van Nederland zoals we het kennen. Blijkbaar ging dat Buma, Rutte en zelfs Pechtold toch echt iets te ver.