De lijdensweg van Diederik Samsom en het einde van de PvdA

Vandaag moet Diederik Samsom aan het partijkader uitleggen waarom de PvdA op een historisch laag aantal van 11 zetels in de peilingen staat.

Verkiezingsnederlaag na verkiezingsnederlaag en Diederik Samsom is nog stééds partijleider van de PvdA. Dat kan niet lang goed gaan. En inderdaad, het zal niet lang meer duren voordat Samsom partijleider-af is. Op 18 maart 2015 is het zover, als de PvdA de Provinciale Staten-verkiezingen verliest en dus geen machtsfactor meer is in de Eerste Kamer.

De rit naar 18 maart wordt een lijdensweg voor Samsom. Met 11 zetels in de peilingen wordt de onvrede binnen de PvdA-achterban (of wat daar nog van over is) steeds groter. De PvdA is kleiner dan de SP en dat doet veel sociaal-democraten pijn. Steeds meer anonieme PvdA'ers zullen de komende maanden bereid zijn om in de media een mes in de rug te steken van Samsom. Let maar op.

Vandaag is het begin van het einde voor Samsom; hij moet aan het partijkader uitleggen waarom het zo slecht met de PvdA gaat en wat hij anders gaat doen. De politieke ledenraad van de PvdA komt vandaag bijeen in Den Bosch om te vergaderen. Formeel om te praten over de begroting van 2015 en andere gewichtige zaken, maar het gaat natuurlijk ook, en misschien wel vooral, over de PvdA en de onhoudbare positie van Samsom.

Ik sprak laatst met een handjevol PvdA-leden en ze waren het er allemaal wel over eens: Samsom moet weg. Het is tijd dat iemand anders de PvdA-kar gaat trekken. Samsom kan de partij er niet bovenop helpen. Wie het dan moet gaan doen? Lodewijk Asscher misschien, of Jeroen Dijsselbloem, zeggen ze dan. Die twee zouden de partij er weer bovenop kunnen helpen, denken ze. Ik denk van niet.

Van poppetje wisselen heeft weinig zin. Ja, op de korte termijn heeft het effect in de peilingen (omdat de linkse media zullen juichen als Asscher partijleider wordt), maar op de lange termijn wordt het niks met de PvdA. Daar zijn twee redenen voor:

1. De PvdA heeft geen visie op de problemen van deze tijd. De strijd voor de verheffing van de arbeider is gestreden, de verzorgingsstaat barst nu uit z'n voegen. Wat wil de PvdA nog bereiken? Waar staat de PvdA voor? Ik zou het niet weten. O ja, belastingverhogingen. Maar zijn we daar niet een keer klaar mee met z'n allen?

2. De PvdA heeft de traditionele achterban ingeruild voor de stem van de allochtone (vaak islamitische) kiezer. Dat is een probleem, omdat de PvdA daarmee kiest voor uitkeringen, sociale huurwoningen en ja, ook de (orthodoxe, vrijheidshatende) islam. Het is geen wonder dat de meer traditionele en islamkritische achterban van de PvdA - het autochtone gezinnetje met een salaris dat niet hoger is dan modaal - is uitgeweken naar SP, PVV en andere partijen.

Kortom, als Samsom in de nacht van 18 op 19 maart opstapt, is het poppetje weg, maar de inhoudelijke leegte blijft. Het definitieve einde van de PvdA als volkspartij is niet ver weg meer.

Volg Frank Verhoef op Twitter.