Noodtoestand in Turkije moet einde EU-onderhandelingen betekenen

Gisteravond kondigde de Turkse president Recep Tayyip Erdogan de noodtoestand af in zijn land. Hoewel hij onmiddellijk beweerde dat burgers daar niets van te vrezen hebben is dat natuurlijk je reinste onzin. Alle macht ligt nu bij de president die zelfs de Grote Leider van het leger wordt. Veel rechten worden aan de kant geschoven (of, technisch beter gezegd: voorlopig geschorst). Ondertussen worden er nog steeds massaal mensen opgepakt, ontslagen, en erger.

De internationale pers nam de woorden van Erdogan razendsnel over. Natuurlijk waren zij kritisch, maar ze gaven Erdogan desalniettemin de ruimte om zijn propaganda te spuien.

En dat is bijzonder jammer. De noodtoestand aankondigen doe je namelijk alleen in de meest extreme situaties. Daarnaast gebruiken overheden -- zeker autocratische overheden -- de noodtoestand om ál hun tegenstanders buitenspel te zetten.

In het geval van Erdogan is dat niet anders. Zo'n 60.000 mensen zijn op dit moment ontslagen of geschorst, duizenden en nog eens duizenden andere mensen zijn opgepakt. De vervolgingen gaan maar door.

En dat is gek. Het leger zat volgens Erdogan immers achter de couppoging en hij benadrukt keer op keer dat het om "een klein groepje gaat." Als dat zo is, waarom worden gewone ambtenaren en zelfs leraren dan ook aangepakt? Waarom wordt iedereen opgejaagd die er ook maar verdacht van wordt iets van sympathie te hebben voor Fethullah Gülen, de islamistische leider (en verfoeilijke man) die tot een paar jaar geleden nog één van Erdogans belangrijkste bondgenoten was? Moet iedereen met een Gülen boek er nu aan geloven?

Voorlopig lijkt het antwoordt daarop 'ja' te zijn. Erdogan liet eerder al weten dat volgens hem duizenden mensen sympathie hebben voor Gülen. Hij wil ze stuk voor stuk 'straffen' voor de mislukte staatsgreep. Dit betekent dus ook dat mensen die daar helemaal niets mee te maken hebben het doelwit kunnen worden van Erdogans eigen machtsgreep.

Wat we nu zien gebeuren is dat Erdogan de mislukte coup gebruikt om zichzelf machtiger te maken dan ooit tevoren. Een cynicus zou zeggen dat hij een militaire coup ombuigt in een civiele coup, gepleegd door zijne hoogheid zelf.

Wat voor benaming je er ook aan wil geven, het is duidelijk dat de situatie in Turkije er eerder slechter dan beter op zal worden. Zoals ik en vele anderen al tijdens de couppoging schreven: wie er ook zou winnen, de Turkse democratie zou sowieso zwaar onder vuur komen te liggen.

Daarom is het nu tijd voor de Europese Unie om de banden met het Erdogan-regime definitief door te snijden. Dat is vervelend en zelfs gevaarlijk voor Europeanen in Turkije, maar er zit niets anders op. Dit soort wangedrag kan nu eenmaal niet geaccepteerd worden, zeker niet van een regime dat nog steeds zegt lid te willen worden van de Europese Unie.

Stopzetten die onderhandelingen en Erdogan vertellen dat hij nooit en te nimmer EU-lid zal worden. Vandaag nog.