Crisis of geen crisis? Pas vanavond laat weer onderhandelingen VVD, PvdA over illegale asielzoekers

Ze houden het nog even spannend.
"Zijn ze nog steeds bezig?" hoor ik je vragen. Ja, VVD en PvdA zijn nog steeds bezig met de onderhandelingen hoe ze de kwestie van de illegale asielzoekers nou moeten aanpakken. Wie geeft er het meest toe? Mark Rutte of Diederik Samsom? Wie houdt zijn hoofd koel en wie overschreeuwt zichzelf?

Het is in feite crisis in het kabinet, anders overleg je niet bijna een week over één enkel issue, maar premier Rutte probeerde in ieder geval uit te stralen dat daar echt heus serieus geen sprake van is door zich uitgebreid te laten fotograferen tijdens zijn wandeling door Den Haag.

Vanochtend was er een crisisberaad op het ministerie van Sociale Zaken, en nu hebben beide partijen weer even pauze om goed na te denken over de scenario's. Want vanavond gaan ze weer verder. Om 21 uur om precies te zijn. Dat wordt dus weer nachtwerk. Zowel Rutte als Samsom hielden hun lippen stijf op elkaar na het beraad vanochtend. Ze hadden ieder slechts één voorbereid zinnetje te melden aan de media:

"Het gaat de goede kant op", liet PvdA-leider Diederik Samsom weten. "We boeken stap voor stap vooruitgang", zei premier Mark Rutte. Maandagavond om 21.00 uur gaat het overleg verder op het ministerie van Sociale Zaken.

Stel dat de partijen inderdaad werken naar een oplossing waar beide partijen zich wel in kunnen vinden - ook al is zo'n oplossing altijd een typische poldercompromis en zal geen van beide partijen er echt blij mee zijn, en zeker de achterban niet - dan nog kan er vanalles misgaan vanavond en vannacht. Het vertrouwen in elkaar is tot een dieptepunt gedaald.

Iedere misstap, ieder fundamenteel verschil van inzicht, iedere vorm van miscommunicatie kan nu fataal zijn. En wie zegt dat de VVD er ook echt uit wil komen? VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra zei vandaag in ieder geval het volgende:

"We hebben het hier over een heel belangrijk punt voor de VVD, namelijk een streng asielbeleid voor mensen die weigeren terug te keren en die weigeren om uitspraken van Nederlandse rechters uit te voeren. Dat beleid gaan wij niet wijzigen als VVD. Als Willem Holleeder net zo goed naar de rechter zou luisteren als deze mensen, zou hij nog geen dag in de gevangenis hebben gezeten."

De liberalen kunnen prima breken met het kabinet als ze willen. Dan kunnen we misschien nog voor de zomer, maar waarschijnlijk erna, naar de stembus en heeft de VVD gebroken op een rechts thema. Daar trekt de VVD geheid kiezers mee. De vraag is of ze het aandurven, of dat ze liever doormodderen met de de steeds minder belangrijke en steeds linkser wordende PvdA in één kabinet.