SER bezondigt zich aan volksverlakkerij

De broken window fallacy in een nieuw jasje.

De economische wetenschap wordt vaak bekritiseerd – en terecht! In vergelijking met bijvoorbeeld de natuurkunde en scheikunde laboreert de economie aan gebrek aan falsificatie. Dat is ook een van de redenen dat de economie bekend staat vanwege de oeverloze discussies tussen economen van verschillende scholen. Toch zijn er in de economie leerstukken die minder of niet controversieel zijn. Dat geldt bijvoorbeeld voor de 'broken window fallacy', waaraan de naam van de Franse econoom Frédéric Bastiat is verbonden.

De glazenier verdient toch aan gebroken ruiten? En dat is toch goed voor de economie? Kortom vernieling en verspilling zijn goed voor de economie. Bastiat heeft in de 19e eeuw al overtuigend aangetoond dat dit niet zo is. Maar ja, er zijn weinig economen die daarvan op de hoogte zijn. In ieder geval niet de economen die zijn gerekruteerd om propaganda te maken voor het Energieakkoord.

Op een nieuwe website meldt de SER op 13 februari 2015 het volgende:

Aflevering 1: het Energieakkoord is goed voor de economie

Wat levert het Energieakkoord eigenlijk op?

Het Energieakkoord draagt bij aan een betaalbare, schone energievoorziening voor Nederland. Er ontstaat ook werkgelegenheid, want er wordt volop geïnvesteerd. Denk aan nieuwe banen rond windmolens, zonnepanelen, warmtepompen en isolatie van woningen en gebouwen. Daar komen andere banen nog bij, zoals in de marketing, communicatie, verkoop en dergelijke.

Deze informatie is pure volksverlakkerij. De energievoorziening wordt aanzienlijk minder betaalbaar. En schoner? De CO2 –vermindering is om tal van redenen minimaal, zoals ik al vaak heb geschreven. Bovendien is CO2 geen vervuiling maar een levenselixer. Zonder CO2 geen leven op aarde. Groener kunnen we het niet maken!

Om hoeveel investeringen gaat het?

Volgens het Energietransitiemodel, ontwikkeld door bureau Quintel, gaat het (in een gemiddeld scenario) om meer dan 30 miljard euro tussen 2012 tot 2023. Daar komen nog een kleine 3 miljard euro aan publieke investeringen in het hoogspanningsnet bij. Het Energieonderzoekcentrum Nederland (ECN) becijfert de investeringen tussen 2013 en 2020 op 13 tot 18 miljard euro. Het gaat om netto extra private investeringen. Dat betekent dat niet alleen is gekeken naar nieuwe zonnepanelen en nieuwe windmolens, maar ook naar sluiting van kolen- en gascentrales.

En hoeveel banen zijn dat?

Al die investeringen leveren volgens Quintel 13.000 netto extra banen op tussen 2012 en 2023. ...

Anderen, zoals Kees le Pair, Fred Udo, Kees de Groot, Theo Wolters en Pieter Lukkes, komen op veel hogere bedragen. Maar als we de berekeningen van Quintel aanhouden, komen we op een investering van minimaal euro 1 mln. per arbeidsplaats! Dat is van de gekke!

Gaan die nieuwe banen niet ten koste van bestaande banen? Er worden toch kolencentrales gesloten?

We gaan onze energie inderdaad steeds minder in grote centrales opwekken en steeds meer kleinschalig en lokaal. Dat levert per saldo niet minder, maar méér werk op, omdat je op elke afzonderlijke woning zonnepanelen of andere voorzieningen moet aanbrengen. ….

Dat is opnieuw misleiding. De schepping van groene banen gaat ten koste van een verlies van een veelvoud van reguliere banen in de rest van de economie.

Zo heeft een eerder verschenen Spaanse studie geconcludeerd dat er voor elke groene baan 2,2 gewone banen moeten worden opgeofferd:

The study calculates that the programs creating those jobs also resulted in the destruction of nearly 110,500 jobs elsewhere in the economy, or 2.2 jobs destroyed for every green job created.

Een Britse studie kwam tot nóg hogere cijfers:

The report's key finding is that for every job created in the UK in renewable energy, 3.7 jobs are lost.

En een Italiaanse studie concludeert:

… the same amount of capital that creates one job in the green sector, would create 6.9 or 4.8 if invested in the industry or the economy in general, respectively.

Lees verder hier.

Zijn die investeringen wel zinvol? Neem windmolens. Die zijn toch relatief duur ten opzichte van wat ze opleveren?

Nog wel. De kosten van windmolens op land zijn door jarenlange ervaring al flink gedaald. Windmolens op zee moeten tot 2023 nog 40 procent goedkoper worden. Dat is een afspraak uit het Energieakkoord. Kan dat? Ja, er zijn voorbeelden. Kijk maar naar zonnepanelen. Die zijn de afgelopen jaren veel goedkoper geworden, sneller dan iedereen dacht. Of neem de kosten om een woning zo te isoleren dat hij nauwelijks nog energie gebruikt. Een paar jaar geleden kostte dat zo’n 70.000 euro, nu nog maar 35.000 euro. Alles kan goedkoper, als ondernemers en klanten het maar willen.

Dit is een regressie naar een primitievere vorm van redeneren. Als men maar voldoende wil toont, past de werkelijkheid zich daar wel aan aan. Was het maar waar! De praktijk toont aan dat dat niet het geval is.

Mooi, maar wegen alle opbrengsten van het Energieakkoord wel op tegen de investeringen?

Uit puur economische overwegingen moet je de investeringen strikt genomen niet doen. Maar: dan moet je eigenlijk ook niet investeren in veiligheid of in defensie. Is de JSF de investering waard? Levert de Oosterscheldekering, die je misschien één keer per tien jaar gebruikt, wel voldoende op? Het is noodzakelijk om de energievoorziening van Nederland op een andere manier te organiseren. Dat is de investering waard. ....

Dat is natuurlijk weer een flauwekulredenering. Er is geen enkele reden om de Nederlandse energievoorziening voor tientallen miljarden euro's extra op een manier te organiseren, waarbij de energiekosten voor de huishoudens en bedrijven met tientallen procenten omhoog gaan, de concurrentiepositie van ons bedrijfsleven en dus de welvaart en werkgelegenheid worden ondermijnd, bedrijven naar het buitenland uitwijken en de energiearmoede onder de bevolking toeneemt. Het klimaateffect van dit alles is nihil en niet meetbaar.

Lees verder hier.

Wat als een bedrijf in een emissieprospectus dit soort misleidende informatie zou verstrekken? De verantwoordelijken zouden zich voor de rechter moeten verantwoorden wegens fraude. In sommige landen zouden zij daarvoor ook achter de tralies verdwijnen. Maar in Nederland woekert dit soort stelselmatige desinformatie – met steun van, en gestimuleerd door de overheid! – ongestoord voort. Dit zijn nu de megamisstanden waarvoor bewindslieden behoren af te treden – niet moeilijk vindbare afschriften van bonnetjes van 15 jaar geleden.

Voor mijn eerdere DDS–bijdragen zie hier.